Dictionary of Welsh Biography

GUTUN OWAIN, uchelwr oedd Gutun Owain yn feistr ar ei grefft. Barddoniaeth llys yw'r cwbl o'i waith - cywyddau gofyn a dyfalu, cywyddau mawl a marwnad. Nid gwych pob cerdd o'i eiddo, ond y mae camp ar ei farwnadau a'i gywyddau clod - clod am ddysg, am ddoethineb, am ddewrder. Ond o bob dawn, haelioni a pherchentyaeth deilwng oedd bennaf ganddo. Y mae ei athrylith yn eglur yn herwydd dychymyg cywrain a throadau a
GWINNETT, BUTTON (1735 - 1777), masnachwr, tirfeddiannwr a gwleidydd a oedd yn ferch i groser cefnog. Ganwyd iddynt dair merch, Amelia, Ann ac Elizabeth Ann. Bu Button yn masnachu â'r gwladfeydd Americanaidd yn India'r Gorllewin. Nid oes tystiolaeth iddo fod yn rhan o'r fasnach gaethweision. Roedd yn fasnachwr aflwyddiannus, ac yn fethdalwr i bob pwrpas erbyn 1762, ac yn sgil ei fethiant ymfudodd i wladfa Georgia. Erbyn 1765, roedd yn masnachu yn Savannah, Georgia
GWRTHEYRN cyn diwedd y 5ed ganrif, a chyson yw hefyd â'r achau a rydd Nennius ei hun (adr. 49); o ' Fernmail,' brenin ' Buelt ' a ' Guorthigirniaun ' pan oedd ef yn ysgrifennu, hyd ' Guorthigirn Guortheneu ' mab ' Guitaul ' mab ' Guitolin ' mab ' Gloiu,' dyry 11 o enwau. Rhwng 450 a 798 y mae 348 o flynyddoedd; rhanner rhwng yr 11, ac wele genhedlaeth o tua 33 blwyddyn i bob un. Nid afresymol yw hynny. Yn
GWYNN, HARRI (1913 - 1985), llenor a darlledwr athroniaeth, arddull a phrydferthwch ynddi … yr wyf yn dechrau teimlo ei bod yn bosibl erbyn hyn.' Amharodd y rhyfel ar bob uchelgais llenyddol a phersonol. Gwrthodwyd cais Harri Gwynn i ymuno â Chorfflu Meddygol Brenhinol y Fyddin ar gyfrif ei iechyd (oherwydd y pneumonia, cafodd lawdriniaeth egr pan oedd yn fyfyriwr), a threuliodd 1940 ac 1941 yn athro hanes yn Ysgol Ganol y Fflint, ac Ysgol Friars
GWYNNE family GARTH, Llanlleonfel, Faesllech Maesyfed yn 1718. Ei wraig oedd Sarah, ferch Daniel Evans, Ffynnon Bedr (Meyrick, Cardiganshire, 2il arg., 222). Yn ôl Jackson (Life of Charles Wesley, i, 514), yr oedd hi'n un o chwech o chwiorydd, a chanddynt bob un £30,000. Yn sicr, yr oedd hi a'i phriod yn byw'n wych yn y Garth - yn cadw caplan ac 20 o wasanaethyddion, ac yn lletya o 10 i 15 o wahoddedigion gan mwyaf. Cofir Gwynne heddiw'n unig yn
HALL, AUGUSTA (Arglwyddes Llanofer), (Gwenynen Gwent; 1802 - 1896), noddwraig diwylliant a dyfeisydd y wisg genedlaethol Gymreig Llyfrgell Genedlaethol Cymru, ac a briodolir iddi gan rai, ffurfient y sylfaen i'r wisg genedlaethol Gymreig i ferched a menywod a welir mewn dathliadau cenedlaethol megis Dydd Gŵyl Dewi. Gwisgai Arglwyddes Llanofer y wisg Gymreig hon bob dydd Sul ac ar achlysuron cyhoeddus, roedd ei gweision yn gorfod ei gwisgo, a cheisiodd ei hybu ymhlith bonedd ei chylch, yn aflwyddiannus gan mwyaf. Ei nawdd i
