Dictionary of Welsh Biography

HANMER family Hanmer, Bettisfield, Fens, Halton, Pentrepant, cyfamser yr oedd y gangen hyn wedi anfon dau filwr i ryfeloedd y Tuduriaid yn Ffrainc a'r Alban - Syr THOMAS HANMER (bu farw 1545), a'i fab Syr THOMAS HANMER (1526 - 1583); yr oedd hefyd, ynghyd â changen Fens, yn dechrau anfon y gyfres hir o Hanmeriaid yn aelodau i'r Senedd dros sir y Fflint a'i bwrdeisdref - cyfanrif o naw aelod a bron ddwywaith cymaint o siryfion erbyn diwedd y 19eg ganrif
HERBERT, Syr JOHN (1550 - 1617), gwr o'r gyfraith sifil, llysgennad, ac ysgrifennydd y wladwriaeth ), cafodd ei wneuthur yn farchog ac yn aelod o'r Cyngor yn Llwydlo (1602), ac yr oedd allan o'r wlad ar ei drydedd genhadaeth i Ddenmarc (Medi 1602-Mawrth 1603) pan fu Elisabeth farw. Cafodd gadw ei swyddi o dan Iago I; yr oedd yn gomisiynwr mater yr uno â'r Alban ac yn gomisiynwr materion eglwysig yn 1603 ac ar gomisiynau eraill yn 1608; eithr gwell oedd gan y brenin, pan oedd Cecil i ffwrdd, weithredu
HODGE, JULIAN STEPHEN ALFRED (1904 - 2004), cyllidwr , fel sawl un arall o fusnesau Hodge, trwy ei gymryd drosodd gan y National Bank of Chicago yn gyntaf, ac wedyn Banc yr Alban, gan ollwng ei enw a dirwyn y busnes i ben yn dawel bach. Ni chadarnhawyd yr honiad a oedd yn sail i'w sefydlu, sef bod diffyg cyllid yn rhwystr i dwf busnesau Cymru. Ni chafwyd selogion newydd i gynnal diddordeb ac angerdd Hodge. Trwy ei gysylltiadau gwleidyddol ac yn y Ddinas
HOPKINS, GERARD MANLEY (1844 - 1889), bardd ac offeiriad . Bu'n rhaid i Hopkins ymadael â Chymru ym Medi 1877 pan ordeiniwyd ef yn offeiriad. Dros y saith mlynedd nesaf daliodd amryw swyddi yn Lloegr a'r Alban, nes iddo yn y pen draw gymryd swydd Athro Groeg a Lladin yng Ngholeg y Brifysgol Dulyn yn 1884. Roedd Hopkins wedi teimlo'n gartrefol yn amgylchedd yr hyn a alwai'n 'wild Wales', ond fe'i cafodd ei hun allan o le yn Iwerddon. Daeth ei hyrddiad olaf o
HOWELLS, GEORGE (1871 - 1955), prifathro coleg Serampore, India pedair prifysgol, a gradd er anrhydedd gan Brifysgolion S. Andrew, yr Alban; Serampore, India; a Chymru. Aeth i'r India yn 1895 i ofalu am lenyddiaeth ac addysg yno o dan nawdd Cymdeithas Genhadol y Bedyddwyr. Yn 1907 penodwyd ef yn brifathro coleg Serampore, a bu yno am chwarter canrif. Ailosododd y coleg ar sylfeini rhyddfrydol William Carey, a glynu wrth ei ddelfrydau uchel. Bu'n gymrawd ac arholwr
HOWELLS, GERAINT WYN (Barwn Geraint o Bonterwyd), (1925 - 2004), ffermwr a gwleidydd cytundeb rhwng y Blaid Ryddfrydol a Llywodraeth Lafur James Callaghan yn 1977-78 oherwydd y gobeithiai y byddai'r llywodraeth yn dilyn polisi datganoli. Wrth gael ei gludo mewn modur gweinidogaethol perswadiodd John Silkin, y Gweinidog dros Amaethyddiaeth i gydnabod yn swyddogol Undeb Ffermwyr Cymru. Pan oedd y mesurau datganoli dan ystyriaeth ym 1977, dadleuodd Howells yn gref y dylai Mesur yr Alban a
