Dictionary of Welsh Biography

PRICE, THOMAS GWALLTER (Cuhelyn; 1829 - 1869), newyddiadurwr a bardd Dafydd ap Gwilym. Yn 1867 golygodd Y Ford Gron. Bu'n golygu The Workman's Advocate, a cheir ef, yn 1857, yn berchennog y Minersville Bulletin. Pa fu John Jones, Llangollen, dadleuydd, farw yn 1856 bu ' Cuhelyn ' yn ei amddiffyn yn erbyn enllibion y Wasg. Argraffwyd yn y Wasg Gymreig yn America lu o englynion a gyfansoddodd ' Cuhelyn.' Bu farw 12 Mai 1869 yn New York.
PRICHARD, JOHN WILLIAM (1749 - 1829), llenor Catherine ferch Dafydd Roberts o Landyfrydog - bu hi farw yn 1779 gan adael un ferch; (2) yn 1785 â Gwen ferch William Owen o'r Crafnant yn Llanfair Harlech (o'r Fron-olau ym Mhenmorfa wedyn) - bu hithau farw yn 1797 gan adael pump o blant; ŵyr i J. W. Prichard, drwy Elizabeth un o'i ferched o'r ail briodas, oedd Richard Owen Williams (1819 - 1849), arno ef gweler Enw. F., a H. Lewis, Canmlwyddiant
PRICHARD, RHYS (Yr Hen Ficer; 1579? - 1644), clerigwr a bardd Ganwyd yn ôl pob tebyg, yn Llanymddyfri, Sir Gaerfyrddin, a bwriodd Rice Rees yn y rhagymadrodd i'w argraffiad o Canwyll y Cymry, 1841, 'bod lle i feddwl bod ei dad yn berchen cryn feddiannau yn y gymmydogaeth, ac mai ei enw ydoedd Dafydd ap Richard ap Dafydd ap Rhys ap Dafydd,' ond ni ddylid derbyn hyn fel ffaith. Awgrymodd Anthony Wood i'r ficer gael ei addysg fore 'in those parts,' a thybiodd
PRITCHARD, EVAN (Ieuan Lleyn; 1769 - 1832), bardd droeon yn eisteddfodau'r cyfnod, e.e. yn Ninbych yn 1792 ar ' Cyflafan y Beirdd,' yn y Bala yn 1793 ar ' Tymhorau'r Flwyddyn ' ac yn Ninbych yn 1828 ar ' Gwledd Belsassar.' Ar 16 Hydref 1799 urddwyd ef a ' Dafydd Ddu Eryri ' a ' Gutyn Peris ' yn feirdd Cadair Gwynedd gan ' Iolo Morganwg ' pan oedd y gŵr hwnnw ar ei daith ym Môn ac Arfon. Yn Ionawr 1800 ymddangosodd y rhifyn cyntaf o gylchgrawn a elwid
PROGER family gainc hon o'r teulu. II. CAINC GWERN -VALE, fwy diddorol. Bu Gwern-vale ym meddiant amryw deuluoedd. Yn 1530 prynwyd y plas a hanner y tiroedd gan Feredydd ap Meredydd ap Morgan ap Dafydd Gam. Darfu llinach y Meredyddiaid mewn aeres, Elizabeth; priododd hi (yn ôl Theophilus Jones a Bradney) â LEWIS PROGER, ail fab y William Proger a enwyd dan I. Dilynwyd Lewis Proger gan ei fab EDWARD PROGER, a mab
PRYS, EDMWND (1544 - 1623), archddiacon Meirionnydd, a bardd rhamant mo Prys … ond ni ellir gwrthod iddo'r teitl o fardd myfyrdod, ac y mae myfyrdod, “reflection,” doethineb, yn rhan o faes yr awen o'r cychwyn.' Bu farw yn 1623. Priododd Edmwnd Prys ddwywaith: (1) Elin, merch John ap Lewis, Pengwern, Ffestiniog, a (2) Gwen, merch Morgan ap Lewis, Pengwern, cyfnither i'r wraig gyntaf - y ddwy yn disgyn o Dafydd ab Ieuan ab Einion, cwnstabl castell Harlech, ac
