Dictionary of Welsh Biography

INSOLE, JAMES HARVEY (1821 - 1901), perchennog glofeydd ddarparwyd lampau diogelwch dibynadwy i bob glöwr yn ei byllau tan y 1870au). Daeth James yn Ynad Heddwch ac yn Ustus Bwrdeistref yn yr un flwyddyn. Er bod glofa Cymer yn darparu glo meddal, roedd ei gwythiennau glo stêm yn ddyfnach ac felly'n ddrutach. Oherwydd hynny, yn 1862, suddodd James bwll yn Abergorci ym mhen uchaf Cwm Rhondda a roddodd gyflenwad dibynadwy o 1864 hyd 1873. (Yn ystod y 1870au daeth
IRBY, GEORGE FLORANCE (6ed barwn BOSTON), (1860 - 1941), tirfeddiannwr a gwyddonydd fywyd treuliodd lawer o'i oriau hamdden i astudio rhai canghennau o'r gwyddorau anianol, yn arbennig seryddiaeth, botaneg ac entomoleg, ac yr oedd yn Gymrawd o Gymdeithas yr Hynafiaethwyr ac o Gymdeithas Ddaeareg Llundain. Efo oedd llywydd Cymdeithas Hynafiaethol Môn o adeg ei sefydlu yn 1912 hyd o fewn ychydig i'w farw, ac yn ystod y cyfnod hwn bu'n gefn i bob gweithgaredd archaeolegol ym Môn a'r
ISMAIL, Sheikh SAEED HASSAN (1930 - 2011), arweinydd Mwslemaidd dinesig ehangach Caerdydd. Am gyfnod hir ef oedd yr unig Imam yn y ddinas a oedd â'r awdurdod cyfreithiol i weithredu fel cofrestrydd genedigaethau, marwolaethau a phriodasau, a byddai miloedd o Fwslemiaid o bob cwr o Gaerdydd yn mynd ato i gyflawni'r gofynion hanfodol hyn. Ef hefyd oedd y Mwslem cyntaf i fod yn gaplan i arweinydd sifig yng Nghymru, gan weithio gyda Paddy Kitson, Cadeirydd Cyngor Sir De
JAMES, CARWYN REES (1929 - 1983), athro, chwaraewr a hyfforddwr rygbi rhyngddynt a'u chwiorydd, roedd ganddynt, i bob pwrpas, dair mam ac fe'u maldodwyd. Yn ail, nid plant glowyr ond meibion fferm, Ffynnon y Cawr, oedd eu ffrindiau gorau, ac yn drydydd, aethant i ffwrdd bob haf. Tra oedd pob bachgen arall yn y pentref yn treulio rhan o'i wyliau yn y pwll glo gyda'i dad, yn Rhydlewis yr oedd Carwyn a Dewi. Er ei hedmygedd o ddewrder y glowr, roedd eu mam yn ofni y byddai
JAMES, DAVID EMRYS (Dewi Emrys; 1881 - 1952), gweinidog (A), llenor a bardd y treuliodd ei blentyndod. Cafodd ei addysg gynnar yn ysgol Henner, plwy Llanwnda, ysgol baratoi W. S. Jenkins, ac ysgol uwchradd Abergwaun. Aeth i'w brentisio'n gysodydd a newyddiadurwr i swyddfa'r County Echo yn Abergwaun. Yn 1896 symudodd y teulu i Gaerfyrddin, a chafodd yntau gyfle i orffen ei brentisiaeth ar y Carmarthen Journal. Rhoes y golygydd, Henry Tobit Evans, bob cefnogaeth iddo i
JAMES, Syr DAVID JOHN (1887 - 1967), gŵr busnes a dyngarwr weddill ei fywyd yno ac yn Barcombe yn swydd Sussex. Priododd â Grace Lily Stevens, 24 Ebrill 1924. Er iddo barhau â diddordebau busnes yn y diwydiannau llaeth a phrynu gwenith cofir ef yn arbennig yn berchen tair ar ddeg o sinemâu yn Llundain. Adeiladodd y gyntaf o super-cinemas Llundain a'i hagor yn 1920, sef y Palladium, Palmer's Green. Yn y 1930au gwerthodd bob un ohonynt, ac eithrio Stiwdio 1 a 2
JAMES, THOMAS (1834 - 1915), athro ysgol, a gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd ieithoedd clasurol, o'r Hebraeg ac o'r Almaeneg, yn drwyadl. Yn herwydd ei ysgol, yn bennaf, y mae lle iddo yn y gyfrol hon. Bu'n athro llwyddiannus dros ben, a hynny mewn ardal sy'n enwog am ei thraddodiad o ysgolion ac athrawon. Aeth nifer mawr o wŷr a fu wedyn yn adnabyddus iawn i ' ysgol Tomos Jâms,' a sonnir amdani yng nghofiannau gweinidogion o bob enwad.
