Dictionary of Welsh Biography

WATKINS, Syr PERCY EMERSON (1871 - 1946), gwas sifil ariannol. Am y deng mlynedd olaf o'i oes cyflwynodd ei hunan i'r gwaith hwn gyda'r unplygrwydd anhunanol a dyngarol a oedd mor amlwg yn ei nodweddu ar hyd ei oes. Priododd, 1898, Mary Jane Jones, Llanfyllin, a ganwyd iddynt un mab. Yn 1930 gwnaethpwyd ef yn farchog, a derbyniodd radd LL.D. ('er anrhydedd') gan Brifysgol Cymru. Bu farw Lady Watkins yn 1939 ac ail-briododd yntau yn 1941. Bu farw ar 5 Mai
WATKINS, Syr TASKER (1918 - 2007), bargyfreithiwr a barnwr . Wedi cwblhau ei hyfforddiant sylfaen yn Bodmin, fe'i danfonwyd i Uned Hyfforddi Swyddogion Cadet. Ar 17 Mai 1941, ac yntau newydd dderbyn comisiwn fel ail lefftenant yn y Catrawd Cymreig, priododd (Margaret) Eirwen Evans, merch hynaf John Rees Evans, gyrrwr, a Kate Dilys (ganwyd Davies). Ganwyd merch a mab iddynt, Mair a Rhodri. Yn ystod y paratoadau ar gyfer goresgyniad Ewrop, penodwyd Watkins yn
WATKINS, THOMAS (fl. 17eg ganrif), pregethwr Piwritanaidd, Bedyddiwr Neilltuol mis Gorffennaf 1668, i Rydwilym yn y gorllewin i sefydlu eglwys newydd yno o dan arweiniad William Jones, gŵr a fedyddiwyd yn Olchon ychydig amser cyn hynny. Dywedir weithiau mai Watkins a fedyddiodd William Jones, ond pan gofir am amlygrwydd Prichard fel arweinydd, a phan ddarllenir geiriau hen lyfr eglwys Rhydwilym, nid oes fawr ddadl nad y gŵr o'r Fenni a weinyddodd yr ordinhad. Pan wnaed
WATKINS, THOMAS EVAN (Eiddil Ifor, Ynyr Gwent; 1801 - 1889), eisteddfodwr Ganwyd 1 Mai 1801 ym Mhwll-yr-hyward (yn ôl pob tebyg Pwll-yr-hwyaid), Llan-ffwyst, sir Fynwy. Bu ei dad, o'r un enw, yn gweithio yn Abertyleri, ond dychwelodd i Lan-ffwyst i weithio yn y chwareli cerrig calch a berthynai i waith haearn Blaenafon. Ymaelododd yn eglwys y Bedyddwyr yn Llanwenarth, a phriodwyd ef yno. Bu'r mab yn cadw tafarn y 'White Hart' ym Mlaenafon, ac yna yn gweithio fel pwyswr
WATKINS, TUDOR ELWYN (Barwn Watkins o Lantawe), (1903 - 1983), gwleidydd Llafur Ganwyd Tudor Watkins ar 9 Mai 1903 yn Abercraf yng Nghwm Tawe, yr hynaf o ddeg o blant Howell Watkins, glöwr, a’i wraig Anne (g. Griffiths). Roedd ei dad yn Gynghorydd Sir Llafur, yn Ynad Heddwch ac yn flaenor a phregethwr lleyg gyda’r Bedyddwyr. Addysgwyd Tudor yn yr ysgol elfennol leol, dosbarthiadau estyn gyda'r nos, dosbarthiadau tiwtorial y brifysgol, dosbarthiadau a drefnwyd gan Fudiad
WAYNE family yn y Cardiff and Merthyr Guardian, 12 Mawrth 1853, sef wedi marw Wayne, mai efe oedd y cyntaf i anfon glo i Gaerdydd o fasn glo Aberdâr, ac mai iddo ef, yn anad neb, yr oedd llwyddiant diwydiannol Aberdâr yn fwyaf dyledus gan mai efe oedd y cyntaf i ddarganfod rhinweddau gwerthfawr y glo ager, a dyfod â'r glo hwn i sylw'r cyhoedd. Eithr ei fab ef, Thomas Wayne, a gaiff y clod am hyn fel rheol
