Dictionary of Welsh Biography

GRIFFITHS, JOHN POWELL (1875 - 1944), gweinidog (Bed.) ac athro , ond byddai hefyd yn dysgu Hanes ac Athrawiaeth Gristnogol os byddai galw. Amcangyfrifir fod cynifer â 140 o weinidogion o bob enwad wedi treulio amser dan ei hyfforddiant, yn eu plith Dr Emlyn Davies, Toronto, y Prifathrawon Gwilym Bowyer a Tom Ellis Jones, Bangor, a'r Prifardd Rhydwen Williams. Mae'r enw 'Coleg y Rhos' a arferir weithiau am ei ysgol braidd yn gamarweiniol er gwaethaf y nifer a
GRIFFITHS, PHILIP JONES (1936 - 2008), ffotograffydd yn mynd i gapel Methodistaidd y Tabernacl deirgwaith bob Sul. Cafodd ei addysg yn Ysgol Ramadeg Llanelwy, a dechreuodd ymddiddori mewn ffotograffiaeth yn bedair ar ddeg oed. Ei ffotograff cyntaf, a dynnwyd ar 'box brownie', oedd llun o ffrind mewn cwch rhwyfo oddi ar Gaergybi. Yn un ar bymtheg oed cafodd flas ar y Picture Post ac ymunodd â Chlwb Camera y Rhyl. Cyn iddo adael yr ysgol roedd wedi
GRIFFITHS, WILLIAM (1788 - 1861), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd sasiwn yn genhadwr ymhlith trigolion Seisnig Browyr, Morgannwg. Ordeiniwyd ef yn sasiwn Llangeitho, 1824. Llafuriodd yn ddiwyd yn ei faes, ac er na bu'r berthynas rhyngddo â'r arglwyddes Barham yn hapus bob amser fe sefydlodd nifer o achosion crefyddol. Ef yw tad Methodistiaeth Browyr, ac ' Apostol Browyr ' y gelwir ef hyd heddiw. Bu farw yn Burry Green, 21 Gorffennaf 1861. Yr oedd yn frawd i Samuel
GRIST, IAN (1938 - 2002), gwleidydd Ceidwadol aelod o'r Pwyllgor Dethol ar Aelodau, 1984-87. Drwy gydol ei yrfa wleidyddol roedd yn arch-elyn i ddatganoli a chreu Cynulliad Cenedlaethol dros Gymru. Roedd Grist o blaid Ewrop ac yn deyrngar bob amser i gytundeb Eingl-America. Roedd ar y blaen i fwyafrif ei gyd-Dorïaid ar faterion cymdeithasol, gwrthwynebodd ailgyflwyno dienyddio a chosb gorfforol mewn ysgolion. Roedd yn un o'r cyntaf i annog gosod
GRUFFUDD ap GWRGENAU, bardd homili fanwl yn null yr Eglwys a'r fynachlog ar freuder ac oferedd oes dyn, a phwysigrwydd cymod â Duw. Ceir llinellau coeth, dwys, a chynnil, sy'n glynu yn y cof. Y mae'r englynion i gymdeithion coll y bardd, a gyferchir bob yn un wrth eu henwau, yn debyg iawn yn eu hawyrgylch a'u celfyddyd i gyfresi adnabyddus gan R. Williams Parry ar achlysuron cyffelyb.
GRUFFUDD GRYG (fl. ail hanner y 14eg ganrif), bardd Goleuddydd; llys faen ydoedd, meddai, ond ni ddywed ym mhle. Deil fod ganddo saith o gymdeithion i'w groesawu yn Aberffraw am bob un i Dafydd ap Gwilym (D.G.G., 137-8; D.G. 126), ond ni eilw'r lle'n gartref iddo.
