Dictionary of Welsh Biography

ROWLANDS, ROBERT PUGH (1874 - 1933), prif lawfeddyg Ysbyty Guy faes derbyniodd yr O.B.E. Datblygodd gyflymder eithriadol yn ei grefft drwy berffeithrwydd personol ei ddulliau llawfeddygol syml eu techneg yn codi o'i wybodaeth drylwyr a greddfol o anatomeg a'i farn bendant. Yr oedd yn barod bob amser i wynebu'r annisgwyl drwy newid trefn arferol rhannau o'r corff. Credai'n gryf, yn groes i arferiad yr oes, na ddylid rhoddi gormod o rwymynau wedi'r llawdriniaeth
RUCK, AMY ROBERTA (1878 - 1978), nofelydd bywyd annibynnol, a gyda'i meibion i ffwrdd mewn ysgolion preswyl treuliai gyfnodau hir oddi cartref, yn ymroi i ysgrifennu neu'n teithio tramor i ymchwilio ar gyfer cefndir ei nofelau. Rhoddai bwys mawr ar iechyd a rhyddid merched, fel y tystia ei harfer o nofio bob dydd yn yr awyr agored, ei diddordeb yn y mudiad i ddiwygio gwisg, a'i chefnogaeth i Marie Stopes, y bu'n gohebu â hi am addysg rhyw ac
SALMON, HARRY MORREY (1891 - 1985), naturiaethwr, cadwraethwr a milwr Tiriogaethol (Seiclwyr) y Catrawd Cymreig. Roedd dwy noson o ddrilio bob wythnos, maes saethu ar benwythnosau a gwersyll hyfforddi blynyddol, ac yn 1912 bu'n rhaid seiclo i East Anglia ac yn ôl gan deithio hanner can milltir y dydd. Cafodd ei ddyrchafu'n gorporal ac yna'n is-sarsiant, ond oherwydd pwysau'r busnes teuluol gohiriodd ei uchelgais i ennill comisiwn. Ar ddechrau'r rhyfel yn Awst 1914 roedd yn
SAMUEL, CHRISTMAS (1674 - 1764), gweinidog Annibynnol dyddiad, yr urddiad mwyaf annibynnol- Annibynnol y clybuwyd amdano. Aeth o nerth i nerth yn ei lafur a'i ddylanwad ac adeiladu eglwys gref yn y traddodiad Annibynnol. Ei gyd-lafurwr am dymor hir oedd Milbourne Bloom. Rhoes ei nawdd dros amryw o achosion bychain. Yr oedd yn gefn i bob mudiad dyrchafol a llesol mewn cymdeithas ac eglwys; pleidiai'n selog ysgolion Griffith Jones, ac yr oedd yn un o noddwyr
SAMUEL, WYNNE ISLWYN (1912 - 1989), swyddog llywodraeth leol, gweithredwr a threfnydd Plaid Cymru Plaid Cymru yn ystod blynyddoedd hynod anodd yr Ail Ryfel Byd. Credai nifer o hoelion wyth y blaid na ddylai Cymru ymuno o gwbl yn y rhyfela. Gan ddefnyddio cangen Ystalyfera o'r Blaid fel canolfan, trefnodd Wynne Samuel nifer fawr o gyfarfodydd cyhoeddus yn yr ardal ac roedd bob amser yn areithiwr cyfareddol a phwerus. Daeth cangen Ystalyfera i feddu ar yr aelodaeth fwyaf sylweddol ledled de Cymru
SAUNDERS, SARA MARIA (1864 - 1939), efengylydd ac awdur : Llyfrfa'r Methodistiaid Calfinaidd, 1924). Ar ôl cyfnod yn ôl yng Nghymru, yng Nghaerdydd, yn 1920 aeth gyda'i merched i fyw yn Lerpwl lle'r oedd pencadlys gweithgareddau cenadesau Methodistiaid Cymru. Tan ddiwedd ei hoes, gweithiodd yn ddiflino dros y merched 'a aeth allan'. Ysgwyddodd gyfrifoldebau cenhades go iawn wedi dod adre ar gyfnod 'ffyrlo' gan dreulio wythnos o bob mis yn teithio a darlithio. Yn
