Dictionary of Welsh Biography

TURBERVILLE, EDWARD (c. 1648 - 1681), cam-dyst ('informer') Dywedir fod ei dad yn hanfod o'r Sger, gerllaw Porthcawl, Sir Forgannwg, eithr nid ef bioedd y stad, gan mai teulu Loughor oedd perchenogion honno y pryd hwnnw. Rhydd y D.N.B. fanylion gweddol lawn am ei yrfa anghlodforus. Daeth i'r amlwg mewn modd neilltuol ym mlynyddoedd y 'Popish Plot'; ar wahân i'w ddechreuad nid oedd ond ychydig gysylltiad rhyngddo a Chymru. Bu farw 18 Rhagfyr 1681.
TURNER, MERFYN LLOYD (1915 - 1991), diwygiwr cymdeithasol ac awdur math. Rhannu bywyd fel teulu oedd yr allwedd i lwyddiant Norman House, a phrif nod y fenter oedd cynnig amgylchedd diogel a sefydlog i'r dynion er mwyn iddynt allu ailsefydlu eu hunain yn y gymdeithas. Adlewyrchai hyn gred ganolog Turner mai amodau cymdeithasol, emosiynol a theuluol difreintiedig oedd yn arwain at y mwyafrif o droseddau yn hytrach nag unrhyw fath o ddrygioni cynhenid: 'No man is born
TURNOR, DAVID (1751? - 1799), clerigwr a diwygiwr amaethyddol Mab John Turnor, Crugmawr, Llangoedmor (a fu farw 1775), o'i wraig Margaret Gyon, merch Ffynnon Coranau, Sir Benfro. Addysgwyd ef yn Rhydychen (ymaelodi yn Christ Church, 22 Mai 1767, yn 16 oed, B.A. 1771, M.A. yng Nghaergrawnt) a'i ordeinio'n ddiacon 7 Mawrth 1773, ac yn offeiriad, 21 Medi 1774. Bu'n gurad Penbryn a Betws Ifan, Sir Aberteifi, caplan i iarll Cawdor, rheithor Rudbaxton, 1790-7
TWISTLETON, GEORGE (1618 - 1667), swyddog ym myddin y Senedd iddo gael aflonyddu arno oherwydd ei weithgarwch yn ystod cyfnod y Weriniaeth. Bu farw 12 Mai 1667 a chladdwyd ef yn eglwys Clynnog, lle y gwelir ei fedd hyd heddiw. Goroesodd ei briod ef hyd 1676. Priododd eu mab ac etifedd GEORGE TWISLETON (1652 - 1714), â Margaret, ferch William Gruffydd, Cefn Amwlch, a bu'n ustus heddwch yn Sir Gaernarfon ac yn siryf yn 1682-3; bu farw 26 Rhagfyr 1714. Dilynwyd
TYDECHO (fl. 6ed ganrif), sant Celtig y dywedir ei fod yn fab Annwn Ddu ab Emyr Llydaw. Nid oes fuchedd iddo'n wybyddus eithr cyfeirir ato ym muchedd S. Padarn fel un o dri arweinydd grwpiau o seintiau a ddaeth o Lydaw i Gymru. Y mae rhai ysgolheigion yn amau ai Llydaw cyfandir Ewrop oedd yr ' Armorica ' y cyfeirir ati gan ei bod yr un mor debygol mai ardal yn ne-ddwyrain Cymru, ardal a oedd yn enwog fel magwrfa saint, ydoedd. Pa
VALENTINE, LEWIS EDWARD (1893 - 1986), gweinidog y Bedyddwyr, awdur a chenedlaetholwr gylchgrawn misol ar gyfer Bedyddwyr Cymraeg Llandudno, Y Deyrnas (yr un teitl â'r cylchgrawn heddychol a olygwyd gan Thomas Rees yn ystod y rhyfel), ac ef oedd ei olygydd nes i'r cylchgrawn ddirwyn i ben yn 1930, ac eto pan atgyfodwyd y cylchgrawn am gyfnod byr yn 1936. Er mai defosiynol yn bennaf oedd amcanion Y Deyrnas, rhoddodd gyfle i Valentine fynegi ei genedlaetholdeb diwylliannol, gan amlygu
