Dictionary of Welsh Biography

MORGAN, JOSEPH BICKERTON (1859 - 1894), daearegwr ac arbenigwr mewn cregynyddiaeth dir ac mewn llynnoedd ac afonydd, ac ar greigiau a ffosylau ei sir; bu hefyd yn traddodi darlithiau yn y Welshpool School of Art. Enillodd ysgoloriaeth i'r Royal College of Science (1892) a dyfarnwyd iddo fedal Murchison y Geological Society, eithr oblegid fod ei iechyd yn gwanhau gorfu iddo ymneilltuo i'r Isle of Wight, lle y bu farw, yn Ventnor, ar 8 Mawrth 1894. Cyfrifai daearegwyr cyfoes ei farw
MORGAN, RICHARD HUMPHREYS (1850 - 1899), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd a llenor 1892 ac ymneilltuodd o waith bugeiliol a mynd i fyw i Fangor. Bu'n ysgrifennydd pwyllgor Coleg y Bala o 1886 hyd 1899. Bu farw ym Mangor 31 Mawrth 1899 a chladdwyd ef yn Nhywyn, Meirionnydd. Priododd, 23 Hydref 1879, Barbara Elizabeth, merch Griffith Jones, Gwyddelfynydd, ger Tywyn, ac wyres i Richard Jones, y Wern. Ni bu ganddynt blant. Ysgrifennodd i'r Traethodydd, Y Geninen, Y Drysorfa, a
MORGAN, THOMAS (1543 - c. 1605), Pabydd a chynllwynwr , ac, ar ôl iddo gael ei gwestiyno gan y Cyngor (15 Mawrth 1572) fe'i carcharwyd yn Nhŵr Llundain am naw mis fel un a fu â chyfran ganddo yn y ' Ridolfi Plot.' Wedi ei ryddhau aeth i Baris; yno, yn ysgrifennydd i James Beaton, archesgob Glasgow a llys-gennad Mari, parhaodd i ofalu am ohebiaeth Mari hyd y cyhuddwyd ef gan Dr. William Parry o gychwyn cynllwyn i ladd Elisabeth - y cynllwyn y torrwyd pen
MORGAN, THOMAS (Afanwyson; 1850 - 1939), gweinidog gyda'r Bedyddwyr, hanesydd, a llenor Ganwyd yng Nghwmafan, 9 Mawrth 1850, yn fab i Walter a Jane Morgan ac yn nai i David Michael ('Dewi Afan '). Derbyniwyd i Goleg Pontypŵl yn 1875 a'i ordeinio yng Nghaersalem, Dowlais, 1878. Symudodd yn 1895 i Ainon, Caerdydd, lle y dewiswyd ef gyda'r athro Thomas Powel i ad-drefnu llyfrgell Salisbury yng Ngholeg y Brifysgol yno. Oddi yno, yn 1900, aeth i Horeb, Sgiwen, lle yr arhosodd hyd ei
MORGAN, THOMAS REES (1834 - 1897), peiriannydd, gwneuthurwr peiriannau, a dyfeisydd Ganwyd 31 Mawrth 1834, ym Mhenydarren, Merthyr Tydfil. Bu'n gweithio mewn gweithydd haearn nes iddo, yn 10 oed, gael damwain a gollodd iddo ei goes chwith y tu isaf i'r pen-glin. Bu wedyn o dan addysg yn ysgolion John Thomas ('Ieuan Ddu'), Owen Evans, a Taliesin Williams ('Taliesin ab Iolo'); o dan yr olaf dysgodd fathemateg ac elfennau mecaneg. Bu wedyn yn gweithio yn y gweithydd haearn lleol
MORGAN, Syr THOMAS (1604 - 1679), milwr -Wold (22 Mawrth 1646) - dychwelodd i sir Fynwy, yn ben-cadfridog, i gymryd rhan yng ngwarchae Rhaglan lle y bu llythyru bywiog rhyngddo ef a'r marcwis Worcester. Bu peth helynt ymhlith ei filwyr pan ryddhawyd hwynt o'r fyddin yng Nghaerloyw yn 1647, eithr siomodd Morgan obeithion brenhinwyr trwy gario allan mewn modd teyrngarol a chywir orchmynion y Senedd. Ar gais Monck fe'i danfonwyd i Sgotland yn
