Dictionary of Welsh Biography

LLOYD, DAVID TECWYN (1914 - 1992), beirniad llenyddol, llenor, addysgydd Meredydd Evans a Gwyn Erfyl. Yn ystod ei amser yng Ngholeg Harlech, treuliodd gyfnod Sabothol yn astudio yn Rhufain; yn ystod y cyfnod hwn, Hydref 1951 hyd Fehefin 1952, ymchwiliodd i hanes y Cymry hynny oedd yn Wrthddiwygwyr Pabyddol, pobl fel Morus Clynnog a Gruffudd Robert, Milan. Yn ystod ei arhosiad yn yr Eidal, cyfarfu â'r Pab Pius XII, a bu ar ymweliad â sefydliadau addysgol yn Sienna, Fflorens
LLWYD, HUMPHREY (c. 1527 - 1568), hynafiaethydd a gwneuthurwr mapiau wedi dychwelyd i Ddinbych ac yn byw o fewn muriau'r castell yn ôl Wood. Fe'i rhestrid hefyd yn un o henaduriaid y dref. Yn yr un flwyddyn fe'i hetholwyd yn AS dros Fwrdeistrefi Dinbych, ac yn ystod y senedd hwn y dywedir iddo hyrwyddo'r mesur i ganiatáu cyfieithu'r Beibl a'r Llyfr Gweddi Gyffredin i'r Gymraeg. Er nad oes cofnodion seneddol i gadarnhau hyn, tystir iddo mewn molawd gan Gruffudd
LLYGAD GŴR (fl. -1268-), bardd moliant Y mae Gwilym Ddu yn ei gysylltu â'r Tŵr, Edeirnion, h.y. Hendwr, Llandrillo. Syrth ei waith i ddau ddosbarth: (a) canu i dri o fân dywysogion gogledd Powys, sef Gruffudd (bu farw 1269) a Hywel (bu farw tua 1268), feibion Madog ap Gruffudd Maelor, a Llywelyn, fab Gruffudd ap Madog uchod. Gan amlaf yr oedd y rhain yn ffyddlon i'r Llyw Olaf, ac fe'u molir am 'gadw terfyn heb wathrudd,' sef am
LLYWARCH ap LLYWELYN (fl. 1173-1220) fel ' Udd Ffraw ' yn ' brif deyrn canhwynawl,' ond yr oedd rhaid iddo, medd y bardd, fynnu ei flaenoriaeth trwy rym - nid trwy gariad. Ar ôl Dafydd, bu Rhodri, ac yna Gruffudd ei nai yn rheoli Aberffraw, ond er gwanned oeddynt, daliai Llywarch i bleidio ' hawl greddfawl ' y llys hwnnw dros y Brython 'o Fôn i Fynyw.' Gellir deall felly ei orfoledd yng nghynnydd Llywelyn Fawr. Ceir naw o gerddi a
LLYWARCH HEN, tywysog Brythonaidd o'r 6ed ganrif, ac arwr chwedloniaeth Gymreig o'r 9fed ganrif Unig ffynhonnell ein gwybodaeth am y Llywarch hanesyddol yw'r hen achau, sef 'Bonedd Gwŷr y Gogledd' - Peniarth MS 45, B.M. Harl. MS. 3859 (er nad yw hon ddim yn enwi Llywarch, sonnir ynddi am berthnasau cyfoes iddo yn yr 'Achau'r Saeson' a geir ynglŷn wrth destun Nennius), B.M. Cottonian, Vesp. A. xiv a Domitian 1, 'Bonedd y Saint,' ac achau tywysogion Gwynedd fel y ceir yn 'Buchedd Gruffudd ap
LLYWELYN ap GRUFFUDD - see LLYWELYN ap GRUFFYDD
LLYWELYN ap GUTUN (fl. c. 1480), bardd Ymhlith ei farddoniaeth a gadwyd ceir cywydd marwnad i'w fab Gruffudd, cywyddau gofyn am gi, geifr, a sbectol, cywydd dychan i ddeon Bangor (a roes lythyr iddo i'w roddi i Huw Lewys o'r Chwaen yn gorchymyn i hwnnw garcharu'r bardd yn hytrach na rhoi hawl iddo ŵyna 'cymorth' ym Modeon ac Aberdaron), a chywydd i'r deon Rhisiart Cyffin sydd hefyd yn ddychan i Rys Pennardd, Hywel ap Rheinallt, a
LLYWELYN ap HYWEL ap IEUAN ap GRONW (fl. c. 1480?), bardd Ni wyddys unrhyw fanylion amdano, ond cadwyd enghreifftiau o'i farddoniaeth mewn llawysgrifau. Yn eu plith ceir barddoniaeth grefyddol, yn cynnwys cywydd i'r creiriau o Rufain, cywydd i'r angau, cywydd i oes dyn, ac awdl i Dduw. Erys hefyd ei gywydd marwnad i Tomas ap Gruffudd o Abermarlais, a chywydd i erchi ŵyn.
LLYWELYN ap MOEL y PANTRI (d. 1440), bardd Wen, Gruffudd ap Meredudd o Aberriw, Edward ap Hywel ab Ieuan Llwyd o'r Faenor, a llawer o foneddigion cyfoes eraill.
LLYWELYN BRYDYDD HODDNANT (fl. c. 1300-50), bardd Cysylltai ' Iolo Morganwg ' ef â Morgannwg, ond gan fod nentydd yn dwyn yr enw Hoddnant yn sir Faesyfed a Sir Benfro yn ogystal ag yn ymyl Llanilltud Fawr, nid oes unrhyw sicrwydd am gartref y bardd. Cadwyd dwy awdl o'i waith yn llawysgrif Hendregadredd a rhai llawysgrifau eraill, a'r ddwy ohonynt wedi eu cyfansoddi i Ieuan ap Gruffudd Foel o Ddyffryn Aeron yn Sir Aberteifi.
LLYWELYN FARDD (fl. c. 1150-75), bardd gwaith bardd ifanc, a ' huawdl was ' y geilw'r bardd ei hun. Awgrymir mai'r ail Llywelyn Fardd oedd hwn ar gychwyn ei yrfa, ac iddo fyw i ganu hefyd i Owain ap Gruffudd ap Gwenwynwyn, tywysog a oedd yn fyw mor ddiweddar â 1274.
LLYWELYN GOCH ap MEURIG HEN (fl. c. 1360-90) Un o'r olaf o'r Gogynfeirdd, a brodor o Feirionnydd. Cadwyd llawer o'i farddoniaeth mewn llawysgrifau, e.e. awdl grefyddol, awdlau i Dafydd ap Cadwaladr o Fachelldref a Goronwy ap Tudur o Benmynydd, ac i'r Deheuwyr, Hopcyn ap Tomas o Ynys Dawy, Llywelyn Fychan a Rhydderch ei frawd, a Rhys ap Gruffudd ab Ednyfed. Cadwyd hefyd ei gywydd marwnad enwog i Leucu Llwyd o Bennal, a phriodolir nifer o

Search results

109 - 120 of 182 for "Gruffudd"