Dictionary of Welsh Biography

HUGHES, HOWEL HARRIS (1873 - 1956), gweinidog (MC), prifathro'r Coleg Diwinyddol, Aberystwyth Ganwyd 7 Medi 1873, ym Mryn-teg, Llanfair Mathafarn Eithaf, Môn, mab J. Richard Hughes, gweinidog (MC), a Jane ei briod. Addysgwyd ef yn ysgol ramadeg Biwmares, Coleg y Brifysgol, Bangor (lle graddiodd yn y celfyddydau), a Choleg Diwinyddol y Bala (lle graddiodd mewn diwinyddiaeth - un o'r ddau gyntaf a gafodd radd B.D. Cymru). Ordeiniwyd ef yn 1901, a bu'n gweinidogaethu ym Mhenmachno (1901-03
HUGHES, HUGH (Cadfan Gwynedd, Hughes Cadfan; 1824 - 1898), un o'r arloeswyr yn Patagonia Ganwyd 20 Awst 1824 ym Môn, yn hynaf o 12 o blant. Gweithiai fel saer coed yng Nghaernarfon yn 1850, symudodd i Lerpwl yn 1857, a daeth yn un o brif arweinwyr y mudiad gwladfaol. Traddododd ddarlith, a'i chyhoeddi fel Llawlyfr y Wladfa Gymreig yn 1861. Mentrodd i'r Wladfa gyda'r fintai gyntaf yn 1865, daeth yn aelod o'r cyngor yno, yn ustus heddwch, ac yn llywydd y sefydliad yn 1875. Mabwysiadodd
HUGHES, HUGH ROBERT (1827 - 1911) Kinmel, Dinorben,, yswain ac achyddwr Ganwyd 6 Mehefin 1827, yn fab i Hugh Robert Hughes, Bache Hall, sir Gaer, o'i ail wraig, Anne, merch Thomas Lance, Wavertree Hall Lancashire. Y cyntaf o'r teulu i ymsefydlu yng Nghinmel, hen gartref yr Holandiaid oedd ei daid y Parch. Edward Hughes, M.A. (1738 - 1815), a brynodd y stad yn niwedd y 18fed ganrif. Mab ydoedd ef i Hugh Hughes, Lleiniog, Môn (1705/6 - 1773/4), a fu'n ysgrifennydd
HUGHES, HYWEL STANFORD (1886 - 1970), ranshwr, cymwynaswr a chenedlaetholwr , Llundain, a Thomas Charles Williams yn gweinyddu. Ganwyd hi yn Llundain yn ferch i Owen Williams, Gwalchmai, Môn, dilledydd llwyddiannus yn Llundain a fu'n uchel siryf y sir. Yr oedd hi'n nith i Syr Vincent Evans, Parhaodd eu plant i ffermio yn Colombia. Ni cheisiodd Hywel Hughes ddinasyddiaeth y wlad honno, ond dewis bob amser bwysleisio'i genedligrwydd Cymreig. Yr oedd yn aelod brwdfrydig o Blaid Cymru
HUGHES, JOHN (1827 - 1893), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd Ganwyd 27 Medi 1827 yn nhŷ capel y Methodistiaid Calfinaidd, Llannerch-y-medd, Môn, mab i John ac Ellen Hughes. Yn 15 oed prentisiwyd ef yn grydd; bu hefyd yn gyflogydd cryddion. Dysgodd William Roberts, Amlwch, Roeg iddo. Cyflwynwyd ei achos yng nghyfarfod misol Cemaes, 20 Rhagfyr 1847, a derbyniwyd ef yng nghyfarfod misol y Garreglefn, 17 Ionawr 1848. Aeth i athrofa'r Bala, Awst 1848; yr oedd
HUGHES, JOHN CEIRIOG (1832 - 1887), bardd Ganwyd yn Pen-y-bryn, Llanarmon, 25 Medi 1832. Aeth i Fanceinion ar ddechrau 1849, a chael swydd ymhen tua thri mis fel clerc yng ngorsaf nwyddau London Road. Yr oedd ym Manceinion yn yr adeg hon Gymry fel 'Creuddynfab,' 'R. J. Derfel,' 'Idris Fychan,' 'Meudwy Môn,' ac eraill; ffurfiodd pedwar ohonynt - 'Creuddynfab,' 'R. J. Derfel,' 'Idris Fychan,' a 'John Hughes' - gwmni llenyddol bychan
