Dictionary of Welsh Biography

JONES, Syr WILLIAM (1566 - 1640), barnwr i ddwylo'r senedd. Ar 6 Mawrth 1649 croesodd y capten brenhinol, Bartlet, o Wexford, gan ysbeilio Gastellmarch, a chipio Griffith Jones, hwyrach fel gwystl dros fywyd Syr John Owen a gondemniesid i farwolaeth ychydig cyn hynny. Parhaodd i wasanaethu ar bwyllgorau sirol (hyd yn oed tan gyfundrefn Barebones) hyd nes i'r Weriniaeth syrthio, ond nid oedd yn bleidiol i'r Biwritaniaeth a oedd mewn bri
JONES-DAVIES, THOMAS ELLIS (1906 - 1960), meddyg a chwaraewr rygbi rhyng-genedlaethol Ganwyd 4 Mawrth 1906, mab hynaf Henry a Winifred Anna Jones-Davies, Glyneiddan, Nantgaredig, Sir Gaerfyrddin. Derbyniodd ei addysg yn ysgol ramadeg Caerfyrddin, ysgol St. George, Harpenden, coleg Gonville a Caius, Caergrawnt, ac ysbyty St. George, Llundain. Graddiodd yn M.A. a M.D. (Cantab), F.R.C.P. (Llundain) a D.P.H. (Llundain). Bu'n swyddog meddygol cynorthwyol i gyngor sir Llundain am rai
KELSEY, ALFRED JOHN (1929 - 1992), chwaraewr pêl droed ei ymddeoliad ym 1989. Trefnodd hefyd i Arsenal chwarae ym Mharc Halfway, Winsh Wen, i ddathlu pen-blwydd ei glwb cyntaf yn 60; bu farw cyn i'r gêm gael ei chwarae, ond anrhydeddodd Arsenal eu hymrwymiad a chwarae yn Abertawe ar 31 Mehefin 1993. Priododd a Myrtle Elsie Hodgetts, (a adnabuwyd hefyd fel Hudson) (1929-1987), yn Swyddfa Gofrestru Abertawe ar 22 Mawrth 1954. Cyfarfu'r ddau mewn dawns yn
KEMEYS family Cefn Mabli, nghastell Penfro. Ar gwymp y castell, gorfu iddo dalu dirwy o £3,500, ac alltudiwyd ef am ddwy flynedd. Bu farw 1658. Dilynwyd ef gan ei fab CHARLES KEMEYS, a fuasai'n efrydydd yng Ngholeg Wadham, Rhydychen. Bu ef yn aelod seneddol dros sir Fynwy, 1685-7, 1695-8, a thros fwrdeisdref Mynwy, 1690-5. Ymddengys ei enw fel siryf Morgannwg am y cyfnod 18-24 Mawrth 1689. Bu hefyd yn llywodraethwr castell
KENRICK family Wynn Hall, Bron Clydwr, Gapel yn Llanuwchllyn hefyd. Bu William yn gyd-ddiffynnydd yn y cyngaws yn y sesiwn fawr yn Wrecsam (18 Mawrth 1788) pan oedd y 'New Meeting' yn dadlau ei hawl (yn erbyn yr 'Old Meeting') i ddefnyddio'r gladdfa a adawyd yn ei ewyllys gan Daniel Lloyd (bu farw 1655) i gynulleidfa Morgan Llwyd. Brawd arall oedd SAMUEL KENRICK, Undodwr, ieithydd da, gŵr a drafaeliodd lawer fel athro mewn teulu ac a
KENYON family ymladd ym mhlaid y Senedd yn y Rhyfel Cartrefol; y mae llythyrau a ysgrifennwyd ganddo ac ato yn 1644 wedi eu cadw. Rywbryd yn ystod teyrnasiad Siarl II cafodd ei garcharu gyda Philip Henry am anghydffurfio. Mab hynaf Thomas a Catherine Kenyon oedd LLOYD KENYON (1696 - 1773) Ganwyd 17 Mawrth 1696, cafodd ei addysg yng Ngholeg Sant Ioan, Caergrawnt, a phriododd, ym mis Tachwedd 1730, Jane, merch a chyd
