Dictionary of Welsh Biography

WALTERS, IRWYN RANALD (1902 - 1992), cerddor a gweinyddwr Ganed Irwyn Walters ar 6 Rhagfyr 1902 yn Rhydaman, yr ail o chwech o blant William Walters a'i wraig Elizabeth (ganwyd Morgan). Cadwai ei dad siop baco a phapurau yn Clifton House ar sgwâr y dref, ac roedd hefyd yn solffawr pybyr ac yn arweinydd y gân yng nghapel y Bedyddwyr, Ebeneser. Cafodd Irwyn ei wersi cerddoriaeth cyntaf gan Gwilym R. Jones (1874-1953), arweinydd côr cymysg Rhydaman, a bu'n
WEBB, HARRI (1920 - 1994), llyfrgellydd a bardd yn etholiad cyffredinol 1970 ond, mewn gwirionedd, roedd Plaid Cymru'n rhy ddof iddo. Trwy'r 1950au roedd wedi bod yn rhan o fudiad Gweriniaethol Cymru - a gynhelid gan lond dwrn o bobl megis Gwilym Prys Davies, Cliff Bere, Huw Davies, Ithel Davies - a golygodd ei bapur newydd deufisol. Ni lwyddodd y mudiad i ennill cefnogaeth ar lawr gwlad, ac yn y pen draw symudodd Harri ymlaen i Blaid Cymru fel
WILIAM LLŶN (1534 neu 1535 - 1580) Lŷn, 'bardd , Penmynydd ym Môn, Madryn a Bodwrdda yn Llŷn, y Gelli Aur ac Abermarlais yn nyffryn Tywi, ac Aber-brân yn sir Frycheiniog. Canodd foliant i amryw glerigwyr hefyd, yn eu plith Wiliam Hughes, esgob Llanelwy, a Richard Davies, esgob Tyddewi, y dywed iddo ymweld â'i blas yn Abergwili. Yn ei farwnad i'w gyfaill Owain ap Gwilym, y bardd a'r clerigwr o Dal-y-llyn ym Meirion, y mae'n sôn am gyd-deithio, ill dau
WILLIAMS family Gwernyfed, Brycheiniog Bu dau deulu gwahanol o Williamsiaid yno: (1) Cysylltir y cyfenw gyntaf â Gwernyfed ym mherson Syr DAVID WILLIAMS (1536? - 1613), barnwr, mab ieuengaf Gwilym ap John Fychan (cefnder i Syr John Price o Aberhonddu), Blaen Newydd (=Nedd?), Ystradfellte. Galwyd David Williams i'r Bar (o'r Middle Temple) yn 1576, a chafodd yrfa lwyddiannus iawn a ddisgrifir yn y D.N.B. Bu'n atwrnai-cyffredinol yn y
WILLIAMS family MARL, Roberts) i fyw yn hendre ei nain yn y Pant Glas, gan adael y Marl i'w gŵr. Bu hi farw'n dlawd, 15 Rhagfyr 1770, yn Nant Gwilym, Bodfari; claddwyd yn eglwys Rhos. Bu William Roberts am hir yn ymgyfreithio â'r Prendergastiaid; priododd ddwywaith a chafodd lawer o blant; daeth yn swyddog yn y Llynges; a bu farw'n ddisyfyd yn Llundain yn 1791. Eisoes cyn 1774 yr oedd wedi gwerthu stad y Pant Glas i Lwydiaid
WILLIAMS family Gochwillan, Disgynyddion o'r un gwraidd â Griffith o'r Penrhyn. ROBIN AP GRIFFITH (bu farw c.1445) Brawd Gwilym ap Griffith, y gwr a osododd sylfeini ffyniant teulu'r Penrhyn, oedd sylfaenydd y teulu. Hwyrach i Robin ymsefydlu ym Modfeio mor gynnar â 1389. Priododd (1) Angharad, merch Rhys ap Griffith, a (2) Lowri, merch Grono ab Ifan. Bu'n cynorthwyo Owain Glyndwr ar ddechrau ei wrthryfel, ond erbyn 1408 yr
