Dictionary of Welsh Biography

JONES, ROBERT (1745 - 1829), athro, pregethwr, ac awdur Ganwyd 13 Ionawr 1745, mab John a Margaret Williams o'r Suntur, Llanystumdwy. Dysgwyd darllen iddo gan ei fam, a bu yn un o ysgolion cylchynol Griffith Jones a gedwid gan Thomas Gough. Llwyddodd Robert Jones i berswadio Madam Bevan i ailagor yr ysgolion cylchynnol yng Ngwynedd, a bu ef yn athro yn Llangybi (1766), Beddgelert (1767), Capel Curig (1768), Rhuddlan (1769), Brynsiencyn (1770
JONES, SARAH RHIANNON DAVIES (1921 - 2014), awdur a darlithydd gyflwyniad i hanes 'gwledydd Cred' gan y Prifathro E. Pugh Parry, a daeth y gwersi hynny yn ddiweddarach yn sbardun i waith ymchwil ar gyfer nifer o'i nofelau. Yno hefyd y cafodd ei chyflwyno gan ei hathro Cymraeg, Aneurin Owen, i weithiau llenyddol a fu'n ddylanwad ar ei gwaith. Aeth ymlaen i Goleg Prifysgol Bangor yn 1940 ac yno daeth i gyswllt â nifer o bobl ddylanwadol megis yr Athro Ifor Williams, yr
LEWIS, WILLIAM BEVAN (1847 - 1929), awdurdod ar anhwylderau'r meddwl Ganwyd yn Aberteifi 21 Mai 1847, yn fab i William Thomas Lewis (o Drefgarn ac Aberteifi) a'i wraig Jane Mansel (Bevan); addysgwyd yn Aberteifi ac yn Guy's Hospital. Bu'n feddyg yn Burry Port am bedair blynedd; yna ymunodd â staff y ' West Riding Asylum ' yn Wakefield, a bu'n aelod ohoni am 35 mlynedd - yn y diwedd, efe oedd y cyfarwyddwr. Bu hefyd mewn cyswllt â Phrifysgol Leeds am chwarter
LLEWELLYN, DAVID TREHARNE (1916 - 1992), gwleidydd Ceidwadol gyrsiau rasio, cyflog leiafswm ar gyfer y bechgyn a weithiai yn y stablau, a'r angen i'r gymuned rasio wisgo hetiau caled wrth rasio ceffylau y tu allan. Fel gwr ifanc, ysgrifennodd gryn dipyn o farddoniaeth. Ac yntau'n fawr ei edmygedd o Aneurin Bevan, Llewellyn oedd awdur y cofiant Nye: the Beloved Patrician (1961), a hefyd The Adventures of Arthur Artfully (1974), a chyfrol o Racing Quotations (1988
LLOYD, EVAN (1734 - 1776), clerigwr ac awdur Ganwyd 15 Ebrill 1734, ail fab John Lloyd a Bridget Bevan, Fron Dderw, Bala. Cafodd ei addysg yn ysgol Rhuthyn a Choleg Iesu, Rhydychen (ymaelodi 22 Mawrth, 1750/1, B.A. 1754, M.A. 1757). Bu'n gurad S. Mary, Redriff, hyd 1763, pryd y daeth yn ficer segur Llanfair Dyffryn Clwyd. Bu farw'n ddibriod 26 Ionawr 1776; claddwyd ym meddrod ei deulu yn Llanycil. Cyhoeddodd amryw ddychangerddi ffraeth
MARQUAND, HILARY ADAIR (1901 - 1972), economegydd a gwleidydd Llafur gan Attlee yn Ysgrifennydd dros Fasnach Dramor, Awst 1945-Mawrth 1947, ac yna'n Dâl-feistr Cyffredinol, Mawrth 1947-Gorffennaf 1948, Gweinidog Pensiynau, Gorffennaf 1948-Ionawr 1951, a daeth yn aelod o'r Cyfrin Gyngor ym 1949. Ei dynged wedyn oedd olynu Aneurin Bevan yn Weinidog Iechyd o Ionawr tan Hydref 1951, ond erbyn hynny roedd y swydd honno wedi colli llawer iawn o rym a statws. Nid oedd y