HUGHES, JOHN EDWARD (1879 - 1959), gweinidog (MC) ac awdur 1899, ac ordeiniwyd ef yn 1907. Bu'n gweinidogaethu yn Engedi, Ffestiniog (1906-12), ac yn Horeb, Brynsiencyn a Phreswylfa, Llanddaniel, Môn (1913). Priododd (1), 1907, Ada Davies, Aberystwyth, a fu farw ymhen ychydig flynyddoedd; priododd (2), 1920, Mary Jones o Borth Amlwch; ganwyd un mab o'r briodas gyntaf, a thri mab o'r ail briodas. Bu farw 10 Ebrill 1959 yn ysbyty Anfield, Lerpwl, a chladdwyd
HUGHES, JOHN JAMES (Alfardd; 1842 - 1875?), newyddiadurwr Ganwyd yn y Garreg Lefn, plwyf Llanbadrig, Môn. Llafurwr amaethyddol oedd ei dad, a bu yntau yn gweini ar ffermydd am ysbaid cyn myned i Fangor yn was saer maen. Ym Mangor daeth dan ddylanwad gŵr arall o Fôn, ' Gweirydd ap Rhys ', a dechreuodd ei ddiwyllio ei hun. Yn 1866 ymunodd â heddlu sir Gaernarfon, ond ymddiswyddodd tua 1869 pan benodwyd ef yn is-olygydd Yr Herald Cymraeg yng Nghaernarfon
HUGHES, JOHN RICHARD (1828 - 1893), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, nodedig fel efengylydd Edwards, aeth i athrofa'r Bala. Wedi tymor byr fel bugail yn Birmingham ac yng Nghemaes, Maldwyn, symudodd, yn 1859, i Frynteg, ym mro Goronwy ym Môn, lle y trigodd weddill ei oes, oddigerth pedair blynedd (1878-82) y bu'n fugail ar eglwys 'Armenia,' Caergybi. Llanwai le blaenllaw yn y sir ynglŷn ag addysg a dirwest, ond y gwaith yr oedd o ran dawn a thueddfryd yn rhagori ynddo ydoedd efengylu. Bu
HUGHES, JOHN WILLIAM (Edeyrn ap Nudd, Edeyrn o Fôn; 1817 - 1849), llenor crwydrad Ganwyd ym Modedern, mewn tlodi mawr, mab i saer maen; crwba gwyrgam o gorff; cael ei brentisio yn deiliwr. Esgeuluso addysg, ond cael hwyl ar brydyddu; yn 1840 cyhoeddodd Cell Awen (yr Wyddgrug), lle y mae cerdd hir o'i eiddo yn canmol ei gefnogwyr (t. 33-69); yn 1842 cyhoeddi'r Lloffyn yn Aberystwyth, ei waith ef ac eraill. Cafodd lawer o garedigrwydd gan rai o offeiriaid Môn, ac erbyn 1844 yr
HUGHES, OWEN (d. 1708), twrne . Yn yr un flwyddyn Owen Hughes oedd siryf Môn, ac yn destun cywydd tra moliannus gan Edward Morus; er y gormodiaith amlwg sydd ynddo, y mae'n agosach i'r gwir nag ystorïau anghyfrifol Angharad Llwyd. Ni ddaliodd yr heddwch â Bwcle yn hir; daeth y twrne yn faer Niwbwrch, llwyddodd i gasglu clymblaid o'r bwrdeiswyr o'i ochr drwy ailfywiogi hawliau'r hen dref honno, a chyn bod pobl Biwmares wedi deffro
HUGHES, ROBERT (Robin Ddu yr Ail o Fôn; 1744 - 1785), bardd Ganwyd yn y Ceint Bach, Penmynydd, Môn. Addysgwyd ef gan Ellis Thomas, curad Llanfair Mathafarn Eithaf, a hyfforddwyd ef fel clerc cyfreithiwr yn swyddfa Emrys Lewis y Trysglwyn, yn Biwmares. Bu'n cadw ysgol ym Mhenmynydd, Hen-eglwys, Cerrig-ceinwen, Bodedern, ac Amlwch, a bu'n glerc i Ratcliffe Sidebottom, bargyfreithiwr, Essex Court, Temple, Llundain, o 1763 hyd 1783. Ei batrwm fel bardd oedd

Search results

109 - 120 of 403 for "Môn"