Dictionary of Welsh Biography

ROBERTS, GWYNETH PARUL (1910 - 2007), meddyg a chenhades troedfedd o uchder. Ceid coedwig drwchus a dyffrynnoedd dyfnion ar bob tu. Hi oedd yr unig feddyg mewn darn o wlad cymaint â Chymru. Cyrchwyd cyffuriau 500 milltir o Calcutta, ac anghenion eraill 130 milltir o Silchar, teithiau anodd a gymerai ddiwrnodau o deithio. Dr Roberts oedd yn gyfrifol am holl weinyddiaeth Ysbyty Durtlang. Gweithiai'n ddiymarbed, o 5:30 y bore hyd 10 yr hwyr, a byddai'n aml yn
ROBERTS, ISAAC (1829 - 1904), seryddwr Maghull (Lerpwl), ac wedyn i Crowborough (Sussex) yn 1890 - bob tro er mwyn cael cyfle ar delescop mwy a gwell, a chliriach wybren. Tynnodd filoedd o ffotograffau o sêr ac o 'nebulae.' Etholwyd ef yn F.R.S. yn 1890, a chafodd radd D.Sc. gan Brifysgol Dulyn yn 1892, a bathodyn aur y Royal Astronomical Society yn 1895. Bu farw'n ddisyfyd 17 Gorffennaf 1904. Trefnodd i'w gyfoeth, pan fyddai farw ei weddw
ROBERTS, JOHN (1576 - 1610), mynach Benedictaidd a merthyr offeiriad yn 1602, ac ym mis Ebrill 1603 daeth i Loegr fel cenhadwr. Bu bedair gwaith yng ngafael yr awdurdodau, unwaith, ym mis Tachwedd, 1605, yn ystod helynt Brad y Powdr Gwn, ond ar bob achlysur, wedi tymor byr o garchar, dedfrydwyd ef i alltudiaeth. Daliwyd Roberts yn Llundain am y pumed tro yn 1610, cafwyd ef yn euog o uchel frad, a dienyddiwyd ef 10 Rhagfyr. Yr oedd yn un o brif sefydlwyr Coleg S
ROBERTS, JOHN (Ieuan Gwyllt; 1822 - 1877), cerddor 1859) Llyfr Tonau Cynulleidfaol, a chyda'r llyfr hwn cychwynnwyd cyfnod newydd yng nghaniadaeth grefyddol Cymru. Cyhoeddodd Atodiad ac, yn 1870, Ychwanegiad, i'r Llyfr Tonau. Trefnodd a chynganeddodd nifer mawr o'r tonau, a chyfansoddodd ddau ddwsin o donau a salm-donau sydd mewn ymarferiad gan yr holl enwadau crefyddol; ystyrir ei dôn 'Moab' yn un o donau gorau'r byd. Teithiodd i bob rhan o Gymru i
ROBERTS, JOHN (1910 - 1984), pregethwr, emynydd, bardd , sef Cloch y Bwi (Gwasg Gee, [1958]). Gweithiau syml, crefftus, yw'r cerddi eraill hyn, am brofiadau a phethau bob dydd, gweithiau na ddywedai neb amdanynt eu bod yn galonrwygol nac yn enbyd o wreiddiol. Y mae yn eu plith hefyd benillion telyn tra swynol, rhai englynion, tair soned ac un emyn. Yr emyn hwnnw ('Pan fwyf yn teimlo'n unig lawer awr') yw'r rhagredegydd i nifer bychan ond pwysig o emynau
ROBERTS, JOHN (Jack Rwsia; 1899 - 1979), glöwr, cynghorydd ac aelod amlwg o'r Blaid Gomiwnyddol Universal, Senghenydd ffrwydro gan golli 439 o fywydau. Ymunodd â Chapel yr Annibynwyr yn Abertridwr ac yno y cyfarfu â merch o'r enw May Jones. Priodwyd hwy ar 3 Ebrill 1920 yn Eglwys y Plwyf Eglwysilan. Collwyd ei merch gyntaf-anedig yn ei babandod yn ystod Streic y Glowyr yn 1921. Ysbrydolwyd John Roberts yn Is-etholiad etholaeth Caerffili ym mis Awst 1921 gan yr Albanwr, Robert (Bob) Stewart ond ar