KNIBB, MARY (c.1798 - 1866), diddymydd a diwygydd cymdeithasol Ganwyd Mary Knibb tua 1798 ym mhlwyf Pontypŵl, Sir Fynwy. Watkins oedd enw ei rhieni, a bu'r ddau farw pan oedd Mary yn ifanc. Nid oes fawr ddim yn hysbys am ei bywyd cynnar, ond gellir tybio iddi aros yng Nghymru gan fod sôn ei bod yn siarad Cymraeg. Erbyn Mawrth 1823 roedd wedi symud i Fryste, lle daeth yn aelod gyda'r Bedyddwyr yn eglwys Broadmead. Bu'n dysgu yn yr ysgol Sul gyda William Knibb
KOTSCHNIG, ELINED PRYS (1895 - 1983), seicdreiddydd a heddychwraig hefyd yn cynnwys Mary Ellis a Gladys Thomas) wrth iddynt gyflwyno'r ddeiseb i Arlywydd yr Unol Daleithiau, Calvin Coolidge, yn y Ty Gwyn cyn teithio i'r arfordir gorllewinol ac yn ôl. Erbyn diwedd Mawrth 1924, roedd y deisebwyr yn ôl ym Mhrydain, ac Elined yn defnyddio'i llais i hyrwyddo achos Cynghrair y Cenhedloedd. Drwy'r Cynghrair yn unig y gellid herio'r perygl y codai rhyfel arall, â'i adnoddau
LACY, De family, cwnstabliaid Caer Halton, tu mewn i Dŵr Coch y castell. Gan i'w fab arall, JOHN, farw o flaen ei dad, dilynwyd Henry de Lacy gan ei ferch, ALICE, gwraig Thomas, iarll Lancaster, serch pennu gwaddol i'w ail wraig, Cymraes o'r enw Joan, chwaer William (Martin), 6ed barwn Cemais, Dyfed. Bu a fynnai Alice â chwymp ei gŵr, ac wedi iddo gael ei ddienyddio, ym mis Mawrth 1322, traddododd hi i'r brenin ei holl hawliau i diroedd yng
LAKE, MORGAN ISLWYN (1925 - 2018), gweinidog a heddychwr Ganwyd Islwyn Lake ar 14 Mawrth 1925 yng Nglasfryn, Llanwnda ger Wdig yn Sir Benfro, yn un o dri o blant i Morgan David Lake (1885-1982), prifathro, a'i wraig Annie Jessie (g. Griffiths, 1894-1955). Roedd ei dad-cu ar ochr ei fam, Ebenezer Griffiths, yn un o'r rhai a sefydlodd Ebeneser, yr achos Annibynnol yn yr ardal, yn 1928. Wedi Ysgol Gynradd Enner - ble roedd ei dad yn brifathro - aeth
LANGFORD family Drefalun, Thomas, George, Owen, Jane, Elen, Sian, ac Alis. JOHN LANGFORD Priododd Catherine ferch John ap Harri Jervis o Ruthyn. Bu ef farw 27 Mawrth 1606. Ei etifedd oedd RICHARD LANGFORD (bu farw 1643), uchel siryf sir Ddinbych, 1640. O'i wraig Elizabeth (bu farw 1657), ferch Thomas Wyn ap John ap Harri, bu iddo saith o feibion a naw o ferched, heblaw pedwar plentyn a fu farw yn fabanod. Dylid enwi'r aer JOHN
LAUGHARNE, ROWLAND (d. 1676?), cadfridog ('major-general') ym myddin plaid y Senedd iddo dalu dirwy o £712 am ei drosedd yn erbyn y wladwriaeth. Eithr, ar 26 Rhagfyr 1655, barnwyd nad oedd raid iddo dalu oherwydd iddo orfod mynd i ddyled pan oedd yn ymladd o blaid y Senedd. Ar ôl yr Adferiad cafodd ei ddewis yn aelod seneddol dros fwrdeisdref Penfro, a rhoddwyd iddo flwydd-dâl bychan. Mewn petisiwn a gyflwynodd ar 19 Mawrth 1662 mynegodd iddo golli £37,650 yn ystod y rhyfel. Gwraig

Search results

457 - 468 of 984 for "Mawrth"