Dictionary of Welsh Biography

DAVIES, WALTER (Gwallter Mechain; 1761 - 1849), offeiriad, bardd, hynafiaethydd, a beirniad Agriculture and Domestic Economy of North Wales … Drawn up for the consideration of the Board of Agriculture and Internal Improvement (London, 1813); General view of the Agriculture and Domestic Economy of South Wales … Drawn up for the consideration of the Board of Agriculture and Internal Improvement (Vol. I, Vol. II) (London, 1815). Golygodd waith Huw Morus, 1823, a Lewis Glyn Cothi (gyda John Jones
DAVIES, WILLIAM (1899 - 1968), botanegydd ac arbenigwr mewn gwyddor tir glas C.B.E. yn 1964, ac yr oedd yn gymrawd er anrhydedd o Gymdeithas Amaethyddol Frenhinol Lloegr, ac yn llywydd er anrhydedd am oes o Ffederasiwn Tir Glas Ewrob. Priododd, 1928, Alice Muriel Lewis a ganwyd iddynt un mab. Bu farw 28 Gorffennaf 1968, a chladdwyd ei lwch ym mynwent Llanfihangel Genau'r-glyn, Ceredigion.
DAVIES, WINDSOR (1930 - 2019), actor , Honor Blackman, Glyn Houston a Judy Geeson. Trwy gydol y 1960au a'r 1970au cynnar ymddangosodd mewn rhannau llai ar y teledu, mewn cyfresi fel Moulded in Earth, Orlando, Coronation Street, The Newcomers, Conqueror's Road, Smith, The Onedin Line, Canterbury Tales, Dixon of Dock Green, Z Cars a General Hospital. Yn sgil ei osgo naturiol cafodd rannau fel heddweision, sarsiantiaid yn y fyddin, mân
DAVIS, DAVID (Dafis Castellhywel; 1745 - 1827), gweinidog Ariaidd, bardd, ac ysgolfeistr athro drwy Gymru gyfan; ordeinid offeiriaid o'i ysgol am flynyddoedd. Ceir enwau rhyw 111 o'i hen ddisgyblion fel tanysgrifwyr i Telyn Dewi. Cyfathrachai â'r Dr. Richard Price, Edward Williams ('Iolo Morganwg'), Thomas Roberts, Llwyn'rhudol, 'Glanygors,' Thomas Evans ('Thomas Glyn Cothi'); a throes lu o wŷr ei ardal yn bleidwyr y Chwyldro Ffrengig. Yn 1801-2 bu anghydfod a rhwyg yn ei eglwysi, a
DENNIS, HENRY (1825 - 1906), peiriannydd mwynawl, perchennog glofeydd, etc. Sir Amwythig, lle yr oedd yn gadeirydd y Snailbeach Lead Mines. Yr oedd hefyd yn gyfarwyddwr mewn-gofal y Glyn Valley Tramway ac yn gyfarwyddwr y Minera Mining Company. Â glofeydd Westminster (Broughton, gerllaw Wrecsam), Wrecsam, ac Acton (Rhosddu, Wrecsam), a Hafod (Rhiwabon), yr oedd a fynnai fwyaf. Pan oedd ei yrfa ar ei hanterth yr oedd Dennis yn rhoddi gwaith i dros 10,000 o bobl. Yr oedd yn
DEVEREUX family Lamphey, Ystrad Ffin, Vaynor, Nantariba, Pencoyd, George Devereux (bu farw 1665) ac, o ochr ei fam, o deulu Vaughan, Nantariba, a theulu Glyn Maesmawr - y ddau le hyn yn Sir Drefaldwyn - ac etifeddodd ystadau y ddau deulu. Ganwyd ef, priododd, ac fe'i claddwyd yn sir Drefaldwyn, a barhaodd yn brif ganolfan diddordebau'r teulu nes y daeth GEORGE DEVEREUX (1744 - 1804), 13eg is-iarll Hereford, i'r teitl; trosglwyddodd ef y diddordebau hyn i sir
