Dictionary of Welsh Biography

PETER o LEE (d. 1198), esgob Tyddewi Ni wyddys ddim am ei dras na'i ddechreuad, eithr dywedir ei fod yn ewythr i Reginald Foliot, canon Tyddewi. Wedi 1170 yr oedd yn brior Much Wenlock, Sir Amwythig. Y mae llawer o'n gwybodaeth am Peter â gogwydd rhagfarn arno gan mai o ysgrifeniadau Gerallt Gymro y daw; trechwyd Gerallt gan Peter pan oeddid yn ethol esgob Tyddewi yn 1176. Dywed Gerallt i'r esgob gael ei wthio ar Gymru gan frenin
PETER, DAVID (1765 - 1837), gweinidog Annibynnol a phrifathro Coleg Caerfyrddin Annibynnol yno; daeth yr eglwys yn fuan y gryfaf yn yr enwad, a helaethwyd y tŷ cwrdd ddwy waith, yn 1802 a 1826. Er na feddai ddawn huawdl y pregethwr poblogaidd, anrhydeddid ef fel pregethwr sylweddol, ymarferol, ac efengylaidd, a safai yn rheng flaenaf arweinyddion mudiadau ei gyfnod. Bu ei Hanes Crefydd yng Nghymru yn brif ffynhonnell hanes crefydd yng Nghymru am dymor hir. Bu farw 4 Mai 1837.
PETTS, RONALD JOHN (1914 - 1991), artist Joy, ond cadwodd gysylltiad â'i frawd iau Peter. Yn ystod y cyfnod hwn cyfarfu â'r arlunydd a'r awdur Brenda Chamberlain (1912-1971) a oedd yn fyfyrwraig yn yr Academi. Fe wnaeth y ddau roi'r gorau i'w hastudiaethau, gan briodi ar 11 Mai 1935 yn Swyddfa Gofrestru Kensington a symud i fyw yn Nhŷ'r Mynydd ger Llanllechid, Gogledd Cymru. Roeddent yn anelu at fod yn hunangynhaliol ac i fyw fel
PEULIN (fl. niwedd y 5ed ganrif), sant sydd yn annog gwahodd Dewi i gymanfa Brefi. Ym ' Muchedd Teilo Sant ' hefyd, rhoddir darlun o Beulin fel gŵr doeth yr aeth Teilo ato i gwpláu ei addysg. Y mae 'Buchedd Illtud Sant' (Peniarth MS 11) yn sôn am un Paulinus a oedd yn ddisgybl i Illtud ac yn gyfoeswr i Ddewi. Tebyg, er hynny, mai at Paul Aurelian y cyfeirir yma. Y tebygolrwydd yw i Wrmonoc, awdur ' Buchedd Sant Paul Aurelian,' fenthyca'r
PHILIP AP RHYS (fl. 1530), organydd a chyfansoddwr Aprys,' ar gefn 41 yn ' Phyllype Apryce,' ac ar gefn 6 yn 'P.R.' Ar 28 disgrifir ef fel ' off Saint Poulles, in London '; yr oedd yno pan oedd yr ysgol Duduraidd o organyddion ar ei huchafbwynt. Serch mai ychydig o'i waith sydd ar gael, y mae iddo le hollol ar ei ben ei hun ymysg ei gyd-organyddion, oblegid cyfansoddodd offeren i'r organ, na lwyddwyd hyd yn ddiweddar iawn i'w hedfryd. Hon yn wir yw'r
PHILIPPS family Pictwn, Thomas Philipps yn fab i Phillip Philipps ac yn ŵyr i Meredith Philipps, Cilsant. Bu'n ysgwïer yng ngwasanaeth Harri VII, ac apwyntiwyd ef yn un o stiwardiaid ac yn rhysyfwr ('receiver') arglwyddiaethau Llansteffan ac Ystlwyf, 16 Mai 1509. Ar 7 Medi 1509 apwyntiwyd ef yn grwner ac ysiedwr ('escheater') Sir Benfro ac arglwyddiaeth Hwlffordd. Yn rhyfel Ffrengig 1513 yr oedd yn gapten ar gant o wŷr ac
