Dictionary of Welsh Biography

PAUL AURELIAN (fl. ddiwedd y 5ed ganrif), sant yr un oedd Paul Sant â Phaulinus Sir Gaerfyrddin a barodd i Wrmonoc gysylltu â Phaul Sant y traddodiadau o ardal Llanymddyfri a berthynai i'r sant Cymreig. Ym 'Muchedd Illtud Sant' (Peniarth MS 11) ac yn fersiwn Rhuys o 'Fuchedd Gildas Sant' (Peniarth MS 3) enwir Paul fel disgybl i Illtud Sant. Nodir dau ddiwrnod, sef 12 Mawrth a 10 Hydref, fel ei ddydd gŵyl.
PAYNE, ELVIRA GWENLLIAN ('Gwen'; g. Hinds) (1917 - 2007), gwleidydd ac actifydd cymunedol Ganwyd Elvira Gwenllian Payne ar 28 Mawrth 1917 yn Stryd Morgan, y Barri, yr hynaf o ddau o blant Leonard Hinds (1887-1942), morwr o Farbados, a'i wraig Gwenllian (g. Lloyd) o'r Barri. Ei brawd iau oedd John Darwin Hinds (1922-1981). Gwasanaethodd ei thad fel taniwr ar longau masnachol yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf, ac yn nes ymlaen daeth yn löwr. Bu Gwen yn gweithio fel gofalwr yn Llundain, mewn
PEARCE, EVAN WILLIAM (1870 - 1957), gweinidog (MC) ac awdur; am 25 mlynedd gan ymddeol yn 1927. Bu'n llywydd ac ysgrifennydd henaduriaeth Dwyrain Morgannwg. Priododd, 31 Mawrth 1898, â Rachel James yn Abertawe a bu iddynt un ferch. Gwnaeth ei gartref yn Y Gorlan, Green Avenue, Porthcawl, lle y cyfarfu Cymdeithas Gweinidogion Porth-cawl am flynyddoedd, a bu farw 30 Awst 1957. Cymerai ddiddordeb mawr mewn hanes lleol a hanes ei enwad ei hun gan fod yn un o
PENNANT family Penrhyn, Llandegai Sgotland (aeth y Pennant, drwy warant y frenhines, yn Douglas Pennant yn 1841), a godwyd yn arglwydd Penrhyn yn 1866 â hawl ganddo i eistedd yn Nhŷ'r Arglwyddi. Cyn hynny bu'n aelod dros sir Gaernarfon am chwarter canrif. Bu farw 31 Mawrth 1886. Ei fab ef, yr ail farwn (1836 - 1907), ganwyd 30 Medi 1836, a gollodd lecsiwn enwog 1868 i Syr Love Parry, ond a enillodd y sedd yn ei hôl yn 1874; ef hefyd, er
PENRY, JOHN (1563 - 1593), awdur Piwritanaidd Mab Meredydd Penry, Cefnbrith, plwyf Llangamarch, sir Frycheiniog. Derbyniwyd ef i Brifysgol Caergrawnt o Goleg Peterhouse, 11 Mehefin 1580, a graddiodd yn B.A. 21 Mawrth 1584. Yr oedd yn S. Alban's Hall, Rhydychen, o 28 Mai 1586, a graddiodd yn M.A. yno 11 Gorffennaf 1586. Dengys ei bryder yng nghylch prinder pregethwyr yng Nghymru yn ei lyfr cyntaf, A Treatise containing the Aeqvity of an
PERRI, HENRY (1560/1 - 1617) Maes Glas Yr oedd o deulu bonheddig. Bernir mai ef oedd yr ' Henry Parry ' a ymaelododd yng Ngholeg Balliol, Rhydychen, 20 Mawrth 1578/9, pan oedd yn 18 oed; B.A., o Gloucester Hall, 1579/80; M.A., 1582/3; B.D., Coleg Iesu, 1597. Tystiodd Humphrey Humphreys - ar air ei fab-yng-nghyfraith - iddo deithio llawer a phriodi cyn dyfod i Fôn yn gaplan i Syr Richard Bulkeley, a diau mai trwy hwnnw y cafodd rai o