GRUFFUDD HIRAETHOG (d. 1564), bardd ac achyddwr (ymddangosodd y llyfr yn 1546 neu 1547; nid oes sicrwydd). Yn 1552 cyfieithodd Salesbury lyfr ar retoreg i'r Gymraeg, a'i gyflwyno gyda llythyr annerch i Gruffudd Hiraethog. Yn y llythyr dywedir fod Gruffudd 'mor hiraethog am gywair yr iaith ag ydd wyt … yn cymryd gormodd baich ar dy ysgwydd unigawl, nid amgen na'th fod yn ceisio ymhel o yma ac o acw am bob hen gwrach o lyfr brycheulyd i'w ddarllen ac i
GRUFFYDD, ROBERT GERAINT (1928 - 2015), ysgolhaig Cymraeg ei ysbrydoli gan ei athrawon, Ifor Williams a Thomas Parry yn arbennig. Ymfalchïai ei fod yn nosbarth anrhydedd olaf Ifor Williams a hoffai adrodd ei atgofion am achlysur y ddarlith olaf honno. Arwydd o'i benderfyniad i feistrioli pwnc yw'r hanesyn a adroddir amdano yn treulio gwyliau haf 1944 yn y Llyfrgell Genedlaethol 'yn darllen yn systematig bob un llyfr ac erthygl a thestun a restrir yn
GRUFFYDD, WILLIAM JOHN (1881 - 1954), ysgolhaig, bardd, beirniad a golygydd coeth a thoreithiog yn hanes llenyddiaeth Gymraeg. Cyfrannodd y golygydd ei hun gryn lawer iddo, erthyglau o feirniadaeth lenyddol a rhai traethiadau dychanus ar agweddau ar fywyd y genedl. Yn 1926 dechreuodd ei ' Nodiadau'r Golygydd ', a chafodd gyfle i draethu ei farn ar bynciau o bob math yr oedd ef yn teimlo'n gryf arnynt, ac i gyfiawnhau ei ddisgrifiad ohono'i hun fel 'prif gythraul y cyhoedd yng
GUEST family, meistri gweithydd haearn a glo, etc. , 12 yn Cyfarthfa, wyth yng ngwaith Hill (Plymouth), tra nad oedd yn Penydarren onid chwech. Cyflogid y pryd hwn yn Nowlais 1,000 o lowyr, yr oedd 1,000 yn cloddio am haearn, 2,500 yn y gwaith ei hunan, ac yr oeddid yn codi 1,400 tunnell o lo bob dydd ar gyfer y ffwrneisiau. Daeth y perchenogion yn gyfoethog ac yn wyr o ddylanwad; heblaw bod yn oruchwyliwr ar y gwaith mawr hwn llwyddodd Guest ei
GUEST, y FONESIG CHARLOTTE ELIZABETH (1812 - 1895), cyfieithydd, gwraig busnes a chasglydd i'w dau frawd iau a'i hanner-chwiorydd. Dysgodd Arabeg, Hebraeg a Pherseg ei hunan. Dechreuodd gadw dyddlyfr pan oedd yn naw oed a gydag un bwlch o lai na phedair blynedd cadwodd hwn nes ei bod yn 79 gan ysgrifennu am hyd at awr bob dydd. Mae'n darn gwerthfawr o hanes cymdeithas. Wedi cyfarfod (yn Llundain) â Josiah John Guest, y meistr gwaith haearn Cymreig ac AS Merthyr Tudful, priododd y Fonesig
GUTO'R GLYN (fl. ail hanner y 15fed ganrif), bardd grwydro'n hwylus i naw o bob deg o'r llysoedd lle cafodd groeso yn ystod ei oes hir. Yr oedd Corwen mewn cyrraedd, a chyfle i borthmona gyda defaid person Corwen i Loegr a'u colli yno, a chael dadl â Thudur Penllyn o'r herwydd. Y dref y disgynnai iddi'n naturiol oedd Croesoswallt, ac fe'i ceir yno. Er clera ym Môn, Gwent, a Gwynedd, ei fro oedd Powys; geilw Ystrad Marchell 'ein tŷ ni.' Hoff oedd o

Search results

181 - 192 of 579 for "Bob"