Dictionary of Welsh Biography

HUGHES, ROBERT GWILYM (1910 - 1997), bardd a gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd Ganwyd Gwilym Hughes 17 Awst 1910 ym Methesda, Arfon, yn ail fab i Robert John ac Elisabeth Hughes, ei dad o Waen Pentir, a'i fam o Drefdraeth ym Môn. Bu ei dad yn gweithio yn Chwarel y Penrhyn wedi'r Streic Fawr (1900-03), a gwyddai ef a'i frawd Richard Môn Hughes o brofiad am y tlodi a ddilynodd y streic ym Methesda. Pan oedd yn bedair oed, symudodd y teulu i Lôn Bopty, Bangor, lle y cawsant
HUGHES, ROBERT RICHARD (1872 - 1957), gweinidog (MC) ac awdur Ganwyd 2 Ionawr 1872 ym Mhont Myfyrian, bwthyn ar ymyl y rheilffordd nid nepell o Frynsiencyn a'r Gaerwen, Môn, mab Thomas a Margaret Hughes. Cafodd addysg yn ysgol Frytanaidd Llanidan; ysgol St. John, Porthaethwy; High School Croesoswallt; Coleg y Gogledd, Bangor (lle cafodd radd B.A. Prifysgol Llundain); a Choleg y Bala. Magwyd ef yn eglwys Brynsiencyn dan weinidogaeth John Williams; a phan
HUGHES, THOMAS ISFRYN (1865 - 1942), gweinidog Wesleaidd ), Blaenau Ffestiniog (1905), Llanrhaeadr Mochnant (1908), Mynydd Seion, Lerpwl (1911). Oakfield, Lerpwl (1914), Porthmadog (1919), Llundain (1922), Porthmadog (1925), a Biwmares (1928). Ymneilltuodd yn 1931; bu farw ym Mae Trearddur, Môn, 27 Rhagfyr 1942. Priododd 11 Medi 1894 â Catherine, merch Thomas a Margaret Jenkins, o Aberdyfi. Efe oedd Llywydd Cymanfa'r Wesleaid yn 1918. Yr oedd yn awdur amryw
HUGHES, THOMAS JONES (1822 - 1891), clerigwr a gramadegydd Llanfaes ym Môn, ac yng Ngorffennaf 1850 aeth yn gurad i Laneurgain yn Sir y Fflint; oddi yno dyrchafwyd ef yn ficer Llanasa, Awst 1860, a bu yno hyd 1870, pryd y symudodd i Lanfair Dyffryn Clwyd. Bu yno'n ficer hyd ei farw, 5 Chwefror 1891, a chladdwyd ef yno. Priododd Eleanor, merch W. H. Brown o Gaer, 27 Mehefin 1865, a bu iddynt fab. Gwasanaethodd fel arolygydd ysgolion yn yr esgobaeth i'r esgob
HUGHES, WILLIAM BULKELEY (1797 - 1882), Aelod Seneddol Ganwyd ym Mhlas Coch, Llanidan, Môn; ganwyd 26 Gorffennaf 1797 yn fab hynaf i Syr William Bulkeley Hughes, Plas Coch a'r Brynddu, ac Elizabeth, merch a chyd-etifeddes Rhys Thomas, Coed Alun, Caernarfon. Honnai teulu Plas Coch ei fod o gyff Llywarch ap Brân, arglwydd Menai, ac er canol y 15fed ganrif buasai iddo ran amlwg yng ngweinyddiaeth y sir. Cafodd Hugh Hughes (bu farw 1609), a adeiladodd
HUGHES, WILLIAM ROGER (1898 - 1958), offeiriad a bardd Ganwyd 27 Mai 1898, mab John ac Ann Hughes, Sain-y-gog, Llangristiolus, Môn. Yn fachgen ifanc bu'n gweithio yn Lerpwl, a bu yn Ffrainc a'r Aifft gyda'r fyddin yn ystod Rhyfel Byd I. Aeth i Goleg y Brifysgol, Bangor, yn 1922, a graddio yn 1925. Yn yr un flwyddyn aeth yn gurad yn yr Wyddgrug, ac yn 1929 yn Nhreffynnon. Penodwyd ef i fywoliaeth Llwydiarth, Trefaldwyn, yn 1930, ac i ficeriaeth
HUGHES, MARGARET (Leila Megàne; 1891 - 1960), cantores gyntaf iddi ei chanu'n gyhoeddus oedd ' Gwlad y delyn ' (John Henry) yn 1907. Yn fuan ar ôl hynny derbyniodd ei hymrwymiad cyntaf i ganu mewn cyngerdd yn Aber-soch, a chael cydnabyddiaeth o bymtheg swllt. Un o'r rhai a'i clywodd yn canu yn y cyngerdd hwnnw oedd Harry Evans, a broffwydodd y deuai'n gantores enwog os câi ei hanfon i astudio canu at athro cymwys. Yn Eisteddfod Môn ym Miwmares yn 1910
HUMPHREYS, EDWARD OWEN (1899 - 1959), addysgwr ar blant ysgol. Yn 1928 daeth yn ddarlithydd i'r Coleg Normal ym Mangor, yn gyfrifol yn bennaf am ddysgu gwyddor gwlad, ac yna yn 1935 fe'i penodwyd yn gyfarwyddwr addysg Môn. Ym Môn aeth ati i wireddu ei ddelfrydau. Credai'n ffyrnig i Gymru golli cyfle euraid yn sgil Deddf Addysg Ganolraddol a Thechnegol Cymru 1889 i sefydlu cyfundrefn o ysgolion canol a oedd yn cyflawni anghenion pob plentyn ac
HUW PENNANT (fl. c. 1565-1619), bardd , Cefnllanfair, Clenennau, Corsygedol, Glynllifon, Llyweni, Madryn, Myfyrian, Mysoglen, Penrhyn, Plas Du yn Eifionydd, Plas Newydd ym Môn, Porthamel, Rhiwedog, Rhiwlas, ac Ystumcegid. Dylid gwahaniaethu rhwng barddoniaeth hwn â 'Syr' Huw Pennant a oedd yn byw tua chanrif o'i flaen.
HUWS, MORIEN MON (Morien Môn; 1856 - 1932), bardd a llenor
HWFA MÔN - see WILLIAMS, ROWLAND
HYWEL ab OWAIN GWYNEDD (d. 1170), milwr a bardd ymgyrch Maesglas (Basingwerk) yn erbyn Harri II. Yn 1159 ymunodd â llu Normanaidd o Gaerfyrddin yn erbyn yr Arglwydd Rhys, a oedd y pryd hwnnw'n gwrthryfela yn erbyn Harri II. Yn ôl pob golwg fe wnaeth hyn oherwydd i Owain Gwynedd ddymuno bod ar delerau da â'r Goron. O hynny ymlaen ychydig a wyddys am Hywel hyd ei farw mewn brwydr yn erbyn ei hanner-brodyr ger Pentraeth, Môn (1170), yn yr ymryson a

Search results

121 - 132 of 403 for "Môn"