Dictionary of Welsh Biography

PROTHERO, CLIFFORD (1898 - 1990), trefnydd y Blaid Lafur yng Nghymru Lafur yng Nghymru. Aeth ati i drefnu ralïau mawr ar gyfer Cymru gyfan. Cynhaliwyd y gyntaf ohonynt yn y Drenewydd yn 1950 a pherswadiodd Clement Attlee, James Griffiths a Hugh Gaitskell i annerch 5,000 o selogion a ddaeth ynghyd o bob rhan o Gymru. Llwyddodd i gryfhau'r Swyddfa yn Charles Street yng Nghaerdydd a chasglu o'i amgylch drefnyddion ar gyfer y merched, yr undebau a'r ieuenctid. Llwyddodd y
PRYCE-JONES, Syr PRYCE (1834 - 1920), arloeswr busnes archebu drwy'r post , wedyn restri o nwyddau ac yn ddiweddarach gatalogau at bobl o bob dosbarth ym mhob rhan o'r byd, gan wahodd archebion drwy'r post. O'r 1860au ymlaen bu'n arddangos gwlanen enwog Y Drenewydd yn yr Eisteddfod Genedlaethol ac mewn arddangosfeydd pwysig yn ninasoedd mwyaf y byd - Paris, Brwsel, Berlin, Fienna, Melbourne, a Philadelphia yn eu plith - gan ennill nifer o wobrwyon a denu llawer iawn o
PRYS, JOHN (Philomath; 1739? - 1786?), almanaciwr Brodor o Fryneglwys yn Iâl ydoedd a bu'n byw ar un adeg ym Mryn-y-llwynog, ym mhlwyf Llandysilio, sir Ddinbych. Cyhoeddodd almanac bob blwyddyn yn gyson o 1739 hyd 1786 o leiaf. Wybrenawl Genadwri oedd ei enw ar y cyntaf ond newidiodd ef i Dehonglydd y Ser yn 1747. Er nad oedd safon almanaciau John Prys cyfuwch â safon almanaciau Gwilym Howell, cynhwysent lawer o gynhyrchion gwreiddiol llenorion
PRYS, OWEN (1857 - 1934), gweinidog a phrifathro gyda'r Methodistiaid Calfinaidd am flwyddyn yn yr Almaen, yn bennaf yn Leipzig. Yn 1887 penodwyd ef yn ddarlithydd yn Owen's College, Manceinion, i gynorthwyo'r athro Adamson. Dechreuodd bregethu yn 1883 a daeth yn fuan iawn i amlygrwydd. Yr oedd ei bregethau bob amser yn ffrwyth meddwl treiddgar a llwyr a phrofiad eang o fywyd ac o'r efengyl, a phregethai gydag angerdd anghyffredin. Penodwyd ef yn athro yng Ngholeg Trefeca yn
PRYSE, ROBERT JOHN (Gweirydd ap Rhys; 1807 - 1889), hanesydd a llenor annibyniaeth barn. Ceisiai bob amser fynd i lygad y ffynnon a darganfod y gwirionedd drosto'i hun. JOHN ROBERT PRYSE ('Golyddan'; 1840 - 1862), bardd Barddoniaeth Mab Gweirydd ap Rhys. Ganwyd yn y Cae-crin, Llanrhyddlad, Môn, 10 Mehefin 1840. Addysgwyd ef yn Ysgol Frutanaidd Llanrhyddlad, yna rhoddwyd ef i ddysgu Groeg a Lladin gyda'r Parch. R. E. Williams ('Apeles'), gweinidog yr Annibynwyr yn Llanddeusant
PUGH, HUGH (1803 - 1868), ysgolfeistr a gweinidog gyda'r Annibynwyr Ganwyd ym Mai 1803 yn Nhywyn, Meirionnydd. Ymunasai ei dad â'r fyddin a bu'n dal swydd ynddi yn amser y rhyfel yn Sbaen. Gydag un John Jones, Pen-y-parc, ysgolfeistr nodedig, yr addysgwyd ef nes bod yn 13 oed, pryd yr aeth i Lundain yn glerc mewn swyddfa cyfreithiwr, ac yno manteisiodd ar bob cyfle i'w ddiwyllio'i hun. Oherwydd afiechyd gorfu iddo ddychwelyd oddi yno i Dywyn. Yn 1823 aeth i gadw