PERROT family Haroldston, fuan iawn iddo fod yn cynllwynio'n fradwrus. Philip Williams, ei ysgrifennydd yn Iwerddon, a roes gychwyn i'r sibrydion hyn, a gofalodd Adam Loftus iddynt gyrraedd yr awdurdodau priodol, sef olynydd Perrot Syr William Fitzwilliam. Bu'r Cyfrin Gyngor yn eu hystyried, ac ym Mawrth 1591 symudwyd Perrot i Dŵr Llundain. Profwyd ei achos ar gyhuddiad o fradwriaeth yn Ebrill 1592 a dedfrydwyd ef i
PERROT family Haroldston, o heddwch perffaith. Yn 1589 gwnaethpwyd Perrot yn aelod o'r Cyfrin Gyngor eithr cyn pen llawer o amser sibrydid iddo fod yn cynllwynio'n fradwrus. Philip Williams, ei ysgrifennydd yn Iwerddon, a roes gychwyn i'r sibrydion hyn, a gofalodd Adam Loftus eu bod yn dod i glyw yr awdurdodau priodol. Bu'r Cyfrin Gyngor yn eu hystyried ac, ym mis Mawrth 1591, symudwyd Perrot i Dwr Llundain. Profwyd ei
PERRY, STANLEY HOWARD HEDLEY (1911 - 1995), athro diwinyddol Gymraeg yn arbennig o wych. Ei brif faes ymchwil oedd gweithiau'r tad eglwysig Syriaidd cyntaf, Aphrahat, ond ni chyhoeddodd ddim o'i waith arno. Yn wir, ychydig iawn a gyhoeddodd: dim ond ychydig o bregethau ac o adolygiadau mewn cylchgronau. Priododd â Mary Elizabeth Jones, Blaenplwyf, ger Aberystwyth, ond bu hi farw'n ifanc ar 22 Mawrth, 1953. Pwysodd y brofedigaeth hon yn drwm arno weddill ei fywyd
PERRYN, Syr RICHARD (1723 - 1803), barnwr Ganwyd yn nhre'r Fflint yn 1723 (bedyddiwyd 16 Awst), yn fab i Benjamin Perryn, masnachwr yn y dref. O ysgol Rhuthyn (Thomas, A History of the Diocese of St. Asaph, ii, 132) aeth i'r Queen's College yn Rhydychen, fis Mawrth 1740/1, ond ni raddiodd. Eisoes (1740) yr oedd wedi ymaelodi yn Lincoln's Inn, ond symudodd i'r Inner Temple yn 1746, a galwyd ef i'r Bar yn 1747. Tyfodd yn ddadleuydd o fri
PETTINGALL, JOHN (1708 - 1781), hynafiaethydd Ganwyd 1708, mab Francis Pettingall, ficer Casnewydd-ar-Wysg. Ymaelododd yng Ngholeg Iesu, Rhydychen, 15 Mawrth 1725, a graddiodd yn B.A. yn 1728; cafodd y radd o M.A. yng Nghaergrawnt yn 1740, a D.D. yn ddiweddarach. Bu am rai blynyddoedd yn bregethwr yng nghapel Duke Street, Westminster. Penodwyd ef, 3 Mehefin 1757, yn brebendari yn eglwys gadeiriol S. Paul, Llundain, a gwnaed ef, 28 Gorffennaf
PETTS, RONALD JOHN (1914 - 1991), artist sylw'r Golden Cockerel Press, a chafodd ei gomisiynu i ddarlunio The Green Island, nofel gan Gwyn Jones yn 1945. Dychwelodd i Gymru ar ddiwedd 1946 i ailsefydlu Caseg Press. Roedd wedi cyfarfod â Marjory (Kusha) Miller (1921-2003), arlunydd ac awdur, yn 1944, ac fe wnaeth y ddau briodi ym mis Mawrth 1947. Cawsant ddau fab a merch, David (ganwyd tua 1947), Catrin (ganwyd 1950) a Michael (ganwyd 1957

Search results

649 - 660 of 984 for "Mawrth"