Dictionary of Welsh Biography

ELLIS, ELLIS OWEN (Ellis Bryncoch; 1813 - 1861), arlunydd ,' yn cynnwys saith darlun yn delio â ' Bessi o Lansanffraid,' baled John Jones ('Jac Glanygors ', a (b) ' Illustrated Life of Richard Robert Jones Aberdaron by Ellis Owen Ellis Bryn Coch,' [ Dic Aberdaron ] hwn yn cynnwys 11 o luniau gwreiddiol. Ceir hefyd yn y Llyfrgell Genedlaethol gopi o ddarlun a wnaeth ef ohono'i hun. Bu farw 17 Mai 1861, a chladdwyd yn Abererch.
ELLIS, JOHN (d. 1665), offeiriad a Phiwritan llygoer teilyngach. Prin y buasai neb yn cyfrif y doethur yn Biwritan selog, ac nid oes fawr ddadl nad ei brif reswm dros sefydlu coleg oedd llarieiddio penboethni anwybodus llawer o'r pregethwyr newydd. A phrawf ei sylwadau llym ar rai o benodiadau'r ' Triers ' yng Nghymru, gyda'r geiriau mawrhaol amdano yntau a arferir gan Eglwyswr mor ddigymrodedd â Rolant Fychan o Gaergai, mai bychan oedd ei gydymdeimlad â
ELLIS, JOHN (1674 - 1735), clerigwr a hynafiaethydd 1710 a'i benodi'n un o ganoniaid eglwys gadeiriol Bangor yn yr un flwyddyn. Rhoes y swydd olaf i fyny wrth dderbyn prebend Llanfair Dyffryn Clwyd ar 26 Mawrth 1713. Derbyniodd reithoriaeth Llanbedr-y-cennin ynghyd â ficeriaeth Caerhun, 24 Gorffennaf 1719. Priododd, 13 Mai 1720, Catherine, merch Richard Humphreys, Hendregwenllian, Penrhyndeudraeth, hanner-chwaer Humphrey Humphreys, esgob Bangor a
ELLIS, JOHN GRIFFITH (1723/4 - 1805), pregethwr Meth. arolygwr y seiadau, ac, fel y cyfryw, anfonodd adroddiad i Howel Harris o Benllech, 20 Ebrill 1748, ond mewn ôl nodyn, dywedir na fyddai yn sasiwn Caerfyrddin y mis Mai canlynol - awgrym bod rhywbeth o'i le. Credir i Ellis gael ei ddisgyblu gan Harris yng Ngorffennaf 1749. Ond yr oedd yn bresennol gyda William Griffith o Gefn Amwlch yn y Garth, Brycheiniog, yn Nhachwedd 1748, a bu'n pregethu yno bob nos
ELLIS, PHILIP CONSTABLE (1822 - 1900), clerigwr (pennaeth Coleg Iesu wedyn). Penodwyd ef yn 1850 i ofalaeth Llanfaes a Phenmon, ac yn 1862 i reithoriaeth Llanfairfechan, yno y bu (gan wrthod deirgwaith ei godi'n ddeon yng Nghymru) hyd ei farwolaeth 10 Mai 1900. Arddelodd fawr sêl yn hyrwyddo cynnal gwasanaeth beunyddiol yn yr eglwysi, eu hailddodrefnu, a newid eu defodau. Mor ddigymrodedd oedd ei gatholigiaeth fel na fynnai gydweithredu mewn unrhyw
ELLIS, ROWLAND (1650 - 1731), Crynwr chyhoeddwyd ef yn Philadelphia yn 1727 o dan y teitl A Salutation to the Britains. Cafwyd argraffiadau yn Llundain yn 1732, 1739, a 1793. Efallai mai ei fab ROWLAND ELLIS a fu'n gwasnaethu'r 'Society for the Propagation of the Gospel …' fel ysgolfeistr yn Burlington, New Jersey. Prynodd dir yn Plymouth, Pennsylvania, ac ymsefydlodd yno wedi iddo werthu ei dir yn Merion i’r caethiwydd Richard Harrison. Bu