VAUGHAN family Y Gelli Aur, Golden Grove, Meyrick, a (2) Jane, merch Syr Thomas Palmer, Wingham, swydd Caint. Bu farw 6 Mai 1634, a chladdwyd ef yn Llandeilo Fawr. Dilynwyd yr iarll Carbery 1af gan ei fab ieuengaf (a'r unig un a oroesodd ei dad) RICHARD VAUGHAN, ail iarll Carbery (1606? - 1686), aelod seneddol Gwleidyddiaeth a Mudiadau Gwleidyddol Cawsai ei wneuthur yn farchog pan goronwyd Siarl I, Chwefror 1625/6. Bu'n aelod seneddol dros sir
VAUGHAN family Brodorddyn, Bredwardine, yn ôl marwnad Hywel Swrdwal iddo ('y mae utcorn am Watcyn'). Nid yw'r farwnad yn ategu tybiaeth Evans (Wales and the Wars of the Roses, 128-9) mai ym mrwydr Mortimer's Cross y bu hyn. Ei wraig oedd Elisabeth ferch Syr Harri Wgan. Disgrifir ef yn y llyfrau achau fel arglwydd Brodorddyn, Y Cwm, Tir yr Hawlff (Tir-Ralff), y Llechryd, a'r Gorred. Cofnodir pymtheg o blant iddo. Dylid cyfeirio at yr ail
VAUGHAN family Cleirwy, Clyro, Sefydlydd y gainc hon o'r Fychaniaid oedd ROGER VAUGHAN (I), trydydd mab Thomas ap Rhosier Fychan, Hergest - gweler teulu Vaughan, Hergest. Ei wraig oedd Jane ferch Dafydd ap Morgan ap Siôn ap Phylip. ROGER VAUGHAN (II) oedd eu hetifedd, a phriododd ef Margaret ferch Rhys ap Gwilym ap Llywelyn ap Meurug. Dichon mai ef oedd yr un y gwelir ei enw ar restr comisiynwyr y degymau eglwysig yn Ionawr
VAUGHAN family Hergest, Herast, , drosodd at yr Iorciaid yr aeth yntau. Fe'i gwelir gyda hwy ar gomisiynau ' oyer et terminer ' yng Ngogledd Cymru yn 1467, ac yn eu cwmni hwy yr ymdeithiodd i'w dranc ar faes Edgecote, ger Bambri, 1469. Y mae ansicrwydd am ddydd ei farw. Tybiai Evans (Wales and the Wars of the Roses, 177), ar sail awgrym gan Guto'r Glyn, mai mewn sgarmes ragarweiniol ddydd Llun, 23 (24 sy'n gywir) Gorffennaf, y syrthiodd
VAUGHAN family Pant Glas, ' fe'i goroeswyd gan ei fab Henry; bu ei weddw Joan (Townshend, o Sir Amwythig) farw ddiwedd 1663 neu ddechrau 1664, yn y Pant Glas, yn 74 oed. Ar ôl John Vaughan daeth HENRY VAUGHAN (I), y dywedir, ar dystiolaeth unfryd bron, iddo gael ei ladd yn y Rhyfel Cartrefol, wrth ymosod ar gastell Hopton yn Sir Amwythig, fis Chwefror 1644, eithr hawlia awdur The Garrisons of Shropshire, 1642-8, mai i deulu o
VAUGHAN family Porthaml, Sefydlydd y gainc hon o'r Fychaniaid oedd ROGER VAUGHAN, ail fab Syr Rhosier Fychan, Tre'r Tŵr. Hwyrach mai ef oedd hwnnw a gafodd bardwn, 9 Gorffennaf 1491, fel Roger Vaughan, Tyleglas, a thrachefn ar rôl pardwn Harri VIII (1509) fel Roger ap Roger, Tyleglas, neu Roger Vaughan, Talgarth. Cafodd stiwardiaeth a rhysyfwriaeth arglwyddiaeth Dinas, 17 Ionawr 1509, ac yr oedd wedi marw cyn 25 Medi

Search results

1657 - 1668 of 1867 for "Mai"