Dictionary of Welsh Biography

HUWS, ALUN 'SBARDUN' (1948 - 2014), cerddor a chyfansoddwr . Heb os nac oni bai, cyfraniad pwysicaf Alun i'r Gymru gyfoes oedd yr holl ganeuon a ysgrifennodd ar gyfer nifer o berfformwyr mwyaf blaenllaw byd canu cyfoes Cymru. Mae nifer o'i ganeuon bellach ymhlith yr enwocaf a'r mwyaf adnabyddus yn yr iaith Gymraeg: 'Cwsg Osian' ar gyfer Sidan o'r opera roc Nia Ben Aur; 'Strydoedd Aberstalwm' i Bryn Fôn; 'Dyddiau' i Linda Griffiths; 'Becci'n Chwarae'r Blues' i
HUWS, RHYS JONES (1862 - 1917), gweinidog gyda'r Annibynwyr cymryd gradd: 'bu yn y coleg am flynyddoedd heb fawr llewyrch arno fel myfyriwr.' Derbyniodd alwad i Abermaw a'r Cutiau, ac urddwyd ef yno 28 Mehefin 1894. Symudodd i Bethel, Llanddeiniolen, Arfon, yng Ngorffennaf 1896, ac ym Medi 1905 i Bethesda, Arfon. Yn 1912 aeth yn weinidog cyntaf eglwys newydd Bryn Seion, Glanaman; bu farw yno 21 Tachwedd 1917, a chladdwyd ef ym mynwent capel Aberhosan. Gŵr o
HUWS, WILLIAM PARI (1853 - 1936), gweinidog gyda'r Annibynwyr Bryn Bowydd a Rhiwbryfdir, Blaenau Ffestiniog, ac yn 1895 i'r Tabernacl ac Islaw'r Dref, Dolgellau. Ymneilltuodd yn 1926, bu farw yng nghartref ei fab, Dr. G. Pari Huws, Hen Golwyn, 10 Chwefror 1936, a chladdwyd ef ym mynwent capel y Brithdir, Dolgellau. Un o gedyrn gweinidogaeth Ymneilltuol ei gyfnod, llenor a bardd gwych, enillodd amryw gadeiriau eisteddfodol, a sicrhaodd iddo'i hun enw fel emynydd
ISAAC, EVAN (1865 - 1938), gweinidog Wesleaidd Ganwyd 18 Mehefin 1865, yn Nhaliesin, Ceredigion. Wedi ych'dig addysg yn ysgol y pentref dechreuodd weithio mewn gwaith mwyn lleol yn 10 oed. Yna aeth i lofeydd y De, a bu'n gweithio yno am flynyddoedd. Dechreuodd bregethu pan oedd yn löwr yn Aberpennar. Derbyniwyd ef i'r weinidogaeth yn 1888, a bu yng Ngholeg Handsworth, Birmingham (1888-91). Yn Neheudir Cymru y bu holl gylch ei lafur - Bryn
JARMAN, ELDRA MARY (1917 - 2000), telynores ac awdur o'i blaen. Prin oedd enwau penodol ar y tonau a ganai, a defnyddiai ddulliau byrfyfyr wrth gyfeilio. Yn achos ei gwaith gyda Dawnswyr Bryn-mawr, grŵp a sefydlwyd gan Jessie a Hector Williams yn 1952, er enghraifft, byddai'n canu tonau'n rhes nes taro ar yr alaw a gydweddai â dymuniadau'r dawnswyr, gan nad allent hwy, fwy na hithau, gyfeirio at dôn wrth ei henw. Canai delyn Erard Roegaidd a brynasai
JONES, DAFYDD RHYS (1877 - 1946), ysgolfeistr a cherddor ramadeg Castellnewydd Emlyn. Yng Nghastellnewydd yr oedd ganddo gyfoedion o Bont-rhyd-y-groes, William a David Davies, ac ar wyliau gyda hwy y dechreuodd ei gysylltiad maith â'r fro honno. Yng Ngholeg Aberystwyth y bu'n paratoi am dystysgrif athro, a bu'n athro yng Nghorris, Bryn-mawr, ac Aberdâr. Ym mis Rhagfyr 1902 ymadawodd ag ysgol bechgyn y Comin, Aberdâr, i gymryd gofal ysgol Cwmystwyth. Yn niwedd