ROBERTS, LEWIS (Eos Twrog; 1756 - 1844), cerddor Ganwyd 9 Mawrth 1756 yn Llandecwyn, Sir Feirionnydd. Gwehydd ydoedd wrth ei alwedigaeth. Wedi ymbriodi â merch ffermdy'r Plas, Llandecwyn, symudodd i fyw i dyddyn o'r enw Penyglannau, ym mhlwyf Maentwrog. Yr oedd yn delynor a ffidler enwog, ac ystyrid ef y datgeiniad gyda'r delyn gorau yn y wlad. Gallai ganu bob hydau o benillion ar unrhyw alaw a genid ar y delyn, ond ei hoff fesur oedd y cywydd
ROBERTS, LEWIS JONES (1866 - 1931), arolygydd ysgolion, cerddor, ac eisteddfodwr yn Aberaeron. Yr oedd yn eisteddfodwr pybyr; bu'n beirniadu mewn eisteddfodau cenedlaethol yn fynych. Am tua 30 mlynedd bu'n cydweithredu gyda J. M. Howell, Aberaeron, i baratoi carol Nadolig i'w chyhoeddi bob blwyddyn yn Cymru (O.M.E.) - y geiriau gan Howell a'r gerddoriaeth gan Roberts; gofalai am gerddoriaeth Cymru a Cymru'r Plant. Ceir carolau o'i waith mewn newyddiaduron hefyd, a chyhoeddwyd
ROBERTS, OWEN OWENS (O.O.; 1847 - 1926), ysgolfeistr ac arweinydd cerddorol blynyddoedd. Cyflawnodd wasanaeth mawr fel arweinydd Cymdeithas Gorawl Idris o 1872 hyd 1926, a chryn orchest ydoedd cadw côr o'r fath at ei gilydd am gyfnod mor faith, gan berfformio oratorïau clasur bob blwyddyn yn gyson. Nid rhyfedd, felly, i Brifysgol Cymru gyflwyno iddo y radd M.Mus., 'er anrhydedd,' 1926. Sefydliad arall a gafodd lawer iawn o'i sylw oedd gwyl gerddorol castell Harlech, a bu'n
ROBERTS, RICHARD (1789 - 1864), dyfeisydd Ganwyd 22 Ebrill 1789 yn nholldy Carreg-hwfa, Llanymynech, yn fab i'r tollwr Richard Roberts (a oedd hefyd yn grydd) a'i wraig Mary (Jones, o Feifod) - Richard oedd yr ail o saith o blant. Yn ysgol y plwyf sylwodd y curad ar ei anian a rhoes bob swcwr iddi; pan nad oedd ond 10 oed gwnaeth y bachgen droell i'w fam. Ar ôl ysbaid fel cychwr ar y gamlas, aeth i weithio yng ngwaith calch Llanymynech
ROBERTS, ROBERT (1800 - 1878), ysgolfeistr a gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd Jewin Crescent, Llundain. Pan oedd tua 40 oed, galwyd ef i ddilyn y Parch. John Jones fel ysgolfeistr yn Llangeitho. Cawsai brofiad helaeth fel areithiwr, yn enwedig ar ddirwest, ac fel arholwr ysgolion Sul. Ystyrid ei fod yn siaradwr da bob amser ar unrhyw fater, yn ysgolhaig gwych, ond yn fwy o feddyliwr nag o ddarllenwr. Cymhellwyd ef i bregethu gan y ddau flaenor, Peter Davies, y Glyn, a Dafydd
ROBERTS, ROBERT (Bob Tai'r Felin'; 1870 - 1951), canwr cerddi gwerin gystadleuaeth cân werin. Tua'r cyfnod hwnnw y ffurfiwyd parti Tai'r Felin (sef Llwyd o'r Bryn (Robert Lloyd), John Thomas a'i ferch, Lizzie Jane, a Bob Roberts a'i ferch, Harriet), parti a fu'n diddanu ar lwyfannau Cymru, a hefyd rai troeon yn Lloegr. O 1944 ymlaen daeth i sylw cenedl gyfan wrth ganu ar Radio B.B.C. yn rhaglenni Sam Jones, ' Noson lawen '. Recordiwyd nifer o'i ganeuon gan Gwmni Decca a

Search results

457 - 468 of 579 for "Bob"