Dictionary of Welsh Biography

BRUCE, CHARLES GRANVILLE (1866 - 1939), mynyddwr a milwr Ganwyd 7 Ebrill 1866 yn Llundain, mab ieuengaf H. A. Bruce, yr Arglwydd Aberdâr cyntaf a'i ail wraig, Norah. Aeth i'r ysgol i Harrow ac yna Repton ond yn wahanol i'w frawd W. N. Bruce nid ymroddodd i addysg: trwy'r milisia, yn hytrach na Sandhurst, y cafodd gomisiwn yn yr Oxfordshire and Buckinghamshire Light Infantry yn 1887. Wedi ymuno â'r 5ed Gurkha Rifles yn 1889, daeth yn feistr ar ryfela
BRUCE, HENRY AUSTIN (1815 - 1895), yr Arglwydd Aberdar cyntaf Ganwyd yn Duffryn, Aberdâr, 16 Ebrill 1815, yn ail fab John Bruce Pryce a'i wraig Sarah, merch Hugh Williams Austin, rheithor S. Peters, Barbadoes. (Knight oedd cyfenw'r teulu yn wreiddiol; mab oedd tad H. A. Bruce i John Knight, Llanbleddian, a'i wraig Margaret, merch William Bruce, Pontfaen.) Addysgwyd Bruce i gychwyn yn St. Omer ar y Cyfandir, ond yn 12 oed aeth i ysgol ramadeg Abertawe. Fe'i
BRUCE, MORYS GEORGE LYNDHURST (4ydd Barwn Aberdâr), (1919 - 2005), gwleidydd a dyn chwaraeon hanes pêl droed Seisnig. Wedi digwyddiadau difrifol, yn enwedig y trychineb yn Hillsborough pan fu farw naw deg chwech o gefnogwyr clwb pêl droed Lerpwl ar 15 Ebrill 1989, bu'r Ymddiriedolaeth dan arweiniad Arglwydd Aberdâr yn flaenllaw yn yr ymgyrch i droi llawer maes chwarae pêl droed yn stadia seddau yn unig. Ar adegau, yn ystod dadleuon yn Nhy'r Arglwyddi cyfeiriai Arglwydd Aberdâr at aelod arall
BRYCHAN (fl. tua chanol y 5ed ganrif), sant briodolir iddo ef a'i wraig, Prawst. Yn y ' De Situ Brecheniauc ' (Wade-Evans, Vitae Sanctorum Britanniae et Genealogiae, 313-5) a'r ' Cognacio Brychan ' (op. cit., 315-8), prif ffynonellau yr hanes traddodiadol am Frychan, cofnodir fod ganddo 11 o feibion a 25 o ferched; a chyfrifir ei deulu yn un o dri llwyth saint Cymru. Dethlir ei ddydd gŵyl yn gyffredin ar 6 Ebrill.
BRYNACH (fl. diwedd y 5ed ganrif a dechrau'r 6ed), sant oedd Clechre, ond trosglwyddodd ef ran o'i diriogaeth i Frynach, ac yno y bu i'r sant fyw bywyd o feudwyaeth lem. Yn y rhan yma o ogledd sir Benfro y ceir y mwyafrif o'r mynachlogydd a sefydlwyd gan Frynach, ac y mae croes i'w gweld ym mynwent Nanhyfer a adnabyddir hyd heddiw (ond heb reswm digonol, hyd y gwyddys) fel Croes Fyrnach. Dethlir gŵyl y sant hwn ar 7 Ebrill.
BULMER-THOMAS, IVOR (1905 - 1993), gwleidydd Llafur yn wreiddiol a Cheidwadol yn ddiweddarach, ac awdur radd D.Sc honoris causa gan Brifysgol Warwick yn 1979. Dyfarnwyd iddo hefyd radd D.Litt honoris causa gan Brifysgol Cymru. Roedd yn weithiwr heb ei ail a fedrai ddygymod â phedair neu bum awr o gwsg bob nos. Priododd yn gyntaf, ar 5 Ebrill 1932, â Dilys (ganwyd 1910), merch Dr W. Llewelyn Jones, Merthyr Tudful, ond bu hi farw ar enedigaeth plentyn ar 16 Awst 1938. Wrth reswm cafodd hyn effaith
