Dictionary of Welsh Biography

LLWYD, MORGAN (1619 - 1659), llenor, bardd, cyfrinydd, a diwygiwr Word for God, ond ymwâd yn bendant â'r weithred. Yn 1656 cymeradwyir ef gan y 'Profwyr' fel gweinidog i efengylu yn Wrecsam, a gorchmynnir talu iddo £100 bob blwyddyn. Bu farw ym Mehefin 1659 a rhoed ei weddillion i orffwys yng ngardd gladdu Rhosddu, Wrecsam, lle y dadorchuddiwyd cofgolofn iddo yn 1912.
LOUGHER, Syr LEWIS (1871 - 1955), diwydiannwr a gwleidydd trwy ei gwmni tir ac adeiladau y Danybryn Estates. Bu'n aelod blaenllaw o'r Seiri Rhyddion, a chyfrannodd yn helaeth at bob math o sefydliadau ac achosion dyngarol yn ardal Caerdydd. Hen lanc ydoedd. Bu'n byw am amser maith mewn plas o'r enw Dan-y-bryn, Radur (Cheshire Homes erbyn heddiw), ond tuag 1939, symudodd ef a'i chwaer ddibriod Charlotte Lougher i fyw gerllaw yn Northlands, Radur, lle y bu
LOVELAND, KENNETH (1915 - 1998), newyddiadurwr a beirniad cerddoriaeth ysgrifau bob amser yn wrthrychol a diduedd. Os oedd yn bleidiol i unrhyw achos, ei barch i gerddoriaeth Cymru a'i sefydliadau oedd hwnnw. Yn wir, anodd yw gorbrisio ei gyfraniad i fywyd cerddorol Cymru yn ail hanner yr ugeinfed ganrif, ac roedd hygrededd y cyfraniad hwnnw cymaint yn fwy oherwydd enw da personol Loveland ym myd newyddiaduraeth. Roedd yn un o'r newyddiadurwyr cerdd 'rhanbarthol' uchaf eu
MACKWORTH, CECILY JOAN (1911 - 2006), awdur, bardd, newyddiadurwraig a theithwraig cyntaf o gerddi, Eleven Poems ganddo ef yn 1938. Roedd Lawrence Durrell yn aelod o'r cylch hwn, ac yn nes ymlaen lluniodd Mackworth ysgrif ddylanwadol ar The Alexandria Quartet. Ar ddechrau'r rhyfel bu'n gweithio gyda'r deliwr celf René Gimpel dros lyfrgell a ddarparai lyfrau i filwyr. Ymunodd â'r Groes Goch, gan weithio yn y Gare d'Austerlitz lle cyrhaeddai rhyw 5,000 o ffoaduriaid o Wlad Belg bob
MASON, LILIAN JANE (1874 - 1953), actores , recriwtiodd Edmund Gwenn ragor o actorion o Gymru i deithio'r ddrama o amgylch Prydain, gan ffurfio i bob pwrpas y cwmni a elwid wedyn yn 'Welsh Players'. Daeth Gareth Hughes, William Hopkins (brawd Dick) ac Eleanor Daniels i ymuno â Lilian, Hopkins a Tom Owen. Y Welsh Players oedd y cwmni cyntaf o'i fath. Cyflwynodd gynhyrchiad o The Joneses yn Theatr y Strand yn Llundain yn Hydref 1913 cyn gwneud tri
MASON, RICHARD (1816? - 1881), argraffydd ac awdur tanysgrifiad blynyddol am bob rhifyn a ddosberthid i'r aelodau. Nid yw'r rhestr tanysgrifwyr am y flwyddyn honno yn cynnwys 130 o enwau i gyd. Yn 1855 aeth y gymdeithas ei hunan yn gyfrifol am y cyhoeddi ac yntau'n parhau i argraffu iddynt. Tua'r amser hwn, fel anturiaeth bersonol, dechreuodd gyhoeddi'r Cambrian Journal, a gwnaeth hynny o 1854 hyd 1864. Ef oedd awdur Guide to Tenby and its Neighbourhood
