Dictionary of Welsh Biography

SHEPHERD, DONALD JOHN (1927 - 2018), cricedwr mwyaf effeithiol mewn criced sirol. Yn dilyn ei ymddeoliad gweithiodd i Radio Wales y BBC fel crynhowr ar gemau Morgannwg am dros 30 mlynedd, a datblygodd yn fuan i fod yn ddarlledwr campus. Talwyd teyrnged i'w rinweddau amrywiol gan Edward Bevan, ei gydymaith yn y stiwdio ddarlledu drwy gydol y cyfnod hwn, gan gynnwys ei barodrwydd i gynnig cyngor i unrhyw gricedwr ifanc a oedd yn awyddus i ddatblygu
SILVERTHORNE, THORA (1910 - 1999), nyrs ac undebwraig Feddygol Sosialaidd, a chyfrannodd tuag at sefydlu'r Gwasanaeth Iechyd Gwladol yn 1945, gan gwrdd â Clement Attlee ac Aneurin Bevan i drafod cynlluniau'r Gymdeithas. Yn 1946 priododd Nares Craig (1917-2012) o Clitheroe, Swydd Gaerhirfryn, cyd-aelod o'r Blaid Gomiwnyddol, peiriannydd a phensaer. Roedd y briodas yn un hir a dedwydd, a ganwyd iddynt dri o blant, Tina, Lucy a Jonathan. Daeth Thora yn swyddog
STEPHENS, THOMAS (Casnodyn, Gwrnerth, Caradawg; 1821 - 1875), hanesydd a diwygiwr cymdeithasol fel The Gododdin of Aneurin Gwawdrydd: An English Translation with Copious Explanatory Notes; A Life of Aneurin; and Several Lengthy Dissertations Illustrative of the 'Gododdin', and the Battle of Cattraeth, wedi ei olygu gan Thomas Powel (1845-1922). Methodd gwaith mawr olaf Stephens, 'Madoc: an essay on the discovery of America by Madoc ap Owen Gwynedd in the twelfth century', ag ennill
THOMAS, THOMAS GEORGE (Is-Iarll Tonypandy), (1909 - 1997), gwleidydd Llafur a Llefarydd Tŷ'r Cyffredin hedfan masnachol, Gorffennaf-Tachwedd 1951, ac aelod o Banel Cadeiryddion y Llefarydd o fewn Tŷ'r Cyffredin, 1951-64. Ef oedd cadeirydd y Blaid Seneddol Gymreig, 1958-59. Gwrthwynebodd ailgyflwyno gorfodaeth filwrol ac, fel un ar yr asgell chwith o fewn y Blaid Lafur, ym 1955 pleidleisiodd dros Aneurin Bevan (yn hytrach na Hugh Gaitskell) yn arweinydd y blaid. Ym 1960 ef oedd awdur y gyfrol The
THOMAS, WILLIAM (Islwyn; 1832 - 1878), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, a bardd ef ym mynwent capel y Babell. Dau athro barddol 'Islwyn' oedd 'Gwilym Ilid' ac 'Aneurin Fardd' ac yr oedd yn y cyfnod hwn yn sir Fynwy, yn enwedig yn Abergafenni, gylchoedd llenyddol. Bu 'Islwyn' yn gystadleuydd mawr yn yr eisteddfodau, a chystadleuydd aflwyddiannus ar y cyfan. Enillodd yn 1853 wobr yn eisteddfod Cefn-coed-y-cymer ar gân, 'Abraham yn aberthu Isaac,' ac ar farwnad i 'Carnhuanawc' yn
TURNER, SHARON (1768 - 1847), cyfreithiwr a hanesydd , gan gyhoeddi A Vindication of the Genuineness of the Antient British Poems of Aneurin, Taliesin, Llywarch Hen, and Merdhin, with Specimens of the Poems. Ef oedd y cyntaf i drafod hynafiaeth y rhain, gan ddangos anwybodaeth yr amheuwyr; gweler John Morris-Jones, Taliesin (= Cymm., xxviii). Y mae llythyrau a sgrifennwyd ganddo at William Owen Pughe yn y Llyfrgell Genedlaethol (NLW MS 13222C, NLW MS