REES, DAVID JAMES (1913 - 1983), golffiwr ac awdur yn fawr fel newyddiadurwr ym myd y gêm, a chyhoeddwyd pum cyfrol o'i waith, sef Golf my Way (1951), Dai Rees on Golf (1959), The Key to Golf (1961), Golf Today (1962), a Thirty Years of Championship Golf (1967). Yr oedd bob amser yn ymfalchïo yn ei gefndir Cymreig, ac yn pwysleisio'r angen am ddisgyblaeth bersonol. Gwrthodai smocio nac yfed diod gadarn. Cadwai ei hunan yn heini a chredai y dylai ei
REES, EVAN (Dyfed; 1850 - 1923), pregethwr, bardd, ac archdderwydd Cymru ei oes. Enillodd y prif wobrau mewn eisteddfodau taleithiol a chenedlaethol, e.e. eisteddfodau cenedlaethol Merthyr Tydfil, 1881, ar 'Cariad'; Lerpwl, 1884, ar 'Gwilym Hiraethog'; Aberhonddu, 1889, ar 'Y Beibl Cymraeg'; Merthyr Tydfil eilwaith yn 1901 ar 'Y Diwygiwr'; eisteddfod gyd-genedlaethol Chicago, 1893, ar 'Iesu o Nazareth'. Beirniadai bron bob blwyddyn yn yr eisteddfod genedlaethol yn ystod
REES, HENRY (1798 - 1869), gweinidog enwocaf y Methodistiaid Calfinaidd yn ei gyfnod o lyfr-rwymydd, a bu'n gwasnaethu'r eglwys Gymraeg yno ar y Suliau a chael bwyd, dillad, a llety yn gydnabyddiaeth. Y pryd hwn bu mewn ysgol yn Dorrington er mwyn ymberffeithio mewn Saesneg. Datblygodd yn bregethwr nodedig o ddifrif, galluog, ac effeithiol, a deuai galwadau'n ddi-dor iddo o bob rhan o Gymru. Pregethodd yn y gymdeithasfa yn y Bala yn 1822 ac wedi hynny'n rheolaidd, gydag ychydig
REES, JONATHAN (Nathan Wyn; 1841 - 1905), bardd, llenor, ac eisteddfodwr wobrwyon ar bob math o fesurau. Yn Lerpwl yn 1900 llwyddodd i gipio cynifer â chwech o wobrau. Cyhoeddodd Caniadau Nathan Wyn, a Munudau Hamddenol. Ceir llawer o'i farddoniaeth yng ngholofnau'r Gwladgarwr, Y Geninen, a'r Cymru (O.M.E.). Bu farw 13 Mehefin 1905.
REES, LEIGHTON THOMAS (1940 - 2003), pencampwr dartiau'r byd ysgol yng Nghlwb y Lluoedd Unedig, Ynys-y-bwl. Gadawodd yr ysgol yn bymtheg oed a chafodd waith mewn ffactri leol, Simmond Air Accessories, cwmni a ddarparai gyfrannau i'r diwydiant moduron. Bu'n gyflogedig gyda'r cwmni hwn am 21 mlynedd. Deuai cyfle iddo bob amser cinio i ymarfer ei hobi. Trefnwyd tîm o'r ffactri i chwarae yng Nghynghrair Dartiau Pontypridd a'r Cylch a oedd ymarfer yn y Colliers
REES, MERLYN (1920 - 2006), gwleidydd 1959, yn aflwyddiannus bob tro, gan adlewyrchu perfformiad cenedlaethol Llafur. Yn 1960, penodwyd ef gan Ysgrifennydd Cyffredinol y Blaid Lafur, y Cymro Morgan Phillips, i drefnu a goruchwylio'r 'Festival of Labour', a ddigwyddodd yn 1962. Nod yr ŵyl oedd pwysleisio ochr ddiwylliannol y mudiad llafur ehangach, gan gynnwys chwaraeon, sioeau a gorymdeithiau, ac fe'i mynychwyd gan 150,000 o gefnogwyr

Search results

421 - 432 of 579 for "Bob"