Dictionary of Welsh Biography

THOMAS, WILLIAM (d. 1813), gweinidog gyda'r Bedyddwyr Undodaidd 1806 a 1813; ac yn 1810 (Whitley, op. cit., dan 1810) nodir iddo anfon adroddiad ar gyflwr y Bedyddwyr Cyffredinol Cymreig i Lundain. Bu farw 26 Rhagfyr 1813; ar garreg ei fedd gelwir ef yn ' Unitarian minister.' Ni roddir ei oedran, ond y mae popeth a wyddom yn awgrymu mai dyn ifanc oedd - efallai tua'r 45. Collodd ei gynulleidfa ei chapel (i'r Bedyddwyr Neilltuol) yn 1820, a darfu tua chanol y
THOMAS, WILLIAM (Gwilym Mai; 1807 - 1872), bardd ac argraffydd Mab Thomas Thomas, melinydd, Llanelli a Chaerfyrddin, a'i wraig Ann. (Bu Ann Thomas farw 10 Mai 1828 yn 60 oed, a chanodd 'Gwilym Mai' englynion marwnad iddi; gweler Seren Gomer, 1828, 188.) Dilynodd ei grefft ym Merthyr Tydfil, Llanymddyfri, a Chaerfyrddin. Yn Llanymddyfri bu'n gysodydd yn swyddfa David Rice Rees a William Rees, ac yng Nghaerfyrddin gweithiodd yn swyddfa'r Carmarthen Journal
THOMAS, WILLIAM (1727 - 1795), ysgolfeistr a dyddiadurwr Ganwyd 29 Gorffennaf 1727, mab (fe dybir) i un William Thomas, Sain Ffagan, Morgannwg. Un o'r Matheuaid oedd ei fam. Tybir mai ef yw'r William Thomas, Ysgol-Feistr y 'Lusen-Ysgolion' y diogelwyd llawysgrif o'r eiddo yn cynnwys emynau, &c. sydd heddiw yn y ' C.M. Archives ', Ll.G.C. Dywedir ei fod yn cadw ysgol ar un adeg yn Llandybïe, Sir Gaerfyrddin; gwyddys hefyd ei fod yn cadw ysgolion mewn
THOMAS, WILLIAM THELWALL (1865 - 1927), llawfeddyg rhwystrwyd ef gan ei ddyletswyddau meddygol yn yr ysbyty rhag mynychu'r oedfaon yn gyson. Ymfalchïai ar hyd ei oes yn ei fagwriaeth Gymraeg, ac nid anghofiodd ei ddyled fawr i'w rieni. Dywedir mai wrth gymryd tro yng nghwmni ei dad yng Nghwm Bowydd, Ffestiniog, y penderfynodd gyntaf fynd yn feddyg, ac yntau'n bedair ar ddeg ar y pryd. Cadwodd ei ddi ddordeb mewn materion Cymreig hyd y diwedd. Siaradai
THOMAS, WILLIAM THEOPHILUS (Gwilym Gwenffrwd; 1824 - 1899), gweinidog gyda'r Annibynwyr, a bardd farw 11 Mai 1899 yn yr Wyddgrug.
THOMPSON, DAVID (1770 - 1857), arolygydd trefedigaethol ac archwiliwr yn rhan Brydeinig Gogledd America Ganwyd 30 Ebrill 1770 yn Westminster, a bedyddiwyd ef yn 'Thompson', er mai 'Ap Thomas' oedd cyfenw ei dad (David) a'i fam (Ann) hyd iddynt symud i Lundain Bu'r tad farw pan nad oedd y bachgen ond tair oed. Addysgwyd David yn ysgol Grey Coat, ac yn 1784 prentisiwyd ef i wasanaethu Cwmni Bae Hudson. Bu'n glerc a masnachwr mewn crwyn am bum mlynedd, ac yna, yn 1789-90, daeth tan ddylanwad Philip