PRYSE family Gogerddan, Y mae'r teulu hwn yn olrhain ei ach hyd Gwaethfoed, Arglwydd Ceredigion, etc. Efallai mai'r aelod cyntaf i'w gysylltu ei hun â rhan ogleddol y sir, h.y. â Gogerddan, ydoedd RHYS AP DAFYDD LLWYD (Burke Peerage, Baronetage, arg. 1936). Canwyd iddo ef gan rai o'r beirdd - e.e. Siôn Ceri, Huw Arwystli, Mathew Brwmffild, a Lewis Môn (Cwrtmawr MS. 12B). Y mae ar gael (e.e. yn Cwrtmawr MS 12B) gywydd a
PUGH family Mathafarn, Yr aelod amlwg cyntaf o'r teulu oedd y bardd Dafydd Llwyd ap Llywelyn, a flodeuai tua 1480 ac a ganodd nifer o gerddi brud i Harri Tudur. Ymddengys fod ganddo stad helaeth ar lannau Dyfi uwchlaw Machynlleth. Y rhai nesaf yn y llinach oedd IFAN AP DAFYDD LLWYD, HUW ab IFAN, a JOHN ap HUW a fu'n ustus heddwch rhwng 1553 a 1566. Gwraig yr olaf oedd Catherine, ferch Syr Richard Herbert, Trefaldwyn
PUGH, PHILIP (1679 - 1760), gweinidog gyda'r Annibynwyr Ganwyd yn 1679 yn Hendre, Blaenpennal, Sir Aberteifi. Gŵr o'r un enw oedd ei dad, a'i fam, Ann, yn ferch Dafydd Jones, y Coedmor, ac yn hanner chwaer, o du ei mam, i Peregrine Musgrave, Crynwr o Hwlffordd. Cafodd Pugh ei addysg yn academi Brynllywarch, ac wedyn yn y Fenni, wedi marwolaeth Samuel Jones yn 1697. Ordeiniwyd ef yn 1709 i gyd-lafurio â David Edwards, Abermeurig, a Jenkin Jones, Llwyn
PUGHE, WILLIAM OWEN (1759 - 1835), geiriadurwr, gramadegydd, golygydd, hynafiaethydd, a bardd , ac yn 1803 cyhoeddwyd y cyfan yn ddwy gyfrol fawr, a gynhwysai hefyd ramadeg Cymraeg. Ef a gynorthwyai 'Owain Myfyr' i olygu Barddoniaeth Dafydd ab Gwilym yn 1789, ac yn 1792 cyhoeddodd ganu Llywarch Hen, gyda chyfieithiad Saesneg. Bu'n golygu'r cylchgrawn Saesneg, The Cambrian Register, 1796 a 1799, ac ef oedd prif olygydd The Myvyrian Archaiology of Wales, 1801 a 1807, ac a drefnai'r cyfan bron
REES, EBENEZER (1848 - 1908), argraffydd a chyhoeddwr Ganwyd yn Sirhywi, Mynwy, yn 1848. Gadawyd ef yn amddifad ac fe'i magwyd gan berthnasau i'w fam - David Clee a'i wraig yng Nghwm-twrch. Ni chafodd fawr o ysgol a dechreuodd weithio yn un o lofeydd yr ardal pan oedd yn saith oed. Gadawodd Gwm-twrch yn ddeunaw oed, a bu'n gweithio mewn glofeydd yn Aberdâr ac Aberpennar, ond dychwelodd i ardal Ystalyfera yn 1868 pan briododd â Jane, merch Dafydd a
REES, JOHN THOMAS (1857 - 1949), cerddor 'String Quartet' (1895), 'Y Trwbadŵr' (seiliedig ar eiriau yng ngwaith Dafydd ap Gwilym) mewn cydweithrediad ag S. M. Powell yn Nhregaron, a 'Hillsides of Wales' (i feiolin a piano). Golygodd gasgliad o donau gan Dafydd Lewis, Llanrhystud, Perorydd yr Ysgol Sul (casgliad o donau ac anthemau i blant), ac yr oedd yn gyd-olygydd Llyfr Hymnau a Thonau y Methodistiaid Calfinaidd (1897) ac Emynau a Thonau y

Search results

421 - 432 of 566 for "Dafydd"