SAUNDERS, THOMAS (1732 - 1790), gweinidog gyda'r Annibynwyr Ganwyd yn 1732; ni wyddys ddim am ei ddechreuadau, ond gellid meddwl mai gŵr o Bontypŵl ydoedd - hyd yn oed pan oedd yn weinidog urddedig, daliodd i fyw ym Mhont-y-moel ac i weithredu fel goruchwyliwr yng ngwaith haearn Hanbury. I bob golwg, un o ddychweledigion y diwygiad Methodistaidd oedd Saunders; ' Methodistaidd ' oedd ei ddull o bregethu; a chyhudda Philip David ef o ' preaching like the
SCARROTT, JOHN (1870 - 1947), hyrwyddwr paffio Cylch Sglefrio ym Margoed, lle ceid ceffylau bach, bythau saethu a difyrion ffair eraill, yn ogystal â phaffio ac arddangosfeydd cleddyfa. Cynhaliwyd digwyddiad budd bob wythnos, a rhoddai Scarrott yr arian a gasglwyd i ysbytai milwrol i gynorthwyo milwyr clwyfedig. Rhoddodd Scarrott y gorau i hyrwyddo yng Nghylch Sglefrio Bargoed ar ôl Mai 1918, gan ddychwelyd at ei fwth paffio teithiol. Cymerodd les
SEYLER, CLARENCE ARTHUR (1866 - 1959), cemegydd a dadansoddydd cyhoeddus blanigol ym mhob math ohonynt. Ei syniad am wneud hyn oedd asesu cydrywiaeth y cyfansoddau yr oedd iddynt briodweddau optegol pendant, a llwyddodd i wneud hynny drwy fesur adlewyrchiaeth samplau caboledig o bob 'math' o dan ficrosgop wedi ei gysylltu wrth ffotomedr Berek. Darganfu nad oedd archwiliad 'sych' o'r chwyddhad crisialograffig yn foddhaol, a chafodd ei ganlyniadau terfynol nodedig drwy
SHAND, FRANCES BATTY (c.1815 - 1885), gweithiwr elusennol Shand a'i chwaer Frances yn bur flaenllaw ynddo. Wedi ymsefydlu yng Nghaerdydd, adroddwyd bod John wedi 'dechrau ymddiddori'n fawr yn llesiant moesol a materol y dref, a'i fod bob amser yn awyddus i gynorthwyo pob gweithred dda a geisiai hyrwyddo'r amcanion hyn'. Ef oedd yn 'bennaf cyfrifol am sylfaenu sefydliad' er lles y deillion, wedi iddo sylwi ar eu cyflwr truenus, a daeth ei chwaer Frances yn
SHANKLAND, THOMAS (1858 - 1927), llyfryddwr a hanesydd Cofiadur Annibynnol ar Evan Roberts o Lanbadarn, ei ysgrifau ar Stephen Hughes i'r Beirniad, ar y Crynwr John ap John i'r Cymru, a'i lu ysgrifau ar awduraeth emynau a hanes tonau perthynol i bob enwad crefyddol, a mynnodd wneud llawn gyfiawnder ag ymdrechion pobl dda Eglwys Loegr i gyfleu addysg i werin Cymru cyn bod sôn am y Diwygiad Methodistaidd, fel y prawf ei bapur llafurfawr ar Syr John Philipps
SHEEN, ALFRED WILLIAM (1869 - 1945), llawfeddyg a Phrofost cyntaf Ysgol Feddygol Genedlaethol Cymru ac R. V. Cooke a ddaeth yn brif lawfeddyg i Ysbytai Unedig Bryste. Yn ddiweddarach, rhoddwyd ar gof gan Syr Clement Price Thomas, y llawfeddyg o fri a ddaeth yn Llywydd Ysgol Feddygol Genedlaethol Cymru, i'r rhain i gyd, dystio 'mor ddoeth a hael ydoedd fel arweinydd, bob amser yn barod i roi cyngor, ac yn barhaus yn annog y dynion ifainc i sefyll yn gadarn'. Er gwaethaf ei ddyletswyddau beichus

Search results

481 - 492 of 579 for "Bob"