Dictionary of Welsh Biography

DAVIES, HENRY (1696? - 1766), gweinidog Annibynnol , a nain NAUNTON WINGFIELD DAVIES (1852 - 1925); gweler Who's Who in Wales, 1921, a'r Western Mail, 14 Chwefror 1925), yntau'n feddyg (F.R.C.S.) ond yn fwy adnabyddus fel dramodydd a hyrwyddwr y ddrama yn Neheudir Cymru - troser y fynegai yn O. Llew. Owain, Hanes y Ddrama yng Nghymru (1948). Cafodd Evan a Catherine Davies dri mab, ac aeth dau o'r rheini yn eu tro'n feddygon; yr oedd yr hynaf, HENRY
DAVIES, HUGH EMYR (1878 - 1950), gweinidog (MC) a bardd bryddest, ' Branwen ferch Llŷr '; a thrachefn yn Llangollen (1908) am bryddest, ' Owain Glyndŵr '. Enillodd hefyd gadair Eisteddfod Genedlaethol America yn 1929. Bu'n beirniadu ar gystadleuaeth y goron droeon yn yr Eisteddfod Genedlaethol
DAVIES, JOHN CADVAN (Cadvan; 1846 - 1923), gweinidog Wesleaidd Owain Gwynedd' (eisteddfod genedlaethol Lerpwl, 1884); 'Cystenin Fawr' (Caernarfon, 1886); 'John Penri' (Llundain, 1887); a llu o wobrwyon eraill. Yr oedd yn amlwg ynglyn â'r eisteddfod fel beirniad ac arweinydd, a bu'n archdderwydd, 1923. Yr oedd yn gystadleuydd cyson ac ymladdwr glew pan dybiai iddo golli ar gam, a dwy o'i frwydrau'n enwog - ynglyn â phryddest eisteddfod Dolgellau, Calan Ionor, 1894
DAVIES, WALTER (Gwallter Mechain; 1761 - 1849), offeiriad, bardd, hynafiaethydd, a beirniad . Daeth ei lwyddiant eisteddfodol ag ef i sylw gwyr pwysig fel 'Owain Myfyr' a William Owen Pughe, a thrwy eu hanogaeth hwy yr ymaelododd yn Neuadd S. Alban, Rhydychen, yn 1791; yng Ngholeg y Drindod, Caergrawnt, y cymerodd ei radd. Bu gan yr eisteddfod afael anghyffredin arno ar hyd ei oes, a phraw pendant o hynny oedd iddo anfon o fewn chwe mis i'w farw - yn hen wr 88 oed - awdl ar 'Y Greadigaeth' i
DE LA POLE, OWAIN (d. 1293) - see GRUFFYDD ap GWENWYNWYN
DWN, HENRY (cyn c. 1354 - Tachwedd 1416), uchelwr a gwrthryfelwr ystod 1394-95 gwasanaethodd dan Rhisiart II yn Iwerddon. Serch hynny, erbyn 1403, efallai mor gynnar ac 1401, yr oedd Dwn wedi ymuno â gwrthryfel Owain Glyndŵr. Mewn llythyr Lladin 'i'n cyfaill annwyl a thra charedig, Henri Don', y mae Glyndŵr yn ei orchymyn i ymuno ag ef 'gyda'r llu mwyaf posibl'. Efallai na chyrhaeddodd y llythyr hwn ei nod, ond er hynny daeth Dwn a'i fab Maredudd yn arweinwyr
DWNN, GRUFFYDD (c. 1500 - c. 1570), gŵr bonheddig Yr enwocaf o Ddwniaid Sir Gaerfyrddin a'r cyntaf i fyw yn Ystrad Merthyr, ger Cydweli, plasty a godwyd yn 1518. Priododd ddwywaith, a bu iddo wyth o blant, yr hynaf ohonynt yn 11 oed yn 1533. Ond gwelodd ddryllio ei deulu gan heintiau mynych y cyfnod. Canodd beirdd fel Syr Owain ap Gwilym, Harri ap Rhys ap Gwilym, Tomas Fychan, William Llŷn, Gruffudd Hiraethog, Owain Gwynedd, etc., iddo ef, a'i
DWNN, LEWYS (c. 1550 - c. 1616) O'r Betws yng Nghydewain, Sir Drefaldwyn. Dywed ef ei hun (Heraldic Visitations, i, 26) ei fod o linach David Dwnn o Gydweli (sef brawd Owain Dwnn) a 'aeth i Bowys gwedi lladd Maer Kydweli' a dyfod yn berchen Cefn y Gwestyd trwy ei wraig Angharad Lloyd. Un o deulu Cefn y Gwestyd oedd mam Lewys, sef Gwenllian, merch Rhys Goch Dwnn, a briododd Rhys ap Owain ap Morus. Ond cymerodd y mab gyfenw ei
DWNN, OWAIN (c. 1400 - c. 1460) Modlyscwm, Cydweli. Ei daid oedd yr Henry Don a fu'n cynorthwyo Owain Glyn Dŵr (Lloyd, Owen Glendower, 41). Enwir Owain Dwnn yn fynych mewn dogfennau rhwng 1436 a 1446. Chwaer iddo oedd Mabli, gwraig gyntaf Gruffydd ap Nicholas o Ddinefwr, a charcharwyd Owain a Gruffydd fel canlynwyr i Humphrey, dug Caerloyw, ustus De Cymru, pan fachludodd haul hwnnw yn 1447. Y mae tystiolaeth (Panton MS. 40 (83
EDNYFED FYCHAN MAREDUDD - er na ellir bod yn sicr pa ran o diroedd y teulu a ddisgynnodd i Faredudd. Bu Goronwy, Rhys, a Gwilym yng ngosgordd bersonol y brenin Richard II. Y mae Maredudd, tad Owain Tudur a hendaid y brenin Harri VII, yn ffigur annelwig braidd (gweler 'Tuduriaid diweddar'); bu'n ' ysiedwr ' Môn cyn 1392 ac yn 1404 fe'i disgrifir fel ysgwïer i esgob Bangor. Bu'r tri brawd a oroesodd, a'u perthnasau agos
EDWARDS, JOHN (Siôn Ceiriog; 1747 - 1792), bardd ac areithiwr Ganwyd yng Nglynceiriog yn sir Ddinbych. Aeth i Lundain yn ŵr ifanc, ac wedi dyfod i gysylltiad ag Owen Jones (' Owain Myfyr ') a Robert Hughes ('Robin Ddu o Fôn'), ymunodd a Chymdeithas y Gwyneddigion. Ef oedd un o'r aelodau amlycaf o hynny hyd ei farw yn Medi 1792. Bu'n ysgrifennydd yn 1779, yn llywydd yn 1783, ac edrychid arno fel bardd y gymdeithas. Pan gynigiodd y Cymmrodorion 'fath arian
EDWARDS, PETER (Pedr Alaw; 1854 - 1934), cerddor gyfer eisteddfod Lerpwl a dyfarnodd ' Owain Alaw ' hi yn orau. Wedi pum mlynedd yn Lerpwl, bu am ychydig fisoedd yn Barrow, ac yn 1877 aeth i Lundain yn ysgrifennydd llaw-fer mewn swyddfa goed. Cafodd gwrs o addysg gerddorol yn y Birkbeck Institute, ac yn y Trinity College o dan Dr. Turpin a Dr. Karn. Bu'n arwain corau undebol a chymanfaoedd y plant, ac ysgrifennai nodiadau cerddorol i'r Kelt. Gelwid

Search results

37 - 48 of 269 for "Owain"