WEBB, HARRI (1920 - 1994), llyfrgellydd a bardd tueddai i ddilorni'r Saesneg gan honni mai yn y Gymraeg yr oedd yr unig waith o bwys, safbwynt gwleidyddol yn hytrach na llenyddol. Roedd wedi meistroli'r Gymraeg gan ddarllen yn helaeth a chyfieithu ei barddoniaeth, ac ymfalchïai yn nhafodiaith Dowlais, y math puraf o Gymraeg mewn bodolaeth yn ei farn ef. Roedd ei olwg ar Gymru'n gyfyngedig yn ddaearyddol i gymoedd y De, Abertawe a Phenrhyn Gŵyr. Roedd
WEBBER, Syr ROBERT JOHN (1884 - 1962), newyddiadurwr News of the World ac un o brif gyfranddalwyr y Western Mail. Cafodd y swydd pan atebodd mai 'gwaith' oedd ei hamdden. Pan ddaeth angen rheolwr cynorthwyol ar y Western Mail ar gyfer y papurau newydd a'u busnes argraffu eang, crybwyllodd Syr George, cadeirydd y cwmni ar y pryd, enw Robert Webber. Ymhen tair blynedd, yn 32 mlwydd oed, penodwyd ef yn rheolwr cyffredinol y papurau a'r Tudor Printing
WHEELER, y Fonesig OLIVE ANNIE (1886 - 1963), seicolegydd ac addysgydd Ganwyd Olive Wheeler yn Aberhonddu ar 4 Mai 1886, merch iau Annie Wheeler (g. Poole) a'i gŵr Henry Burford Wheeler, argraffwr a chyhoeddwr. Fe'i haddysgwyd yn Ysgol Sir y Merched, Aberhonddu, ac ymgofrestrodd yng Ngholeg Prifysgol Cymru Aberystwyth yn 1904. Graddiodd gyda BSc mewn cemeg yn 1907, a Thystysgrif Addysg Prifysgol Cymru yn 1908, ac MSc yn 1911. Cwblhaodd DSc mewn seicoleg yn Bedford
WHITE, EIRENE LLOYD (Barwnes White), (1909 - 1999), gwleidydd hi'n hyblyg: ymunodd â Margaret Thatcher i gynnal cynhadledd i'r wasg er mwyn tynnu sylw at absenoldeb trefniadau ar gyfer plant cyn dyddiau'u hysgol yn y blociau o fflatiau aml-lawr a oedd yn codi ledled y wlad. Bu ei llwyddiant ar fainc flaen yr wrthblaid i ddigon i arwain Gaitskell i addo iddi mai hi fyddai'r Gweinidog dros Addysg mewn cabinet y Blaid Lafur. Wedi marwolaeth sydyn Gaitskell, Harold
WHITE, RAWLINS (fl. 1485?-1555) marw ar yr un diwrnod yn union mewn dau ganolfan gwahanol. Y mae hyd yn oed y flwyddyn yn amheus, a hwyrach mai 1556 oedd y gwir ddyddiad. Dywed Foxe fod White yn 70 oed, neu yn agos at hynny, pan fu farw.
WHITFORD, RICHARD (d. 1542?), offeiriad ac awdur credir ei fod yn frodor o Chwitfford yn Sir y Fflint; yr oedd gan ewythr o'r un enw ag ef diroedd yno ac yn yr Hôb, a adawodd (gyda thiroedd eraill, yn Lancashire) i'w nai John Edwards, frawd ei chwaer, ac ymddengys mai aelod arall o'r teulu oedd yr Hugh Whitford a oedd yn rheithor Chwitfford yn 1537-60. Aeth Richard i Queens' College yng Nghaergrawnt yn 1495, a chafodd gymrodoriaeth yno yn 1497

Search results

1693 - 1704 of 1867 for "Mai"