Dictionary of Welsh Biography

LEACH, ARTHUR LEONARD (1869 - 1957), hanesydd, daearegwr a hynafiaethydd ei gyhoeddiadau toreithiog bob amser yn fanwl ac addysgiadol, yn adlewyrchu meddwl ymchwilgar ac effro. Ar waethaf osgo academaidd, llym braidd, ac amheugar, yr oedd ganddo'r ddawn i drosglwyddo sêl am wybodaeth i eraill, yn arbennig i blant, er nad oedd ganddo blant ei hun. Bu farw ei wraig ym mis Mawrth 1956 ac yntau ar 7 Hydref 1957. Fe'i claddwyd ym mynwent Dinbych-y-pysgod.
LEEKE, SAMUEL JAMES (1888 - 1966), gweinidog (B) , Cwmaman). Bu farw 31 Rhagfyr 1966 a'i gladdu 4 Ionawr 1967 ym mynwent gyhoeddus Ystumllwynarth. Yr oedd ei enw yn ddihareb ymhlith ei gydnabod fel casglwr llyfrau o bob math, yn eu plith liaws o argraffiadau cyntaf, a chofir amdano hefyd fel meistr ar amryw o ieithoedd, yn enwedig Hebraeg. Cyfrannodd yn gyson i lenyddiaeth yr enwad, e.e. mor gynnar ag 1917 i'r Hauwr ac yn arbennig yn y 30au i'r
LEVI, THOMAS (1825 - 1916), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, golygydd Trysorfa y Plant ac awdur 'Cantata yr Adar,' 1873; 'Cantata Joseph,' 1885; a Hymnau a Thonau yr Ysgol Sabbothol, 1887 ac ymlaen. Ond ei brif waith llenyddol oedd cychwyn Trysorfa y Plant, a'i chario ymlaen i ymddangos bob mis am hanner can mlynedd - o 1862 hyd 1911. Er bod y cylchgrawn hwn yn dyfod allan dan nawdd y Methodistiaid Calfinaidd, yr oedd yn boblogaidd gyda phob enwad. Yr oedd cylchrediad Trysorfa y Plant tu hwnt i
LEVI, THOMAS ARTHUR (1874 - 1954), Athro cyfraith ben dadleuon ei wrthwynebwyr, ac yna'n syth yn gyrru'r siafft farwol i mewn. Cyfeillgar bob amser, hawdd mynd ato, ond yr oedd yn drwm iawn ei glyw a hynny'n rhwystro gofyn cwestiynau iddo yn ei ddarlithiau, ac yn ei gadw yn ôl rhag cymryd rhan ehangach ym mywyd cyffredinol y coleg. Ni welid ef yn y llyfrgell, ond yr oedd yn cadw yn gyfoes â'r gyfraith. Yn Rhyddfrydwr eiddgar, cymerai ran fywiog
LEWIS family Llwyndu, Llangelynnin 'Owen' bob yn ail genhedlaeth, ond nid anfynych rhoddir y ddau gyfenw ar yr un person ar wahanol adegau. Mab i Owen Lewis I oedd Lewis Owen I, na wyddys fawr amdano; a mab i hwnnw oedd Owen Lewis II (1623 - 1686), y Crynwr cyntaf yn y teulu. Bu ef farw 22 Mehefin 1686 yn 63 oed; priododd (21 Chwefror? 1641/2) â Margaret, ferch Rowland Ellis o'r Gwanas ac wyres i Ellis Lewis, yr hynaf o'r pedwar brawd
LEWIS, DAVID (1683? - 1760), bardd a dramaydd cherdd bob un gan Dyer a Pope; ond ni ellir adnabod rhan Lewis yn y gyfrol. Yn 1726 cyhoeddodd Philip of Macedon, trasiedi ar fesur di-odl, a gyflwynwyd i Alexander Pope; fe'i chwaraewyd hi bedair gwaith, yn gyntaf yn Lincoln's Inn Fields yn 1727. Yn 1730 cyhoeddodd ail gasgliad, sef Collection of Miscellany Poems, a gyflwynwyd i'r iarll Shaftesbury. Ceir rhai o'i benillion annerch i Pope yn Collection
