Dictionary of Welsh Biography

EDWARDS, RICHARD (d. 1704) Nanhoron, Llŷn, ysgwïer Piwritanaidd anghyffredin i gadw cyfrinach; daeth yn ben athrywynnwr mewn achosion dyrys, a deuai'r Eglwyswr a'r Cafalir ato am gyngor ar bethau na hoffent i'r byd wybod amdanynt, fel y digwyddodd gydag ewyllys olaf Sieffre Glyn o'r Gwynfryn ger Pwllheli (1672), gyda'r ewyllys ddiflas yng Nghefn Amwlch (1691), a chyda'r 'draft' o ewyllys Edward Williams o Feillionydd yn 1677 - swm o arian i'w roddi o'r neilltu i godi
EDWARDS, THOMAS DAVID (1874 - 1930), cerddor ' Dysg i mi Dy ffordd,' ei ' Shepherd's Lullaby,' a'i ganeuon, ' Bugeiles y Glyn ' a ' Cymru,' yn boblogaidd, ond enillodd ei boblogrwydd trwy ei dôn ' Rhydygroes ' ar yr emyn ' Duw mawr y rhyfeddodau maith.' Bu farw 15 Mawrth 1930 a chladdwyd ef ym mynwent Glyntaf, Pontypridd.
EINION ap COLLWYN (fl. 1100?) y gŵr y cytuna hen draddodiadau iddo, wedi ffraeo â Iestyn ap Gwrgant, wahodd y Normaniaid i oresgyn Morgannwg. Ffigur hanner-chwedlonol yw ef, ac y mae'n awgrymog fod o leiaf dair stori am ei dras. Dywed un ei fod yn fab i Gollwyn ap Gwaethfoed o Geredigion; un arall mai mab oedd i Gadifor ap Collwyn o Ddyfed; ond yn ôl beirdd fel Lewis Glyn Cothi a Gwilym Tew, gŵr o Wynedd ydoedd, a ddaeth i
EL KAREY, YOUHANNAH (1843/4 - 1907), cenhadwr , Arberth, Hwlffordd, Glyn-nedd, Tredegar, Llanelli, Glynebwy, Merthyr Tudful, ac Aberdâr. Nodwyd ei ddarlithiau mewn nifer o bapurau newydd ar y pryd, gan amlaf â pharch mawr a diddordeb brwd, a sonnir amdano fel un a oedd yn adnabyddus iawn yng Nghymru. Siaradodd am ei waith cenhadol ac am ei fywyd ym Mhalesteina, a diddanodd ei gynulleidfaoedd gyda gwisgoedd a chaneuon. Cafwyd sawl sylw am ei bryd a'i
ELIAS, WILLIAM (1708 - 1787) Plas-y-glyn, Llanfwrog, Môn. Yn ôl David Thomas ('Dafydd Ddu Eryri'), gŵr o Glynnog oedd - Elias ap Richard, Gefail Talhenbont, oedd ei dad, medd J. E. Griffith (Pedigrees). Dywedir mai crydd oedd ar ddechrau ei oes, ac y mae rhestr y tanysgrifwyr i'r Diddanwch teuluaidd, 1763, ac ambell nodyn yn y llawysgrifau (e.e. Wynnstay MS. 7, 105, 131, etc.) yn profi hynny. Bu wedyn yn ffermwr ac yn
EOS GLYN WYRE - see LEWIS, JOHN
EVANS family Tanybwlch, Maentwrog . Gwraig ei fab, EVAN AP ROBERT, oedd Gwen, merch Humphrey ap Maredudd ap Evan ap Robert, Cesailgyfarch, Sir Gaernarfon, a'u mab hwy, ROBERT, oedd, y mae'n debyg, y cyntaf i ddefnyddio'r cyfenw Evans - ROBERT EVANS; ei wraig ef oedd Elizabeth, merch John Wynn ap Cadwaladr, Rhiwlas, a'i aer oedd EVAN EVANS, siryf Meirionnydd yn 1634, a briododd Catherine, merch Morris ap Robert Wynn; Glyn(cywarch
EVANS, CLIFFORD GEORGE (1912 - 1985), actor i Gymru. Daeth Richard Burton i chwarae rhan Konstantin yn y cynhyrchiad cyntaf yng Nghymru o Yr Wylan gan Chekhov. Er i'r tymor fynd yn dda, roedd y Grand yn theatr fawr i'w llenwi a therfynwyd y prosiect gan Gyngor Abertawe. Yn 1951, fel rhan o Ŵyl Prydain, cyfarwyddodd Evans Basiant Cymru, Land of My Fathers, yng Ngherddi Soffia, Caerdydd. Glyn Houston oedd yr adroddwr, ac Evans a ddyfeisiodd y
EVANS, MARY JANE (Llaethferch; 1888 - 1922), adroddwraig pherffeithio'i Saesneg, ond o brinder adnoddau ariannol penderfynodd beidio â dychwelyd yno yn Ionawr 1916. Dechreuodd ymddiddori yn y ddrama a ffurfiodd gwmni yn Ynysmeudwy. Bu'n perfformio gyda Gunstone Jones a Gwernydd Morgan, a bu mynd ar ei chwmni hi ei hun gyda Gruffydd o'r Glyn gan Alarch Ogwy, ond yr oedd ei hysfa am gystadlu yn ei gwneud yn anodd ei chael i ymarfer gyda chwmni. Yna dechreuodd gynnal
EVANS, THOMAS (Tomos Glyn Cothi; 1764 - 1833), gweinidog Undodaidd
EVANS, THOMAS (fl. 1596-1633), bardd a chopïydd llawysgrifau Fel Thomas Evans, Hendreforfudd, yr adweinir ef. Trefddegwm yn hen blwyf Corwen yw Hendreforfudd, ond yn awr gorwedd ym mhlwyf eglwysig Llansantffraid Glyn Dyfrdwy. Mab oedd ef i Ifan ap Sion ap Robert Amhadog ap Siencyn ap Gruffudd ap Bleddyn a Lowri ferch Gruffudd ab Ifan ap Dafydd Ddu ap Tudur ab Ifan ap Llywelyn ap Gruffudd ap Maredudd ap Llywelyn ap Ynyr. Ni wyddys fan na phryd ei eni na'i
EVANS, WILLIAM (1734 - 1805), cynghorwr bore gyda'r Methodistiaid Calfinaidd Ganwyd yn yr Ystrad, Llangwm, ond symudodd y teulu i'r Fedw Arian, y Bala. Yr oedd ef felly'n rhydd-ddeiliad, a phrynodd wedyn dyddyn y Maesgwyn yn Llanfihangel-glyn-myfyr. Gwystlodd fferm Maesgwyn amryw droeon; am y tro olaf, i'w fab Morris am £500, yn 1797. Yr oedd ganddo bedwar mab a thair merch. Claddwyd ei briod, Gwen, yn Llanycil, 1 Chwefror 1772. Dechreuodd gynghori tua 1765; yr oedd yn

Search results

49 - 60 of 254 for "Glyn"