PHILIPPS family Dre-gybi, Phorth-Einion, briordy Aberteifi, Dywedir yn fynych (e.e. yn Laws, Little England, 355) mai cainc o Philippiaid Pictwn oedd y teulu hwn, ond byddai efallai'n gywirach ei alw'n gainc o deulu Cilsant - cainc a darddodd o Syr Thomas Philipps o Gilsant; gweler yr ysgrif ar Philippiaid Pictwn. Amrywia manylion yr ach fel y ceir hi mewn gwahanol lyfrau, e.e. Dwnn, i, 85; Meyrick, Cardiganshire (ail arg.), 172; W. Wales Hist. Records, i
PHILIPPS, Syr GRISMOND PICTON (1898 - 1967), milwr a gŵr cyhoeddus Ganwyd 20 Mai 1898, yn unig fab Uchgapten Grismond Philipps, Cwmgwili, Sir Gaerfyrddin. Daeth yn is-gapten yn y Grenadier Guards yn 1917, dyrchafwyd ef yn gapten yn 1925, ac ymddeolodd yn 1933. Gwasanaethodd drwy gydol Rhyfel Byd II, gan fod yn is-gyrnol yn gyfrifol am 4ydd Bataliwn y Gatrawd Gymreig (Byddin Diriogaethol); yr oedd yn gyrnol mygedol yn y Gatrawd Gymreig (Byddin Diriogaethol) o
PHILIPPS, Syr JOHN (1666? - 1737), diwygiwr crefyddol, addysgol, a moesol Mab Syr Erasmus Philipps a'i ail wraig Catherine Darcy, (bu hi farw 15 Tachwedd 1713) merch Edward Darcy o'i wraig Elisabeth, ferch Philip Stanhope, iarll 1af Chesterfield. Ni wyddys ymha flwyddyn y ganwyd ef. Yn ôl yr arysgrif ar ei gofadail yn eglwys Fair, Hwlffordd, bu farw 'January 5, 1736/7 in the 77th year of his age.' Awgryma hyn 1660, eithr ni all hynny fod yn gywir gan mai ar 1 Medi 1660
PHILIPPS, JOHN WYNFORD (Is-Iarll 1af Tyddewi, 13eg Barwnig Castell Pictwn), (1860 - 1938) Ganwyd John Philips ar y 30 Mai 1860 yn y Ficerdy, Warminster, swydd Wiltshire, yn fab hynaf Syr James Erasmus Philipps, 12feg Barwnig, ficer Warminster, a Mary Margaret Best. Etifeddodd Syr James y farwnigaeth fel disgynnydd Hugh Philipps, ail fab Syr John Philipps, y barwnig cyntaf, ond yn ei ewyllys gorchmynnodd Syr Richard Philipps, Barwn Aberdaugleddau, y seithfed barwnig a fu farw ym 1823
PHILIPPS, LEONORA (1862 - 1915), ymgyrchydd dros hawliau merched fewn Ffederasiwn Rhyddfrydol y Merched. Tra beirniadai Orme y garfan flaengar o fewn y Ffederasiwn am hyrwyddo cysylltiad cyfansoddiadol ag achos y bleidlais i ferched gan fynnu mai ennill yr etholiad cyffredinol oedd i'w gynnal ym mis Gorffennaf y flwyddyn honno ddylai'r flaenoriaeth fod, amddiffynnodd Philipps ymrwymiad y garfan flaengar tuag at achosion Rhyddfrydol (Ymreolaeth i Iwerddon
PHILIPPS, WOGAN (2il Farwn Milford), (1902 - 1993), gwleidydd ac arlunydd Ffrainc. Cafodd ei addysg yn Eton a Choleg Magdalen, Rhydychen, lle bu'n astudio hanes am ddwy flynedd cyn i'w dad benderfynu mai defnydd di-fudd o amser oedd hynny. Wedi ei anfon i weithio gyda'r Comisiwn Coedwigo yn yr India, trawyd Philipps yn bur wael gan falaria. Wedi ei ddwyn yn ôl adref, gosodwyd ef mewn swydd yng nghwmni yswiriant ei dad, er nad oedd ganddo lawer o flas ar waith mewn swyddfa

Search results

1285 - 1296 of 1867 for "Mai"