TIBBOTT family seiadau yn Sir Drefaldwyn unwaith bob wythnos. Ceir nifer o'i adroddiadau amdanynt ymhlith cofysgrifau Trefeca yn Ll.G.C. Er mai hollol naturiol oedd iddo barhau i deimlo ymlyniad wrth yr Annibynwyr, creodd hynny beth rhagfarn yn ei erbyn ymhlith rhai o'r Methodistiaid. Ysgrifennodd yntau lythyr maith at y gymdeithasfa a gynhaliwyd yn Hydref 1745 yn mynegi ei safbwynt ar faterion crefyddol. Hyd y
TOMAS ab IEUAN ap RHYS (c. 1510 - 1617), cwndidwr wyr Rhys Brydydd a chefnder Lewis Morgannwg. Er mai Tir Iarll ydoedd cartref cysefin y teulu barddol hwn, ac er mai yn Llanharan y trigai Rhys Brydydd, eto dywedir yn Llanover MS. E4 (a ysgrifennwyd c. 1613-4) mai yn Llandudwg y cartrefai Tomas ab Ieuan ap Rhys. Er hynny, yr oedd cysylltiad agos rhyngddo ef ac aelodau eraill y teulu a Llangynwyd. Ychydig a wyddom am ei fywyd. Dywaid yn un o'i
TOMKINS family, cerddorion Er mai o Gernyw yr hanoedd y teulu hwn, bu gan rai aelodau ohono gysylltiad â Sir Benfro. Ceir eu hanes yn y D.N.B. ac yn Grove, Dictionary of Music and Musicians (4ydd arg.). THOMAS TOMKINS 'I' (c. 1545 - c. 1626/7), organydd a chôrfeistr Crefydd Cerddoriaeth Dyma'r cyntaf o'r teulu a chysylltiad â Chymru. Hanoedd ô deulu a oedd wedi ymsefydlu ers cenedlaethau yn Lostwithiel, Cernyw. O Gernyw
TOMLEY, JOHN EDWARD (1874 - 1951), cyfreithiwr llywydd y gymdeithas yn ddiweddarach. Yr oedd hefyd yn aelod o Gorff Llywodraethol yr Eglwys yng Nghymru. Anrhydeddwyd ef trwy ei wneud yn C.B.E. yn 1920. Adlewyrchir ei amryfal ddiddordebau yn ei weithiau cyhoeddedig: Place names (c. 1891), Forms of religious worship, The old age pensions act, The Castle of Montgomery (1923), The derating act (1928), a nifer o erthyglau ystadegol. Priododd, 7 Mai 1902
TOUT, THOMAS FREDERICK (1855 - 1929), hanesydd y ceir ymdriniaeth lawn ag ef yn D.N.B., 1922-30 (gan V. H. Galbraith) ac yn Proceedings of the British Academy, 1929 (gan Syr Maurice Powicke). Er mai ym Manceinion y gwnaeth Tout ei waith mwyaf, caiff eto le yn y gyfrol hon am i lawer o'i waith ddelio â Chymru ac mai yng Nghymru y cychwynnodd arno. Bu'n athro hanes yng Ngholeg Dewi Sant o 1881 hyd 1890. Yng ngeiriau Galbraith, ' his years at
TOY, HUMFREY (d. 1575), marsiandwr Argraffwyd Testament Newydd (Salesbury) a Lliver Gweddi Gyffredin (yr esgob Richard Davies) yn Llundain yn 1567 gan Henry Denham ' at the costes and charges of Humfrey Toy.' Er bod llyfrwerthwr pwysig yn Llundain o'r enw Humfrey Toy yn y cyfnod hwn - bu'n is-warden y ' Worshipful Company of Stationers ' - awgrymwyd mai ewythr y Llundeiniwr oedd y noddwr arbennig hwn, sef Humfrey Toy, Caerfyrddin

Search results

1633 - 1644 of 1867 for "Mai"