Dictionary of Welsh Biography

PHYLIP BRYDYDD (fl. 1222) O'i waith fe geir awdl ac englynion dadolwch i Rys Grug, cadwyn o englynion ac awdl-farwnad i Rhys Ieuanc fab Gruffudd ab yr arglwydd Rys (bu farw 1222), a dwy awdl ddiddorol lle y mae'n hawlio'r flaenoriaeth ar feirdd isradd. Yn llys Rhys Ieuanc yn Llanbadarn Fawr y canwyd y naill o'r ddwy olaf hyn. Y mae Gwilym Ddu yn cysylltu Phylip yn arbennig â Cheredigion, ac yn ei osod ymhlith cynheiliaid
PICTON, Syr THOMAS (1758 - 1815), milwr, llywodraethwr trefedigaethol a chaethiwydd enwau tri o'r plant yn hysbys: Thomas Rose, Richard Rose ac Augusta Rose. Fel arwr Waterloo y coffawyd Picton am dros ganrif. Syr Thomas Picton oedd testun cystadleuaeth y Gadair yn yr eisteddfod a gynhaliwyd yng Nghaerfyrddin yn 1819, a Gwallter Mechain yn dod i'r brig. Cafwyd cerddi eraill yn yr un gystadleuaeth gan John Howell, William Edwards, Thomas Williams (Gwilym Morgannwg), a David Saunders
PIERCE, ELLIS (Elis o'r Nant; 1841 - 1912), awdur rhamantau hanesyddol a llyfrwerthwr William Rathbone a William Jones. Penodwyd ef gan W. J. Roberts ('Gwilym Cowlyd') yn gofiadur arwest Glan Geirionnydd. Tua 1891 priododd Gwen, ferch Owen Jones, Hafodfraith, Penmachno. Bu farw yn ei dŷ, Willoughby House, yn Nolwyddelan, 31 Gorffennaf 1912, a chladdwyd ef ar 3 Awst ym mynwent Brynybedd y gwnaeth ef gymaint dros ei sicrhau. Gwnaethai restr o'r rhai a oedd i'w gwahodd i'r angladd ac i
POWELL, HOWEL (d. 1716), gweinidog Annibynnol Rowlands ('Gwilym Lleyn') mai Bedyddiwr ydoedd.
POWELL, WILLIAM (Gwilym Pennant; 1830 - 1902), bardd
POWELL, WILLIAM EIFION (1934 - 2009), gweinidog (A.) a phrifathro coleg Brifysgol, Abertawe, lle graddiodd yn B.A. gydag anrhydedd yn y Gymraeg ym 1955 a lle bu Hugh Bevan, darlithydd yn yr adran, yn dra dylanwadol arno. Ar derfyn tair blynedd yn Abertawe, aeth i Fangor i Goleg Bala-Bangor. Ar ei flwyddyn olaf yno, a'm blwyddyn gyntaf innau, ef oedd llywydd y myfyrwyr. Fel y gweddill ohonom, daeth yn drwm o dan ddylanwad y Prifathro Gwilym Bowyer a'r Athro R. Tudur Jones. Ym
PRICE, Syr JOHN (1502? - 1555), notari, prif gofrestrydd y brenin mewn achosion eglwysig, ac ysgrifennydd cyngor Cymru a'r gororau Ychydig a wyddys am ei flynyddoedd cynnar. Mab ydoedd i Rys ap Gwilym ap Llywelyn ap Rhys Llwyd ab Adam, o Frycheiniog, a Gwenllian, ei wraig, merch Hywel Madog. Yr oedd felly o'r un gwehelyth â'r bardd Hywel ap Dafydd ap Ieuan ap Rhys [Llwyd], ac yng nghanol prysurdeb ei fywyd cymharol fyr, cadwodd yntau'n agos at y traddodiad barddol Cymreig. Y mae'n bur sicr mai ef oedd y John Pryse a gafodd
PRICE, THOMAS (Carnhuanawc; 1787 - 1848), clerigwr a hanesydd Ganwyd 2 Hydref 1787 yn Pencaerelin yn Llanfihangel Bryn Pabuan, sir Frycheiniog, yr ail o ddau blentyn Rice Price, ficer Llanwrthwl o 1789 hyd ei farw yn 1810, a Mary Bowen, Pencaerelin hithau'n ferch i glerigwr ac o dras bonheddig. Ar yr aelwyd gartref clywai'r bachgen hen gerddi a thraddodiadau'r werin, cywyddau Dafydd ap Gwilym, ac, ar dro, fiwsig y delyn. Bu ef a'i frawd mewn tair ysgol yn y
PRICE, THOMAS GWALLTER (Cuhelyn; 1829 - 1869), newyddiadurwr a bardd Drych yn ffafrio'r fasnach mewn caethion. Ar 10 Ionawr 1857 cychwynnodd 'Cuhelyn' Y Bardd Newydd Wythnosol (Efrog Newydd), gyda llu o lenorion Cymru yn ohebwyr iddo - 'Eben Fardd,' Thomas Stephens (Merthyr Tydfil), 'Talhaiarn,' 'Cynddelw,' 'Llawdden,' 'Dewi Wyn o Esyllt,' 'Islwyn,' 'Aneurin Fardd,' 'Nathan Dyfed,' 'Nefydd,' 'Eiddil Ifor,' 'Gwilym Teilo,' etc. Cyhoeddwyd yn hwn hanes a rhai o weithiau
PRICHARD, JOHN WILLIAM (1749 - 1829), llenor William Morris a ddaeth i'w feddiant rywsut (sgrifennodd nodiadau ar Lewis Morris, llawysgrif 81 yng Nghaerdydd), ac yr oedd ganddo lythyrau gan Oronwy Owen. Yr oedd ef ei hunan yn ohebydd prysur â chylch eang o lenorion: 'Gwallter Mechain' (NLW MS 1808E rhif 6), William Owen Pughe, Richard Llwyd (awdur Beaumaris Bay), ' Twm o'r Nant,' ' Dewi Wyn,' ' Robert ap Gwilym Ddu (a oedd yn gâr iddo), Robert
PRITCHETT family, teulu clerigol Mers Honnent eu bod yn disgyn o John de la Bere, ' menestr ' Gwilym Goncwerwr, a digwydd yr enw ' Delabere ' ddwywaith isod; ond yng nghofnodion y prifysgolion am wahanol Pritchetts (o siroedd Henffordd a Chaerwrangon), gelwir tadau'r rheini'n 'werinwyr' lle na bônt yn glerigwyr. RICHARD PRITCHETT Daeth Richard Pritchett o Richard's Castle (ar ffin siroedd Henffordd ac Amwythig) i dref Arberth, yn
PRYDYDD BYCHAN, Y (fl. 1220-70) Ddeheubarth, bardd Rys Ieuanc (bu farw 1222), i Rys Gryg (bu farw 1234), i Owain fab Gruffudd ap Rys (bu farw 1236), ac englynion moliant a marwnadol i Faredudd fab Owain (bu farw 1265). Gan fod gwaith y Prydydd Bychan yn dilyn gwaith ei gyfoeswr, Phylip Brydydd, yn y llawysgrifau, a'r ddau yn canu i'r un tywysogion, hawdd yw eu cyplysu, ac y mae'n dra thebyg mai'r Prydydd Bychan yw'r ' Gwilym ' y sonia Gwilym Ddu o

Search results

253 - 264 of 362 for "Gwilym"