VAUGHAN, HERBERT MILLINGCHAMP (1870 - 1948), hanesydd, ac awdur blatiau llyfrau; bu'n cynorthwyo i gatalogio casgliad helaeth Syr Evan Davies Jones, barwnig, ac efe a gatalogiodd (1938) gasgliad Aneurin Williams (yn LL.G.C.). Pan oedd yn byw yn yr Eidal casglodd lawer o lyfrau prin a chain; y mae'r casgliad hwn yn LL.G.C. bellach. Ychydig cyn ei farw ysgrifennodd fath ar hunangofiant - 'Memoirs of a Literary Bloke' (NLW MS 14341C) a 'Notes on the Life of Dorothy
VAUGHAN, JOHN (1663 - 1722) Cwrt Derllys,, diwygiwr cymdeithasol a chrefyddol 1707 hyd 1722. Ei ferch, Bridget Bevan, oedd prif noddwr yr ysgolion cylchynol Cymraeg. Bu farw ei wraig yn 1721 a chladdwyd hi yn eglwys Merthyr; bu yntau farw 16 Tachwedd 1722, a'i gladdu yn eglwys Llanllwch, Sir Gaerfyrddin. Dilynodd ei frawd hynaf, RICHARD VAUGHAN (1653 - 1724), ei dad yn y gyfraith a bu'n feinciwr a thrysorydd Gray's Inn, aelod seneddol dros dref Caerfyrddin (1685-1724
WATKINS, THOMAS EVAN (Eiddil Ifor, Ynyr Gwent; 1801 - 1889), eisteddfodwr yng ngwaith haearn Blaenau Gwent. Dychwelodd i Flaenafon (c. 1860) i gadw tafarn y ' Three Cranes '. Bu farw ei wraig, Mary (Lewis), yn y Blaenau yn 1859. Yr oedd ganddynt ddwy ferch. Bu ef ei hun farw 31 Ionawr 1889. Yr oedd yn gystadleuydd eisteddfodol brwd, ac yn un o aelodau gwreiddiol Cymreigyddion y Fenni (gweler tan Thomas Price, ' Carnhuanawc ' a than Thomas Bevan. Enillodd lawer o wobrwyon
WILLIAM(S), LEWIS (1774 - 1862), yr hynotaf o athrawon ysgolion cylchynol Charles o'r Bala ei gyfarfod misol yn 1815. Ar un adeg (1812) yr oedd yng ngwasanaeth rheolwyr ysgolion Madam Bevan, yn cadw eu hysgol yn Llangelynnin, a chafodd gynnig mynd yn un o'u hathrawon parhaol, ond gwrthododd, am na fynnai symud i'r Deheudir. Priododd yn 1819, ac yn 1824 aeth ef a'i wraig i fyw yn y tŷ-capel yn Llanfachreth ger Dolgellau. Bu farw 14 Awst 1862, yn 88 oed. Disgrifir ef fel 'bychan ei gorff
WILLIAMS, ANEURIN (1859 - 1924), Aeold Seneddol - see WILLIAMS, EDWARD
WILLIAMS, BENJAMIN (Gwynionydd; 1821 - 1891), clerigwr ac awdur Ganwyd 24 Mehefin 1821 yn Seilach, plwyf Penbryn, Sir Aberteifi; yr oedd yn gefnder i D. Silvan Evans. Annibynnwr oedd ar y cychwyn, eithr ymunodd â'r Eglwys; cafodd gymorth i dderbyn addysg yn Abergwaun, a bu'n feistr un o ysgolion Madam Bevan. Ordeiniwyd ef yn ddiacon yn 1874 a daeth yn gurad i'w hen noddwr, D. H. Davies, offeiriad Troedyraur ac wedyn yn Nhir-yr-abad; yn ddiweddarach cafodd

Search results

73 - 84 of 91 for "Aneurin Bevan"