Dictionary of Welsh Biography

MICHAEL, GLYNDWR ('Major William Martin, RN'; 1909 - 1943), 'y dyn na fu' Sbaen lle y gellid disgwyl i ysbiwyr yr Almaen ddysgu amdano. Byddai'r corff yn cludo dogfennau tra chyfrinachol y byddai ysbiwyr Almeinig yn sicr o lwyddo i gael copiau ohonynt, a dangosai'r dogfennau hyn mai ar dde gwlad Groeg y byddai ymosodiad disgwyliedig y Cynghreiriaid ar ddeheudir Ewrop, nid ar ynys Sisilia fel y tybid yn gyffredinol. Mewn gwrionedd, ffrwyth dychymyg oedd William Martin
MICHAELIONES, THOMAS (1880 - 1960), offeiriad a pherchennog gwaith aur Ganwyd 1 Mai 1880 yn fab Thomas ac Ellen Michael Jones, 24 Baptist St., Pen-y-groes, Sir Gaernarfon. Mynychodd ysgolion Pen-y-groes a Phorthaethwy a bu'n fyfyriwr lleyg yng Ngholeg Diwinyddol yr Annibynwyr yn Aberhonddu (1905-06). Bu'n newyddiadurwr am gyfnod byr ond yn 1911 cafodd fedydd esgob yn Llanllyfni ac aeth yn giwrad ym Mlaenau Ffestiniog (1917-20), Caergybi (1920-24) a Llanwnog (1924-29
MIDLETON, WILIAM (c. 1550 - c. 1600), bardd, milwr, a morwr tebyg, yr oedd yn un o'r llu a yrrwyd i Portugal yn 1589, gyda'r amcan o roddi Don Antonio ar yr orsedd. Wedi iddo ddychwelyd, ymddengys iddo wasnaethu ei frenhines ar y môr, ac ennill enw iddo ei hun fel morwr dewr. Dywedwyd mai ef oedd y ' Captaine Middleton ' a anfonwyd yn 1591 gan iarll Cumberland (yr hwn oedd gyda'r llynges yn ymyl traethau Portugal) i rybuddio'r arglwydd Thomas Howard, a oedd yn
MILES, WILLIAM JAMES DILLWYN (1916 - 2007), swyddog llywodraeth leol ac awdur Ganwyd Dillwyn Miles yn Nhrefdraeth, sir Benfro, ar 25 Mai 1916, yn fab hynaf i Joshua Miles, perchennog y Castle Hotel, a'i wraig Anne (Nancy, g. Phillips). Ganwyd ei frawd Herbert yn 1918. Yn sgil marwolaeth ei dad-cu gofynnodd ei fam-gu iddo aros gyda hi ar gyrion Trefdraeth, a bu'n byw yno am ddeuddeng mlynedd. Cymraeg oedd ei iaith gyntaf. Cafodd ei addysg yn Ysgol Gynradd Trefdraeth ac yna
MILLER, WILLIAM HALLOWES (1801 - 1880), awdurdod ar risialeg athrawon mwyneg yng Nghaergrawnt am 94 mlynedd. Y mae ysgrif lawn arno yn y D.N.B., a hefyd (gyda rhestr faith o'i gyfraniadau i'w bwnc) yn Trafodion Anrhydeddus Gymdeithas y Cymmrodorion, 1932-3. Bu farw 20 Mai 1880.
MILLS, RICHARD (Rhydderch Hael; 1809 - 1844), cerddor hefyd Ceinion y Gân. Canwyd llawer ar ei driawd, ' Nid i mi,' a'r ddeuawd, ' Beti Wyn.' Cyfansoddodd a threfnodd lawer o donau - gweler esiamplau yn Rhaglen Cymanfa Ganu Goffa Richard Mills, 1946. Efe a gyfansoddodd y dôn ' Arweiniad.' Bu ' Côr y Rhos ' yn llwyddiannus iawn o dan ei arweiniad ef. Bu farw 18 Mai 1903 a chladdwyd ym mynwent y Rhos.
