Dictionary of Welsh Biography

WADE-EVANS, ARTHUR WADE (1875 - 1964), offeiriad a hanesydd Genedlaethol Cymru, ynghyd â'i lawysgrifau eraill a chyfrolau o'i lyfrgell gyda'i sylwadau ar ymyl y ddalen. JOHN THOMAS EVANS ('Tomos ap Titus', 1 Awst 1869-10 Mai 1940 rheithor Crefydd Hanes a Diwylliant Brawd hŷn iddo, a addysgwyd yn Llanymddyfri, Coleg Diwinyddol Llundain a Choleg S. Ioan, Caergrawnt, yn rheithor Stow-on-the-Wold (1899-1939) a daeth yn adnabyddus am ei wyth cyfrol ar lestri arian eglwysi
WALLACE, ALFRED RUSSEL (1823 - 1913), naturiaethwr a hyrwyddwr diwygiadau cymdeithasol marcio papurau arholiad. Ar hyd ei oes bu gan Darwin gryn barch at alluoedd Wallace fel naturiaethwr ac ef fu'n bennaf gyfrifol am ddwyn perswad ar y Llywodraeth i ddyfarnu pensiwn bach i Wallace. Tebyg mai ei ymwneud â chynifer o fudiadau a chredoau anuniongred fu un o'r rhesymau paham na chafodd Wallace ei ethol yn FRS tan 1893. Ond nid oedd anrhydeddau o'r fath yn golygu ryw lawer iddo ac o 1889
WALTER, HENRY (1611 - 1678), pregethwr Piwritanaidd, Annibynnwr Llantarnam yng Ngorffennaf 1660. Awgryma'r hanes mai yn Llantarnam yr oedd yn byw; dywed ysbiwyr 1669 ar ei ben mai ym Mharc y Pil yr oedd ei gartref, lle y rhoddai loches i addolwyr Anghydffurfiol (yn Llantarnam yr oedd y Parc, ac nid yng Nghaerlleon fel y dywedent hwy); pan gafodd drwydded o dan Ddeclarasiwn 1672, dywedid yn eglur ar honno taw yn Llantarnam yr oedd ei dy (os felly, tenant i Babydd ydoedd
WALTER, LUCY (1630? - 1658), gordderch y brenin Siarl II , ac Eleanor, ferch Walter Vaughan, y Gelli Aur, Sir Gaerfyrddin) oedd ei fam: yr oedd hi, felly, yn nith i John Vaughan, iarll 1af Carbery. Bu rhieni Lucy yn ymgyndynnu'n gas am gyfnod hir. Ym mis Mai 1641 achwynodd y fam yn erbyn y tad, William Walter, gan ddywedyd iddo ei gadael, a llwyddodd i gael dyfarniad i gymryd ei stad oddi arno ('sequestration'); yn ddiweddarach, fodd bynnag, sef yn 1647
WALTERS, DAVID (EUROF; 1874 - 1942), gweinidog (A) a llenor Ganwyd 27 Mai 1874 yr hynaf o bum plentyn John ac Ann (ganwyd Dyer) Walters yn Nhy'n-y-coed, Betws, Rhydaman, Sir Gaerfyrddin. Gof oedd y tad a symudodd y teulu pan oedd ef yn bump oed i'r Glais ger Clydach, Cwm Tawe. Cafodd ei addysg gynnar yn yr ysgol fwrdd leol a bu'n ddisgybl-athro yno. Yr oedd y teulu'n aelodau yn Seion, y Glais, a gofalai ei fam ei dywys i holl gyfarfodydd yr eglwys honno
WALTERS, GARETH (1928 - 2012), cyfansoddwr gerddorfa linynnol, ac agorawd, Primavera (1962), Little suite for harp a Capriccio for guitar (1980). Priododd yn 1969 â Glenys Jones. Bu farw yn Kingston, Surrey ar 31 Mai 2012.