LEWIS, DAVID JOHN (Lewis Tymbl; 1879 - 1947), gweinidog (A), pregethwr a darlithiwr poblogaidd oes. Buan y daeth yn anwylyn pulpudau Cymru, gydag apêl ei bersonoliaeth fagnetig yn fwy bron na'i bregethu. Pregethau un pwynt oedd ganddo bob amser, a hwnnw'n cyrraedd uchafbwynt wrth gloi gyda sydynrwydd annisgwyl. Daeth galw mawr am ei wasanaeth o bob rhan o Gymru. Ei bregethau enwocaf a mwyaf adnabyddus oedd ' A fynni di dy wneuthur yn iach? ' ('Roll up the mat'); ' Mair yn torri'r blwch
LEWIS, HOWELL ELVET (ELFED; 1860 - 1953), gweinidog (A); emynydd, bardd llall yn ei gyflwyno i lenyddiaeth Saesneg. Cymerth hefyd ddiddordeb yn y wasg leol dan ofal y Parch. John Williams, a'r cyhoeddiad Y Byd Cymreig. Dechreuodd gystadlu, a mabwysiadodd y ffug-enw 'Coromandel'. Ymhen dwy flynedd llwyddodd mewn arholiad am fynediad i Goleg Presbyteraidd Caerfyrddin yn ail o 14 o ymgeiswyr. Cipiodd bob camp yn ystod ei bedair blynedd yno ac ychwanegu gwersi mewn Almaeneg
LEWIS, HYWEL DAVID (1910 - 1992), Athro ac athronydd dreulio'r rhan fwyaf o'i oes yn Llundain cyfrannodd yn helaeth i fywyd Cymru drwy Urdd y Graddedigion (Prifysgol Cymru), Llys Prifysgol Cymru a Llys Coleg Bangor. Bu'n ysgrifennydd Adran Athroniaeth Urdd y Graddedigion am nifer helaeth o flynyddoedd ac yn llywydd droeon. Byddai'n bresennol bob blwyddyn yng nghynhadledd yr Adran gan ddarlithio'n aml. Cyfrannodd amryw byd o ysgrifau i Efrydiau Athronyddol
LEWIS, IVOR (1895 - 1982), llawfeddyg ymgynghorol preswyl yn Ysbyty Lewisham yn ystod y 1920au enillodd MD Llundain yn 1924 ac MS yn 1930, ac yna symudodd i Plymouth lle y daeth yn llawfeddyg a chyfarwyddwr meddygol yn Ysbyty'r Ddinas. Tra bu yno hyrwyddodd yr arfer o ganiatáu i gleifion dderbyn ymweliadau gan eu perthnasau bob dydd, peth anarferol yr adeg honno. Yn 1933 dychwelodd Lewis i Lundain, gan dreulio'r deunaw mlynedd canlynol fel llawfeddyg a
LEWIS, JOHN SAUNDERS (1893 - 1985), gwleidydd, beirniad a dramodydd perthyn y comedïau ysgafn a gyfansoddod yn benodol i Theatr Garthewin, Eisteddfod Bodran (1952) a Gan Bwyll (1952), yn ogystal â'i ddramâu mwy sylweddol ac adnabyddus: Siwan (1956), Gymerwch chi Sigarét? (1956), Brad (1958) ac Esther (1960). Fe'u nodweddir bob un gan thema ganolog y dewis dirfodol, anochel a wyneba'r prif gymeriad. Ymddeolodd Lewis o Gaerdydd yn uwchddarlithydd yn 1957, a pharhaodd i
LEWIS, OWEN (1533 - 1595), esgob Cassano dan Elisabeth, cefnodd ar y Brifysgol a chilio i'r Cyfandir. Aeth i brifysgol newydd Douai i gymryd graddau doethur yn y gyfraith ac mewn diwinyddiaeth, ac yno fe'i penodwyd yn athro'r gyfraith eglwysig. Gwnaed ef yn ganon eglwys gadeiriol Cambrai yn fuan ar ôl hyn, ac wedyn yn archddiacon Hainault. Rhoes bob cynhorthwy i'r Dr. William Allen, ei gyfaill er dyddiau Rhydychen, i sefydlu, yn 1568

Search results

313 - 324 of 579 for "Bob"