Dictionary of Welsh Biography

JAMES, Syr DAVID JOHN (1887 - 1967), gŵr busnes a dyngarwr Ganwyd ef 13 Mai 1887 yn Llundain yn un o ddau o feibion i Cathryn (ganwyd Thomas) a John James. Dychwelodd y teulu i'r hen gartref ym Mhantyfedwen, Pontrhydfendigaid, Ceredigion, pan oedd y ddau fachgen yn ifanc. Yn 1903 aeth i goleg S. Ioan, Ystrad Meurig, ar gyfer paratoi i fynd i'r weinidogaeth ond bu yno am dymor yn unig. Dychwelodd i Lundain i ofalu am fusnes laeth y teulu a threuliodd
JAMES, IVOR (1840? - 1909), cofrestrydd cyntaf Prifysgol Cymru, a hanesydd ymddeolodd yn 1906. Trwy gydol ei oes - yn Llundain, Abertawe, a Chaerdydd - rhoes James lawer o sylw i rai agweddau ar lenyddiaeth Lloegr ac yn arbennig hanes Cymru yn yr 16eg ganrif a'r 17eg. Yr oedd greddf y gwir ymchwilydd ynddo, a threuliodd lawer o'i amser yn yr Amgueddfa Brydeinig a'r Public Record Office. Credai ef mai Cymro, sef y capten Thomas James y ceir ei hanes yn y D.N.B., oedd arwr 'The
JAMES, JAMES (SPINTHER) (1837 - 1914), un o haneswyr enwad y Bedyddwyr diamau mai ei brif hawl i glod yw ei bedair cyfrol Hanes y Bedyddwyr yng Nghymru (1893-1907), gwaith nad yw'n rhy ddymunol ei ysbryd nac yn gymesur ei ymdriniaeth, ond sydd eto'n hynod ddefnyddiol. Cyhoeddodd hefyd yn 1906 lyfr bychan, Y Gwasanaeth a wnaeth y Bedyddwyr i'r Byd, a gafodd gylchrediad mawr. Bu farw yn ddisymwyth, 5 Tachwedd 1914.
JAMES, JOHN (1779 - 1864), y gweinidog Undodaidd cyntaf yn sir Aberteifi, ac ysgolfeistr York, ond darbwyllodd Charles Lloyd ef i dderbyn galwad oddi wrth eglwysi Undodaidd ifanc Ceredigion. Dechreuodd ar waith ei fywyd yn 1803-4 gan agor ysgol yn Ystrad. Yn Awst 1814 derbyniodd alwad o Gellionnen. Addawodd ofalu amdani a phregethu yno unwaith y mis. Yn gynnar yn 1815 derbyniodd alwad o Benybont-ar-Ogwr a Betws, a bu yma o 26 Mai 1816 hyd 26 Mai 1818 (ac yn achlysurol hyd 22 Tachwedd
JAMES, JOHN (1777 - 1848), gweinidog y Bedyddwyr, emynydd, rhwymwr llyfrau, ac argraffydd anghyffredin yn y dref a'r ardaloedd o gwmpas, symudodd, ym Mawrth 1817, i Bont-rhyd-yr-ynn, sir Fynwy, ac oddi yno, ym Mai 1827, i Benybont, Morgannwg, lle y bu farw 30 Ionawr 1848. Ar 30 Medi 1804 priododd Catherine Davies, un o'r aelodau ym Methel, a ganed iddynt dri o blant. Dysgodd hefyd y grefft o rwymo llyfrau, ac ym Mai 1808, wedi cwrs o bedwar mis yng Nghaerfyrddin, agorodd siop lyfrau. Ym Mai 1809
JAMES, WILLIAM (1769 - 1847), Methodist ac aelod o 'Deulu Trefeca' Bu farw 13 Mehefin 1847, yn 78 oed, ac a nodir yma am mai ef oedd yr olaf a fu fyw o hen Deulu Trefeca. Gall mai mab oedd i'r William James a ddaeth (gyda'i wraig a'i ddwy ferch) o Forgannwg i Drefeca yn 1776.