BURTON, IAN HAMILTON (Archimandriad Barnabas) (1915 - 1996), offeiriad Uniongred . Treuliodd ychydig fisoedd gyda Chymdeithas St Ffransis yn Cerne Abbas, ac wedyn cymerodd nifer o swyddi dros dro fel caplan lleianod. Yn 1949 daeth yn Gatholig Rhufeinig; yn Ebrill y flwyddyn honno fe'i derbyniwyd gan offeiriad Jeswitaidd yng nghapel East Hendred House. Yn y cyfnod hwn roedd yn byw gyda'i chwaer weddw Morwenna Schenk (1920-1988) a'i dau blentyn bach. Wedi iddo adael yr offeiriadaeth
BUTE family, Ardalyddion Bute, Castell Caerdydd Chaerffili. Gwerthodd ef y rhan fwyaf o'i ystadau yn Ne Cymru yn 1938. Yr oedd yn ' Knight of the Thistle.' Bu farw 25 Ebrill 1947, gan gael ei ddilyn gan y 5ed ardalydd, a drosglwyddodd gastell Caerdydd i Gorfforaeth Caerdydd yn 1950; y mae'r castell yn awr yn gartref ysgol genedlaethol drama a cherddoriaeth. Yn 1950 hefyd trosglwyddodd y 5ed ardalydd i Lyfrgell Genedlaethol Cymru y casgliad helaeth o
BUTLER, yr Arglwyddes ELEANOR CHARLOTTE (1739 - 1829), un o 'Ledis Llangollen' , gofynnwyd i Butler fod yn gyfeilles i Sarah, a oedd un mlynedd ar bymtheg yn iau na hi, a daethant yn agos iawn. Yn Ebrill 1778, cynlluniodd y ddwy i ffoi gyda'i gilydd. Dringodd Ponsonby allan trwy ffenestr lawr isaf gyda'i chi bach Frisk, yn gwisgo dillad dyn ac wedi ei harfogi â phistol. Roedd Butler wedi gadael ei thŷ tua 10yh, hithau hefyd wedi ei gwisgo fel dyn, a mynd i ymuno â Ponsonby gyda'r
BUTTON, Syr THOMAS (d. Ebrill 1634), llyngesydd ac anturwr
CADWGAN (d. 1241), esgob Bangor -gwyn-ar-Daf, ar yr amod eu bod yn ceisio cydsyniad y brenin yn ffurfiol yn nes ymlaen. Ar 13 Ebrill rhoes John hysbysrwydd am yr etholiad i'r archesgob Langton a gofyn iddo gysegru. Ar ôl i Gadwgan wneuthur y broffes arferedig o ufudd-dod ar 28 Ebrill cydsyniodd yr archesgob a chymerth y gwasanaeth cysegru le yn Staines, 21 Mehefin. Ni wybuasid ddim am ddechreuad yr esgob newydd oni bai am y darlun a
CALLAGHAN, LEONARD JAMES (1912 - 2005), gwleidydd yr ysbyty. Ar ôl llwyr wellhad, rhoddwyd cyfle iddo yn Swyddfa'r Morlys yn Whitehall lle bu'n gweithio ar Siapan, gan ysgrifennu llawlyfr ar gyfer y llynges, The Enemy: Japan. Gwasanaethodd ar y llong HMS Activity a'i benodi'n Lefftenant yn Ebrill 1944. Ef yw'r unig Brif Weinidog erioed o Brydain i wasanaethu yn y Llynges Frenhinol. Ar seibiant adref o'r llynges, gwahoddwyd ef i gyfarfod Pwyllgor

Search results

49 - 60 of 960 for "Ebrill"