MORGAN-OWEN, LLEWELLYN ISAAC GETHIN (1879 - 1960), gweinyddwr milwrol yn yr India Ganwyd 31 Mawrth 1879 yn fab Timothy Morgan-Owen (H.M.I.), Llwynderw, Llandinam, Trefaldwyn, ac Emma (ganwyd Maddox). Addysgwyd ef yn Arnold House, Llandulas; Ysgol Amwythig; a Choleg y Drindod, Dulyn. Bu gyda milisia Caernarfon yn 1899 cyn ymuno â'r fyddin yn 1900 a gwasanaethu gyda'r 24ain South Wales Borderers yn Orange River Colony a'r Transfâl, De Affrica, hyd ddiwedd y rhyfel yn 1902, gan
MORGANN, MAURICE (c. 1725 - 1802), awdur ysgrifau beirniadol ar Shakespeare ac ar wleidyddiaeth Sir John Falstaff, 1777. Bu farw yn Knightsbridge, 28 Mawrth 1802.
MORRIS, DAVID (1630 - 1703), offeiriad Catholig a cham-dyst Tonge, cyd hysbyswr Titus Oates, i gadarnhau'r cyhuddiadau a dducpwyd yn erbyn y Jeswitiaid gan offeiriad Catholig arall, y Dr. John Sergeant. Daethpwyd i'w adnabod fel fidus Achates Sergeant. Dug y ddau gam dystiolaeth yn erbyn y Jeswitiaid o flaen y Cyngor Cyfrin, 18 Chwefror1680, a gorchmynnodd Tŷ'r Cyffredin gyhoeddi eu tystiolaeth, 26 Mawrth 1681. Rhwng 1680 a 1685 derbyniodd Morris swm o £900 o
MORRIS, JOHN RICHARD (1879 - 1970), llyfrwerthwr, llenor Ganwyd 13 Awst 1879 yn fab i Richard Morris, chwarelwr a fu farw 6 Mawrth 1884 yn Ebeneser, Llanddeiniolen, Sir Gaernarfon, a Jane ei wraig a briododd eilwaith. Addysgwyd ef yn ysgolion Penisa'r-waun a Llanrug, heb anghofio'r Ysgol Sul a'r Band of Hope. Yn un ar ddeg oed aeth yn was bach ar dyddyn ei ewythr am ddwy flynedd, ac wedi gweithio saith mlynedd mewn chwarel dihangodd i fynd yn löwr yn
MORRIS, LEWIS (Llewelyn Ddu o Fôn; 1701 - 1765), bardd ac ysgolhaig Mab hynaf Morris ap Rhisiart Morris (Morris Prichard), a brawd i Richard, William, a John Morris (gweler yr ysgrifau arnynt); ganwyd yn 1701 (bedyddiwyd 2 Mawrth 1700/1) ym mhlwyf Llanfihangel Tre'r Beirdd. Fel ei frodyr, dysgodd grefft ei dad; gellid tybied wrth ei eiriau ef ei hunan na chafodd nemor ysgol, ond gellir hefyd amau a oedd hyn yn llythrennol wir, o gofio ei gyraeddiadau. Yn ei
MORRIS, LEWIS (1760 - 1855), pregethwr gyda'r Methodistiaid Calfinaidd (gweler dan Bowen, Llwyngwair) i gael 'trwydded bregethwr' a'i cadwai o hafflau'r fyddin. Cartrefol gan mwyaf oedd cylch ei wasanaeth. Y brif ffynhonnell (yn wir, yr unig ffynhonnell) ar ei hanes yw ei ' Adgofion Hen Bregethwr ' ef ei hunan, yn Y Traethodydd, 1847, 106-18. Ni raid ond chwanegu iddo farw 11 Mawrth 1855.

Search results

565 - 576 of 984 for "Mawrth"