JANNER, BARNETT (BARWN JANNER), (1892 - 1982), gwleidydd Jones, dywedodd Mrs Edgar Jones 'Barney yw ein hunig fab bellach'. Dychwelodd Janner ym Mai 1953 i dalu teyrnged teimladol yng nghynhebrwng Edgar Jones. Ym 1911 enillodd ysgoloriaeth i Goleg Prifysgol De Cymru a Mynwy, lle graddiodd ym 1914 gyda gradd anrhydedd B.A. Yn y Brifysgol fe'i hetholwyd yn llywydd Cyngor Cynrychiolaidd y Myfyrwyr, a daeth yn olygydd cylchgrawn y brifysgol. Dewisiodd Janner
JARMAN, ALFRED OWEN HUGHES (1911 - 1998), ysgolhaig Cymraeg Ganwyd Alfred (Fred) Jarman ym Mangor 8 Hydref 1911, yr hynaf o dri phlentyn Thomas Jarman, siopwr di-Gymraeg o'r Drenewydd, Maldwyn, a'i wraig, Flora. Addysgwyd ef ysgol Cae Top ac ysgol ramadeg Friars, Bangor (yr oedd wedi dysgu Cymraeg yn rhannol trwy gyfrwng ysgol Sul ac eglwys Tŵr-gwyn er mai yn eglwys Saesneg Prince's Road yr oedd y teulu'n aelodau), ac yna yng Ngholeg Prifysgol Gogledd
JARMAN, ELDRA MARY (1917 - 2000), telynores ac awdur dan y teitl The Welsh Gypsies: Children of Abram Wood yn 1991. Yn y ddau achos, priodolwyd y gwaith i Eldra ar y cyd â'i gŵr, ac Eldra - a honnai'n gyson nad oedd ganddi fawr allu at atgynhyrchu ffeithiau - yn addef yn gellweirus mai ei gŵr a osododd drefn arno. At ei gwaith ysgolheigaidd, parhaodd Eldra i ganu'r delyn mewn arddull a adlewyrchai'r chwe chenhedlaeth o delynorion ei theulu a aethai
JARVICE, WILLIAM (d. 1743), gweinidog gyda'r Annibynwyr Prin yw'r cofnodion amdano. Ar y cychwyn yr oedd 'eglwysi cynulledig' neu gynulleidfaoedd eglwysig Maldwyn, a adnabyddid fel Eglwys Maldwyn, yn cynnwys Annibynwyr, Bedyddwyr, a Chrynwyr, o dan ofal un gweinidog, a chynorthwyid ef gan nifer o rai eraill. Tebyg mai un o'r cynorthwywyr hyn oedd William Jarvice ar y dechrau; cawn ei enw gyntaf (yn 1703 neu 1713) ynglŷn â chynulleidfa Llanbrynmair, a
JEFFREYS, GEORGE (y barwn Jeffreys 1af, first baron Jeffreys of Wem), (1645 - 1689), barnwr Ganwyd 15 Mai 1645 yn Acton, Wrecsam, chweched mab John Jeffreys a'i wraig Margaret, merch Syr Thomas Ireland, Bewsey, Lancashire ('a very pious good woman ' yn ôl ei mab). Ei daid oedd John Jeffreys (bu farw 1622), prif farnwr cylchdaith Môn y sesiwn fawr; ef oedd y cyntaf i fabwysiadu cyfenw'r teulu, ef a osododd sylfeini stad Acton trwy ychwanegu a chadarnhau'r tiroedd a ddaliai y rhai hyn
JEFFREYS, JUSTINA (1787 - 1869), boneddiges incwm ystâd ei wraig, dilynai Edward Scott ei ddiddordebau deallusol, gan droi oddi wrth Anglicaniaeth at Undodiaeth a gohebu â James Mill a'i fab John Stuart Mill, y geiriadurwr a hynafiaethydd William Owen Pughe (a roddai wersi Cymraeg iddo) a'r awdur dychanol Thomas Love Peacock. Dyma'r amgylchfyd y magwyd Justina ynddo. Credir mai hi oedd y patrwm ar gyfer y ferch ddawnus ac anghonfensiynol

Search results

709 - 720 of 1867 for "Mai"