MILLS-ROBERTS, ROBERT HERBERT (1862 - 1935), llawfeddyg a chwaraewr pêl droed yr Ysbyty Gymreig yn Ne Affrica. Enillodd gymeradwyaeth swyddogol am ei waith a gwnaed ef yn C.M.G. Gwasanaethodd hefyd yn rhyfel 1914-19. Mae'n bosibl, fodd bynnag, mai fel chwaraewr pêl droed y cofir amdano orau. Bu'n aelod o dîm ei ysbyty, tîm y Corinthians, a thîm Cymru. Bu'n geidwad y gôl yn nhîm Preston North End yn 1888-9, fel y bu Cymro arall, James Trainer. Cymerodd Mills-Roberts le
MORGAN, arweinydd gwrthryfelwyr Morgannwg yn ystod gwrthryfel Madog ap Llywelyn yn 1294-5. Mynnai ef mai yn erbyn arglwyddi Morgannwg yn unig y rhyfelai, oherwydd achwyniadau personol o'i eiddo yn erbyn teulu Clare. Efallai, felly, mai Morgan ap Maredudd ydoedd, disgynnydd uniongyrchol o Rydderch ab Iestyn; cymerasid tiroedd ei dad, Maredudd, arglwydd Cymreig olaf Caerlleon-ar-Wysg, gan Gilbert de Clare 20 mlynedd yn gynharach. Mewn un
MORGAN family Llantarnam, wrthod y llw o deyrngarwch yn 1612. Mab Thomas Morgan, sef Syr EDWARD MORGAN, a gawsai ei addysg yng Ngholeg Iesu, Rhydychen (ymaelododd fis Mai 1616, B.A. Gorffennaf 1619), a fu'n abl i sefydlu canolfan adran Gymreig Cymdeithas Iesu yn y Cwm, Swydd Henffordd, yn 1635. Yn yr ail 'Bishops' War' (1640) gwnaethpwyd Edward yn swyddog yn y fyddin a chaniatáu iddo godi cymorth gan ei gyd-grefyddwyr - a
MORGAN family Tredegar Park, wraig, Bridget, ferch ac aeres Anthony Morgan, Heyford, sir Northampton, oedd yr ANTHONY MORGAN (a fu farw 1665), y Brenhinwr y ceir ei hanes yn y D.N.B., a ddywed, fodd bynnag, mai Syr William Morgan oedd ei dad. [Ceir nodyn byr yn y D.N.B. am drydydd ANTHONY MORGAN (fl. 1652), sef hwnnw y dywedir ei fod o Feirin a'r 'Casebychan' (?Casbach), sir Fynwy, ac a aeth i wasanaeth iarll Worcester yn 1642
MORGAN ap CARADOG ap IESTYN (d. c. 1208), arglwydd barwniaeth Gymreig Afan Wallia (neu Nedd-Afan) yn arglwyddiaeth ('honour') Morgannwg trydydd mab, Morgan Gam, a'i dilynodd. Ymddengys i ferch iddo, sef Sybil, briodi ag aelod o deulu Turberville, Coety. Edrydd Gerallt Gymro (Itin., i, cap. 8) mai Morgan ap Caradog a dywysodd yr archesgob Baldwin yn 1188 ar draws y sugndraethau rhwng aberoedd Afan a Tawe. O bedwar mab Morgan y gwyddom eu henwau, LLEISION oedd yr hynaf; yn y siartrau a roes Morgan i abaty Margam, enwir Lleision ac OWAIN
MORGAN ap HUW LEWYS (fl. c. 1550-1600), bardd O Hafod-y-wern, ym mhlwyf Llanwnda, Sir Gaernarfon; mab y gŵr a oedd yn uchel gwnstabl cwmwd Uwch Gwyrfai yn 1548 (ac nid mab Huw Lewys o Blas yn Bont yn yr un plwyf, cyfieithydd Perl Mewn Adfyd, fel y tybid gan rai). Ymddengys mai'r Tryfan a lleoedd perthynol oedd cartrefi Huw ap Lewys a'i blant, ac mai trwy briodas y daeth y bardd i drigo yn Hafod-y-wern; trwy gangen arall o'r teulu aeth y

Search results

1105 - 1116 of 1867 for "Mai"