JONES, DAVID JAMES (1886 - 1947), athro athroniaeth Calfinaidd, bu'n gaplan gyda'r fyddin yn Ffrainc yn ystod rhyfel 1914-18, a bu'n weinidog yn Bryn-mawr ac Abertawe. Yn 1928 dewiswyd ef yn diwtor mewn athroniaeth a seicoleg yng ngholeg Harlech; 10 mlynedd yn ddiweddarach etholwyd ef yn athro athroniaeth yng ngholeg Prifysgol Cymru ym Mangor. Priododd 1917, Margaretta Roderick, Gwynfe, Sir Gaerfyrddin. At y gwres a oedd yn nodweddiadol o'i bregethu fe
JONES, DELME BRYN - see BRYN-JONES, DELME
JONES, EDWARD (1761 - 1836) Maesyplwm,, bardd, amaethwr, ac athro ysgol ddiwyllio'i hun ac ymddiddori mewn prydyddiaeth o'i blentyndod. Pan oedd tua 22 oed bu am gyfnod byr mewn ysgol yng Nghaer. Priododd Jane Pierce, Rhewl, ar ddydd olaf 1784, a buont fyw naw mlynedd ym Mryn-y-gwynt, lle y ganwyd iddynt bedwar o blant. Nos Fawrth y Pasg, 1787, ymunodd â'r seiat ym mharlwr Mrs. Ann Parry, yn y Bryn Mulan. Bu farw ei wraig yn 1794, a'r flwyddyn wedyn priododd Margaret, ferch
JONES, EDWARD (Iorwerth Ceitho; 1838? - 1930), saer ac eisteddfodwr Ganwyd c. 1838, yr ieuengaf o chwe phlentyn Thomas ac Eleanor Jones, Ffosdwn, Dihewyd, Sir Aberteifi. Pan oedd ef tua 5 mlwydd oed symudodd y teulu i dyddyn Bryn Haidd yn mhlwyf Nantcwnlle. Prentisiwyd ef i grefft saer coed gyda David Davies, Brynhyfryd, Bwlchyllan, a arbenigai mewn gwneuthur peiriannau dyrnu. Symudodd i Lundain i wasanaethu mewn lle llaeth a gofalu am y gwartheg dros weddw a'i
JONES, ELIZABETH MARY (Moelona; 1877 - 1953), athrawes a nofelydd ei hannog i ysgrifennu - Y Wawr (1917), ac yn y gyfrol Y Wers Olaf (1921). A thra oedd hi yng Nghaerdydd fe gyhoeddwyd amryw ysgrifau a llyfrau gan gynnwys Teulu bach Nantoer (1913) a Bugail y Bryn (1917). Yn 1914 dechreuodd gyfrannu ' Colofn y Plant ' i'r wythnosolyn Y Darian dan olygyddiaeth J. Tywi Jones, Y Glais, ac yn 1917 priododd ' Moelona ' ac yntau. Wedi hynny, troes dros dro i ddarlithio
JONES, EVAN KENFFIG (1863 - 1950), gweinidog gyda'r Bedyddwyr ac arweinydd cymdeithasol weithiau llenyddol oedd (ar wahan i lu o ysgrifau mewn cyfnodolion), The Baptists of Wales and Ministerial Education (1902), Y Beibl a Dirwest (1906), A Short Sketch of the History of the Baptist Church of Llanidloes (1908), Hanes Cymdeithas genhadol y Bedyddwyr (1944); yn 1941 cyhoeddodd Hanes Eglwys Annibynnol Brymbo (Harwt a Bryn Seion). Yn 1937 cafodd ei urddo'n D.D. ('er anrhydedd') gan Brifysgol

Search results

61 - 72 of 177 for "Bryn"