MORGAN, JOHN (1827 - 1903), clerigwr a llenor Ganwyd ger Trefdraeth, Sir Benfro, 22 Mawrth 1827, unig fab John Morgan, prifathro ysgol Madam Bevan yn Nhrefdraeth, lle hefyd yr hyfforddid athrawon. Addysgwyd ef yn ysgol ramadeg Aberteifi ac athrofa'r Fenni. Ordeiniwyd ef gan yr esgob Ollivant yn 1850 a daeth yn gurad Cwmafon, 1850-2, ficer Pontnewynydd, 1852-75, a rheithor plwyfi unedig Llanilid a Llanharan o 1875 hyd ei farwolaeth. Pregethai
MORGAN, JOHN (1886 - 1957), Archesgob Cymru . ddilynol etholwyd ef yn esgob Abertawe ac Aberhonddu, i olynu'r Esgob E. L. Bevan, a chysegrwyd ef yn Llanelwy ar Fawrth y Sulgwyn gan Archesgob cyntaf Cymru, Alfred George Edwards, a'i hordeiniasai'n ddiacon. Yn 1939 symudodd i fod yn Esgob Llandaf ar farwolaeth yr Esgob Timothy Rees, ac yn 1949 etholwyd ef yn Archesgob Cymru i olynu David Prosser. Bu farw yn ysbyty S. Thomas, Llundain, 26 Mehefin 1957
NASH, DAVID WILLIAM (d. 1876/7), hynafiaethydd ac ysgrifennwr ar lenyddiaeth Gymraeg gynnar trigai yn Cheltenham. Bu yn aelod o'r ' Cambrian Institution ' o 1858 hyd 1864 a chyfrannai erthyglau a nodiadau i'w chylchgrawn. Etholwyd ef yn F.S.A. ar 4 Chwefor 1864. Ef oedd awdur y gweithiau canlynol: On the Antiquity of the Egyptian Calendar, 1845; Taliesin, or the Bards and Druids of Britain … 1858; On the History of the Battle of Cattraeth and the Gododin of Aneurin, 1861; The Pharaoh of
OWEN, ANEURIN (1792 - 1851), hanesydd ac ysgolhaig Cymreig a golygydd cyfreithiau Hywel Dda Ganwyd 23 Gorffennaf 1792 yn Llundain, mab William Owen Pughe a'i wraig Elizabeth. Pan oedd y mab tuag 8 oed symudodd y teulu i blwyf Nantglyn, sir Ddinbych, lle yr etifeddodd y tad stad fechan (ac eiddo yn Sir Feirionnydd hefyd) ar ôl perthynas iddo - y Parch. Rice Pughe. Er i Aneurin Owen gael ei anfon i Ysgol y Friars, Bangor, gan ei dad y derbyniodd ei addysg gan mwyaf - yr oedd ei dad am
OWEN, HENRY (1716 - 1795), clerigwr, meddyg, ac ysgolhaig (merch i esgob), ac at farn y gymdogaeth 'mai rhyw grintach ddiawl ydyw yn ei dŷ, a bod iddo forwyn newydd agos bob wythnos.' Eto, ato ef y rhedai'r Morysiaid am gynghorion meddygol yn eu mynych ac amryfal anhwylderau. Dyn lled afiach oedd yntau, meddai'r llythyrau - dyn 'cul' ei gorff. Cyfeillion eraill iddo oedd Silvanus Bevan a John Evans, Eglwys Cymyn.
PARRY, JOHN (1775 - 1846), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, llenor a golygydd Ganwyd 7 Mai 1775 yn fab Owen a Jane Parry, Groeslon-grugan, plwyf Llandwrog, Sir Gaernarfon. Cafodd well addysg na'r cyffredin o ieuenctid yn y dyddiau hynny. Bu am dymor yn ysgol (Madam Bevan) ym Mrynrodyn, ysgol John Roberts (Llangwm), yn Llanllyfni, ac ysgol Evan Richardson yng Nghaernarfon. Yn 1793 aeth i gadw ysgol ym Mrynsiencyn, Môn - yr oedd honno'n ysgol ddydd i'r plant a hefyd yn ysgol

Search results

49 - 60 of 91 for "Aneurin Bevan"