MATTHEWS, ABRAHAM (1832 - 1899), gweinidog (A) ac un o arloeswyr y Wladfa ym Mhatagonia elfennol Cymraeg yn Nyffryn Camwy a bu'n ynad heddwch deirgwaith. Yr oedd yn aelod hefyd o'r pwyllgor a lywiodd safiad y Cymry yn erbyn gorchymyn y llywodraeth ganol ar i bob brodor dros 18 oed ddrilio ar y Sul; a chafodd ei restio ynghyd â gweddill y pwyllgor gan swyddogion lleol yn Chwefror 1899 o'r herwydd. Ef oedd golygydd Y Dravod, 1896-99. Bu farw 1 Ebrill 1899 a chladdwyd ef ym mynwent Moriah lle
MATTHEWS, EDWARD (1813 - 1892), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd ac awdur bregethau Thomas Richard yn 1866-7. Ysgrifennodd lawer i'r Traethodydd, Y Drysorfa, a'r Cylchgrawn - cyhoeddwyd cyfrol o'i ysgrifau dan olygiaeth W. Llywel Morgan yn 1911. Arddull ymddiddanol, gwmpasog, oedd ganddo, ond y mae crebwyll a theithi gwir lenor ar ei waith, a cheir blas ar bob peth a ysgrifennodd.
MATTHEWS, JOHN (1773 - 1848), tirfesurydd a gŵr cyhoeddus bob cyfle a gâi, a thua diwedd ei oes gweithredai ar nifer o bwyllgorau cyfundebol. Bu farw 9 Ionawr 1848. Priododd Elin, merch Tros-y-wern, ger yr Wyddgrug, a daeth eu mab, JOHN MATTHEWS (1808 - 1870), yntau yn dir-fesurydd, yn siopwr, yn faer tref Aberystwyth, ac yn gyfaill agos i Lewis Edwards a Henry Richard.
MAURICE, HENRY (1647 - 1691), clerigwr ac awdur o 1684 hyd 1691, ni bu ddim a fynnai â Chymru wedi cyrraedd oedran gŵr, felly digon yma fydd cyfeirio at yr ymdriniaeth â'i yrfa a'i wethiau yn y D.N.B. - yr oedd yn ddyn a ganmolid ar bob llaw am ei fuchedd a'i ysgolheictod; bu'n dadlau â Richard Baxter ynghylch rheidrwydd y drefn esgobol. Bu farw'n ddibriod, o'r parlys, 30 Hydref 1691.
MENDS, CHRISTOPHER (1724? - 1799), cynghorwr Methodistaidd a gweinidog gyda'r Annibynwyr cylch a ymestynnai o Landeilo Fawr hyd Frowyr. Adroddant i'r sasiwn, 25 Hydref 1748, eu bod wedi cymryd tŷ yn Nhalacharn 'for Methodist worship,' a'i fod yn llawn bob Sul, ond mai egwan oedd y seiadau yno ac yng Nghaerfyrddin. Ond ar 10 Ionawr 1749 dengys cofnodion chwarter sesiwn y sir fod 'the house of Chr. Mends and William Mends, situate in the town of Laugharne' i'w restru'n dŷ-cwrdd Ymneilltuol
MEREDITH, JOHN ELLIS (1904 - 1981), gweinidog (Eglwys Bresbyteraidd Cymru) ac awdur fyw i Padeswood ger Bwcle yn Sir y Fflint. Derbyniodd y mab ei addysg yn Ysgol Gynradd Bwcle ac yna'r Ysgol Sir yn Alun, Yr Wyddgrug. Ar derfyn y Rhyfel Byd Cyntaf symudodd y teulu i fyw i bentref Gwyddelwern, ger Corwen lle cafodd James Meredith ei apwyntio'n orsaf feistr. Ymaelododd y mab yn Ysgol Tandomen, y Bala gan deithio bob dydd ar y trên. O'r Bala fe'i derbyniwyd i Goleg Prifysgol Cymru

Search results

337 - 348 of 579 for "Bob"