DEWI SANT, sefydlydd ac abad-esgob cyntaf Tyddewi a nawddsant Cymru Llwyd, Dafydd Llwyd ap Llywelyn, Rhisiart ap Rhys, a Lewys Glyn Cothi. Yn 1398 cyhoeddwyd gorchymyn gan yr archesgob Arundel i ddathlu ei ŵyl drwy'r holl archesgobaeth, ac yn 1415 gan yr archesgob Chicheley i'w dathlu 'gydag arweiniad y côr a naw llith.' Rhoes Calixtus II fraint bendith gyfartal ag un daith i Rufain i ddwy i Dyddewi. Ar hyd yr oesoedd bu Tyddewi'n gyrchfan pererinion, ond ar ôl y
DWN, HENRY (cyn c. 1354 - Tachwedd 1416), uchelwr a gwrthryfelwr wyrion Gruffudd ac Owain yn 1439, ond ni chafodd ei thalu fyth, ac o'r diwedd yn 1445, ymhell wedi marwolaeth Dwn, fe'i diddymwyd. Yn y cywydd 'Ymddiddan yr Enaid â'r Corff' a ganwyd tua 1375-82, mae Iolo Goch yn sôn am dri o 'wŷr Cydweli' fel argwlyddi rhyfel, gan gyfeirio mae'n siŵr at Henri Dwn a'i deulu. Ac mae Lewys Glyn Cothi yn enwi Henri Dwn mewn cerdd i Wilym ap Gwallter, gŵr yr oedd ei fam yn
DWNN, OWAIN (c. 1400 - c. 1460) Modlyscwm, Cydweli. Ei daid oedd yr Henry Don a fu'n cynorthwyo Owain Glyn Dŵr (Lloyd, Owen Glendower, 41). Enwir Owain Dwnn yn fynych mewn dogfennau rhwng 1436 a 1446. Chwaer iddo oedd Mabli, gwraig gyntaf Gruffydd ap Nicholas o Ddinefwr, a charcharwyd Owain a Gruffydd fel canlynwyr i Humphrey, dug Caerloyw, ustus De Cymru, pan fachludodd haul hwnnw yn 1447. Y mae tystiolaeth (Panton MS. 40 (83
EDWARDS family Chirkland, ), dewiswyd ef gan abad olaf Glyn y Groes yn oruchwyliwr maenorau'r abaty (1529), a daeth yn aelod o osgorddlu Harri VIII. Rhoes Harri iddo brydles ar diroedd yn arglwyddiaeth y Waun (Chirkland) pan ddaeth honno'n ôl i feddiant y Goron, a'i wneuthur hefyd yn gwnstabl ei chastell (1526) a rhoddi ' A fynno Duw derfydd ' iddo fel arwyddair. Daeth ei fab ef, JOHN EDWARDS I, yn ddirprwy-gwnstabl y castell (1543
EDWARDS, JOHN (Siôn y Potiau; c. 1700 - 1776) Ganwyd yn Glyn Ceiriog - efallai mai ef yw'r John mab Edward Jones a fedyddiwyd yno 27 Rhagfyr 1699. Cofnodir claddu 'John Edwards the Welsh Poet' yn Llansantffraid Glyn Ceiriog, 28 Rhagfyr 1776, a dywedir bod ei gartref am gyfnod yn ymyl y fynwent. Adroddir iddo adael ei grefft fel gwehydd yn fuan ar ôl priodi a threulio saith mlynedd yn Llundain fel cynorthwywr i lyfrwerthwr - y mae'r ymryson a
EDWARDS, LEWIS (1809 - 1887), prifathro Coleg y Bala am 50 mlynedd, athro a diwinydd Ganwyd 27 Hydref 1809 yn Pwllcenawon, Pen-llwyn, Sir Aberteifi, mab hynaf Lewis a Margaret Edward. Mynychodd ysgolion ei ardal a gynhelid yng Nglanrafon, Penybanc, a chapel Methodistiaid Calfinaidd Pen-llwyn. Bu dan addysg hefyd yn ysgolion Llanfihangel-genau'r Glyn, ysgol John Evans, Aberystwyth, a Llangeitho. Yn 1827 agorodd ysgol fechan ei hun yn Aberystwyth, ond symudodd yn fuan i fod yn

Search results

37 - 48 of 254 for "Glyn"