HALL, GEORGE HENRY (yr Is-iarll Hall o Gwm Cynon cyntaf), (1881 - 1965), gwleidydd , 1943-45. Pan ffurfiwyd y llywodraeth Lafur yng Ngorffennaf 1945 enwyd ef yn Ysgrifennydd gwladol dros y Trefedigaethau nes ei benodi'n Brif Arglwydd y Morlys yn Hydref 1946. Yr oedd yn hoff iawn o'r llynges ac yr oedd yn hapus yn y swydd, ond oherwydd ei fod yn heneiddio a'i iechyd yn fregus penderfynodd ymddeol ym Mai 1951. Bu'n ddirprwy-arweinydd yr arglwyddi Llafur hyd ddiwedd 1953, pan, i bob
HAM, PETER WILLIAM (1947 - 1975), cerddor a chyfansoddwr caneuon band a'r rheolwyr yn anffodus iddo. Pan ddarganfu Warner Brothers fod y blaendaliadau a dalwyd i Polley ar gyfer Badfinger wedi mynd ar goll, tynnwyd yr albwm Wish You Were Here o'r siopau ac aeth pethau'n ffradach llwyr i'r band. Ceisiodd Pete adael Badfinger, ond teimlai fod rhaid iddo ddod yn ôl pan glywodd na fyddai Warner yn cynnal ei gydaelodau hebddo. Cymerodd Bob Jackson le Joey Molland ar
HARRIES, DAVID (1747 - 1834), cerddor a hynafiaethydd Ganwyd 16 Medi 1747 yn Nantllymystyn, Llansantffraid, Maesyfed, mab i John a Winifred Harries. Cyfansoddodd donau ac anthemau. Anfonodd ei dôn ' Babel ' i eisteddfod y Trallwng 1824 ond ni chafodd y wobr. Ceir hi yn Caniadau Seion (Mills). Yn yr Atodiad i'r Caniadau Seion y mae ' O Dduw gwared Israel ' o'i waith, ac, yn Cerddor y Cymry, garol Nadolig - ' Cyduned bob Cristion.' Yr hyn â'i
HARRIES, HENRY (d. 1862), sywedydd, meddyg gwlad, a swynwr Mab JOHN HARRIES (bu farw 1839), Pantcoy, Cwrt-y-cadno, Sir Gaerfyrddin. Cyfrifir Henry Harries a'i dad ymysg yr enwocaf o swynwyr Cymreig y cyfnod cymharol ddiweddar; gwyddys i bobl o bob rhan o Dde Cymru a'r Gororau fyned i ymgynghori â hwynt. Cawsai'r tad addysg ffurfiol lawer gwell nag a gafodd ei gymdogion, ac yr oedd ganddo yn ei lyfrgell brif lyfrau meddygol ei ddydd ynghyd â llyfrau yn
HARRIES, HYWEL (1921 - 1990), athro celf, arlunydd, cartwnydd bob amser ac yn ei awydd i rannu ei frwdfrydedd dros bob agwedd o gelfyddyd ac i feithrin talent sefydlodd Gymdeithas Gelf Ceredigion yn 1963. Bu'n Is-lywydd yr Academi Frenhinol Gymreig, cadeirydd Pwyllgor Celf a Chrefft Cyngor yr Eisteddfod Genedlaethol, a chadeirydd Ffederasiwn Grwpiau Celf Gogledd Cymru. Yr oedd yn eang ei ddiwylliant, mewn cerddoriaeth yn arbennig, ac yr oedd yn wr ag
HARRY, JOSEPH (1863 - 1950), athro a gweinidog (A) oedd yn ôl eto yng Nghaerfyrddin yn ymuno â W. Roberts a T. Wedros Jones i barhau Ysgol yr Hen Goleg yno. Bu'n brifathro 'r ysgol o 1895 hyd 1913 a rhoes genedlaethau o fechgyn ieuainc ar ben y ffordd i'r weinidogaeth a'r proffesiynau. Derbyniodd alwad i eglwys Salem (A), Llanymddyfri yn 1913 a bu yno nes ei orfodi i ymddeol ar gyngor meddygol yn 1922. Collai ei lais bob gwanwyn ac wedi ymddeol aeth

Search results

193 - 204 of 579 for "Bob"