HUGHES, ANNIE HARRIET (Gwyneth Vaughan; 1852 - 1910), llenor ' British Women's Temperance Association,' bu'n ysgrifennydd mygedol y ' Welsh Union of Women's Liberal Association ' am 10 mlynedd, yn un o sefydlwyr ' Undeb y Ddraig Goch ' a ' Cymru Fydd,' ac yn is-lywydd ' An Comunn Gaedhealach ' yr Alban yn 1903. Hi oedd yr unig ferch ar fwrdd gwarcheidwaid Caernarfon a chyngor dosbarth Gwyrfai, 1894-1901. Bu farw 25 Ebrill 1910 ym Mhwllheli, a'i chladdu yn
HUGHES, CLEDWYN (BARWN CLEDWYN O BENRHOS), (1916 - 2001), gwleidydd dda yn etholaeth Gorllewin y Rhondda, y ddau yn 1966. Bu'n rhaid i Hughes gyfyngu'i obeithion am ragor o ddatganoli. Gwrthwynebwyd ei ymgais i ad-drefnu llywodraeth leol gan Richard Crossman a oedd yn mynnu cwblhau'r ad-drefnu yn Lloegr yn gyntaf. Ni chadarnhawyd ei gynigion am gyngor etholedig i Gymru gan y Cabinet oherwydd gwrthwynebiad di-ildio Willie Ross, Ysgrifennydd Gwladol yr Alban. Cafodd
HUGHES, EMRYS DANIEL (1894 - 1969), gwleidydd, newyddiadurwr ac awdur . Safodd yn aflwyddiannus fel ymgeisydd Llafur yn etholaeth Bosworth, swydd Gaerlŷr, yn etholiad cyffredinol 1923. Rhwng 1931 ac 1946 bu'n olygydd Forward, papur newydd y mudiad Sosialaidd yn yr Alban. Magodd brofiad eang o weithgareddau llywodraeth leol, profiad a fu o fudd mawr iddo pan gafodd ei ethol yn aelod seneddol (Ll) dros etholaeth de Ayrshire mewn is-etholiad yn Chwefror 1946. Parhaodd i
INNES, JOHN (Ynys Hir; 1853? - 1923), cyfrifydd a hynafiaethydd a anwyd yn Campbelltown, swydd Argyle, yn yr Alban. Penodwyd ei dad, Robert Vertue Innes, yn gasglwr tollau dros ranbarth de Cymru yn Llanelli, Sir Gaerfyrddin, a chymerodd ran amlwg yn sefydliad ysgol uwchradd yn y dref tua 1863. Cyfrifydd oedd John Innes yng ngwasanaeth y Mri. Nevill Druce, yn Llanelli. Ar 9 Awst 1883 yn eglwys yr Holl Saint, Llanelli, priododd ag Alice Ann Mary, unig blentyn y
JEFFREYS, JUSTINA (1787 - 1869), boneddiges Ganwyd Justina Jeffreys ar 10 Medi 1787 ac fe'i bedyddiwyd ym mhlwyf St Andrew's, Jamaica. Roedd ei mam, Susan Leslie (1766-1812), yn fenyw 'fylato' rydd, a'i thad, Charles McMurdo (1744-1826) o'r Alban, yn Gapten 3edd Gatrawd Troedfilwyr East Kent, 'the Buffs', ac Uwchgapten Brigâd yn Jamaica. Treuliodd ei blynyddoedd cynnar yn Jamaica gyda'i brawd iau Charles McMurdo Leslie (1790-1865). Roedd
JENKINS, HENRY HORATIO (1903 - 1985), fiolinydd ac arweinydd cerddorfa Miriam Staincliffe, a fuasai'n un o'i gyfoedion fel pianydd yn yr Academi. Ar wahân i'r cyfnod yn Evesham yn ystod y rhyfel, trigai'r ddau yn 53 Selvage Lane, Mill Hill, Llundain nes iddo ymddeol, pan symudasant i Grantown-on-Spey, Morayshire, yn yr Alban lle'r ymroddodd Rae i fwynhau pysgota. Bu farw ar 29 Mawrth 1985. Cynhaliwyd ei angladd yn eglwys leol St Columba.

Search results

49 - 60 of 118 for "Alban"