ELLIS, THOMAS (1711/12 - 1792), clerigwr Ellis ganddo sgrifennu rhywbeth i gynghori'r Methodistiaid i beidio â chefnu ar yr Eglwys - eisteddodd Wesley i lawr (yn ei eiriau ef ei hunan) ar unwaith, a sgrifennu A Word to a Methodist; troswyd hwnnw yn Gymraeg gan Ellis, a'i argraffu yn Nulyn, 1748, dan y teitl Gair i'r Methodist. Yr oedd Ellis hefyd yn un o hyrwyddwyr argraffiad y S.P.C.K. yn 1746 o'r Beibl Cymraeg, a thybir mai efe a anogodd
ELLIS, THOMAS (1625 - 1673), offeiriad a hynafiaethydd (drwy farn y diweddar Syr John Edward Lloyd) cymylwyd mwy ar ei enw da gan y gred nad ef oedd gwir awdur y Memoirs of Owen Glendower, a briodolid iddo, ond Robert Vaughan - mai copïwr yn unig oedd Ellis, neu arolygwr ar y gorau.
ELLIS, WILLIAM (Gwilym ab Elis; 1752 - 1810), emynydd a baledwr mae nifer o emynau o'i eiddo yn ail ran y llyfr. Bernir mai ef yw'r ' Gwilim ab Elis ' a gyhoeddodd gasgliad o emynau yn Nhrefeca yn 1786, Ychydig o Hymnau a Chaniadau Newyddion, etc. Y mae 25 o emynau yn y casgliad, ac un ohonynt yw'r emyn adnabyddus, ' Pan fu fy Arglwydd mawr yn llawr y bedd.' Ceir carol a cherdd yn y casgliad uchod, a nodir dwy faled o'i eiddo, c. 1790, yn rhestr J. H. Davies.
ELLIS-GRIFFITH, ELLIS JONES (1860 - 1926), bargyfreithiwr a gwleidydd Ganwyd 23 Mai 1860, yn Birmingham, lle'r oedd ei dad, Thomas Morris Griffith, yn adeiladydd. Ymneilltuodd y tad a symudodd y teulu i Fôn pan oedd Ellis Griffith yn blentyn, i fyw yn y Ty Coch, Brynsiencyn. Bu yn ysgolion Brynsiencyn a Holt, ac yr oedd yn un o do cyntaf efrydwyr Coleg Aberystwyth. Graddiodd ym Mhrifysgol Llundain yn 19 oed. Enillodd ysgoloriaeth agored i Goleg Downing, Caergrawnt
EMANUEL, HYWEL DAVID (1921 - 1970), llyfrgellydd ac ysgolhaig Lladin Canol Ganwyd 14 Mai 1921 ym Mhorth Tywyn, Sir Gaerfyrddin, yn fab i William David Emanuel, ysgolfeistr, a'i wraig Margaret (ganwyd James). Addysgwyd ef yn ysgol ramadeg y bechgyn, Llanelli, ac yna yng Ngholeg Prifysgol Cymru, Aberystwyth, lle y graddiodd gydag anrhydedd yn Lladin yn 1941. Wedi pum mlynedd o wasanaeth tramor yn y Llynges yn ystod y rhyfel, penodwyd ef yn 1947 yn geidwad cynorthwyol yn
EMERY, FRANK VIVIAN (1930 - 1987), daearyddwr hanesyddol Cymru, y bu'n gapten arno ym 1928. Dychwelodd Emery i Rydychen fel Arddangoswr Adran a Darlithydd mewn daearyddiaeth yn Neuadd Sant Pedr ym 1957. Ym 1959 penodwyd ef i swydd newydd ei chreu, sef darlithydd mewn Daearyddiaeth Hanesyddol yn Rhydychen a theimlai'n freintiedig mai ei swydd ef oedd yr unig un yn yr Adran Ddaearyddiaeth i'w ddisgrifio'n arbennig felly. Ychydig fisoedd cyn marwolaeth ei dad

Search results

361 - 372 of 1867 for "Mai"