WILLIAMS, ABRAHAM (Bardd Du Eryri; 1755 - 1828) 1791, lle y cydnebydd iddo dderbyn hyfforddiant ganddo yn y llinell ' Dygaist im ramadegau.' Mewn cywydd arall at ' Gwilym Peris ' dywaid Gutyn mai Abraham Williams oedd eu hathro ill dau. Yn 1793 hwyliodd y ' Bardd Du ' i America gan lanio yn Philadelphia, ond symudodd yn fuan i New York lle bu ei wraig farw o'r clefyd melyn. Priododd eilwaith a symudodd i Essex County, New Jersey, yn 1797, a dywaid
WILLIAMS, DAVID (Iwan; 1796 - 1823), gweinidog gyda'r Bedyddwyr farw 10 Ionawr 1823. Cyfansoddodd ' P.A. Môn ' awdl, a ' Gwilym Caledfryn ' englynion coffa iddo.
WILLIAMS, DAVID (Alaw Goch; 1809 - 1863), perchennog pyllau glo ac eisteddfodwr storm) y pafiliwn a godasid ar gyfer yr eisteddfod. Priododd ' Alaw Goch,' 3 Awst 1837, yn eglwys S. Ioan, Aberdâr, ag Ann Morgan, chwaer William Morgan (1819 - 1878), a bu eu cartref ar y cychwyn, sef Ynyscynon, Aberdâr, yn gyrchfan beirdd a llenorion. Yno y ganwyd eu mab, y barnwr Gwilym Williams. Bu farw ym Mhenybont-ar-Ogwr, 28 Chwefror 1863, a chladdwyd ef yng nghladdfa gyhoeddus Aberdâr.
WILLIAMS, DAVID REES (BARWN 1af OGMORE), (1903 - 1976), gwleidydd a chyfreithiwr Arglwydd Ogmore yn bendant, ac yr oedd yn weithiwr caled. Trwy gydol ei yrfa yr oedd ynghlwm â chymdeithasau a phwyllgorau'n delio gydag amrywiaeth o bynciau. Ar 30 Gorffennaf 1930, priododd Alice Alexandra Constance Wills, merch Walter Robert Wills, Arglwydd Faer Caerdydd 1945-46. Bu iddynt dri o blant: Gwilym Rees, Joan Elizabeth a Morgan Rees. Bu'r Arglwydd Ogmore farw yn Ysbyty Westminster ar 30 Awst
WILLIAMS, EDWARD (Iolo Morganwg; 1747 - 1826), bardd a hynafiaethydd bedwar o blant, a datblygodd y mab, Taliesin Williams yn ffigur amlwg ym mywyd llenyddol y cyfnod dilynol. Ychydig iawn o'i waith a gyhoeddodd er iddo gynnwys llawer o'i ffugiadau yn Barddoniaeth Dafydd ab Gwilym, 1789, yn The Myvyrian Archaiology of Wales, 1801, 1807, ac yn Y Greal, 1805-7. Cyhoeddodd farwnad i'w athro, Lewis Hopkin, yn 1772 o dan y teitl, Dagrauyr Awen, a dwy gyfrol o farddoniaeth
WILLIAMS, GRIFFITH JOHN (1892 - 1963), Athro prifysgol ac ysgolhaig Cymraeg drefnwyr Eisteddfod Genedlaethol Caernarfon, 1921, bennu'n destun y prif draethawd un agwedd benodol ar waith Iolo, sef ei gysylltiad â'r un-ar-bymtheg o gywyddau a gynhwyswyd yn ' Y Chwanegiad ' i Barddoniaeth Dafydd ab Gwilym (1789). Dyma'r cywyddau a anfonasai Iolo i Lundain at Owen Myfyr a William Owen-Pughe, golygyddion y llyfr, gan honni iddo eu copïo o hen lawysgrifau a ddiogelwyd ym Morgannwg. Y

Search results

325 - 336 of 362 for "Gwilym"