WALTERS, THOMAS (1729 - 1794), gweinidog gyda'r Annibynwyr Yn byw ar ei dreftadaeth, Pant-yr-hesg, Mynydd-islwyn (Mynwy). Ni wyddys pa bryd y dechreuodd bregethu y mae'n amlwg ei fod yn rhy ieuanc i fod yn un o ddychweledigion cenhadaeth Howel Harris yn y parthau hynny, ond y mae yr un mor amlwg mai diwygiad Methodistaidd ei naws a effeithiodd arno, oblegid y mae Philip David yn ei sennu droeon, yn ei ddyddlyfr, am 'gadw sŵn' a 'rantio' wrth bregethu
WARDLE, GWYLLYM LLOYD (1762? - 1833), anturwr torri'r ffordd newydd, ac yr oedd yn un o'r 'trustees.' Ond heblaw'r anffodion ariannol y cwympodd Madocks a Wardle iddynt, rhoes gwrthwynebiad cyndyn Caergybi derfyn ar y bwriad hwn, a allasai fod wedi newid bywyd economaidd Sir Gaernarfon yn ddirfawr. Gwerthwyd y Wern. A chaniatäu mai o eneuau gelynion Wardle y daw amryw o'r manylion sy'n dweud yn ei erbyn, erys yr argraff nad oedd yn ddyn y gellid
WARRINGTON, WILLIAM (1735 - 1824), hanesydd a dramodydd cofnod bod William Warrington yn byw yng Nghaer yn 1755. Yn 1775 fe'i disgrifir fel 'Wm. Warrington Esq. of Clapham', ac mewn dogfen a arwyddwyd gan ei wraig yn 1788 fel 'William Warrington of Woodford, Essex - Clerk'. Cafodd ei ordeinio gan Esgob Llanelwy yn 1784, ac yn Chwefror 1786 daeth yn gaplan i'r gwleidydd William Ponsonby, ail iarll Bessborough (1704-1793). Mae'n debyg mai Bessborough a
WATERHOUSE, THOMAS (1878 - 1961), diwydiannwr a gŵr cyhoeddus mai dyletswydd Rhyddfrydwr ydoedd gadael y Llywodraeth Goalisiwn. Yn ystod Rhyfel Byd II yr oedd yn frwd o blaid yr ymgais i gael ysgrifennydd gwladol i Gymru a phasiwyd ei gynnig i'r perwyl yn unfryd gan gynhadledd yr awdurdodau lleol yn Amwythig ym Mehefin 1943. Yr oedd Thomas Waterhouse yn enghraifft dda o ŵr o gyff cwbl Seisnig a wreiddiodd yng Nghymru ac a'i gwasanaethodd yn ddeheuig a diflino
WATKINS, ALBERT JOHN (1922 - 2011), cricedwr Watkins le yn hanes criced gan mai ef oedd y chwaraewr olaf mewn Gêm Brawf i faesu ergyd gan Bradman, sef yr un a drawyd ganddo ar ei belen gyntaf. Teithiodd i Dde Affrica gyda'r MCC yn ystod gaeaf 1948-49, ac ef oedd y Cymro cyntaf i sgorio cant mewn Gêm Brawf pan sgoriodd 111 yn y bedwaredd Gêm Brawf ym Mharc Ellis ym mis Chwefror, 1949. Gwnaeth hyd yn oed yn well na hynny pan sgoriodd 137 heb fod
WATKINS, JOSHUA (1769/70 - 1841), gweinidog gyda'r Bedyddwyr Ganwyd, gellid meddwl, yn Llangynidr (Brycheiniog) - yr oedd yn un o ymddiriedolwyr tŷ cwrdd cyntaf y Bedyddwyr yno yn 1794 (D. Jones, Bed. Deheubarth, 655), a gall mai mab oedd i'r Howell Watkins y byddai'r Bedyddwyr yn cyfarfod yn ei dŷ cyn hynny (op. cit., 811). Ond aelodau yn Llanwenarth oedd Bedyddwyr Llangynidr gynt, ac yno, yn 1789 (op. cit., 658) y bedyddiwyd Joshua Watkins ac y

Search results

1681 - 1692 of 1867 for "Mai"