JANNER, BARNETT (BARWN JANNER), (1892 - 1982), gwleidydd Janner bob amser yn fodlon cynorthwyo achosion Iddewig ac yr oedd yn aelod o nifer o gyrff Iddewig megis Sefydliad Seionaidd y Byd, Cyngor Ewrop o Gyngres Iddewig y Byd. Testun balchder arbennig iddo oedd cael ei wneud yn farchog yn 1961 ar gyfrif ei waith ar y Bwrdd Dirprwyaid. Ac yntau'n 78 oed penderfynodd beidio â sefyll etholiad arall i Dy'r Cyffredin ac yr oedd llawen pan ddaeth ei fab yn
JENKINS, DAVID ARWYN (1911 - 2012), bargyfreithiwr a hanesydd Cyfraith Hywel Dda Dafydd â'r pwnc ymhell y tu hwnt i Aberystwyth, fel ei bod yn anodd i haneswyr cyfraith mewn gwledydd eraill ei hanwybyddu. Sefydlodd Dafydd (er iddo fynnu bob amser nad ei waith ef yn unig ydoedd) yr hyn a ddaeth yn Gynhadledd Hanes Cyfraith Prydain, gyda'r cyfarfod cyntaf yn Aberystwyth yn 1972. Cynhelir y gynhadledd bob dwy flynedd o hyd, a hwn erbyn hyn yw'r fforwm ysgolheigaidd mwyaf ei fri yn y
JENKINS, DAVID CYRIL (1885 - 1978), cerddor gynnyrch cymdeithas ddosbarth-gweithiol ddiwydiannol de Cymru gyda'i rhwydweithiau cerddoriaeth eisteddfodol, datblygodd adwaith yn ei herbyn a daeth yn dipyn o ddieithryn. Roedd ganddo farn bendant bob amser a byddai'n ei rhannu'n ddigymell: er enghraifft, un o'r pethau cyntaf a wnaeth ar ôl cyrraedd Awstralia oedd cyhoeddi asesiad diflewyn-ar-dafod o gyflwr canu corawl yn y wlad a'r modd y bwriadai ei
JENKINS, HERBERT (1721 - 1772), cynghorwr bore gyda'r Methodistiaid, a gweinidog Annibynnol wedyn Methodistiaeth (Atteb i bob dyn a ofynno rheswm am y gobaith sydd ynom) - fe'i collwyd i'r gwaith yng Nghymru o hynny allan. Gyda John Cennick a Methodistiaid Seisnig eraill, ac yn Lloegr, y llafuriai bellach; derbyniwyd ef yn aelod o'u ' Conference ' ym mis Mawrth 1744 ('Tabernacle Conference Book ' yn N.L.W. - y mae dyfyniadau ohono yn Y Traethodydd, 1936, 159-62), a mynychai gyfarfodydd hwnnw. Ni bu'n dda
JENKINS, JOHN (Ifor Ceri; 1770 - 1829), clerigwr a hynafiaethydd bob blwyddyn yr oedd ei dŷ yn agored i ' bawb a'i cyrchai, os medrai gyfansoddi englyn, lleisio tôn, neu gyweiriaw telyn. ' Yn Awst 1818, daeth yr esgob Burgess i Geri, a phenderfynodd y ddau ' roddi ymgais i ail ennyn dawn ac athrylith farddonol y dywysogaeth … trwy gynnal eisteddfodau cylchynol drwy y pedair talaith. ' Cynhaliwyd yr eisteddfod gyntaf yng ngwesty yr Ivy Bush, Caerfyrddin, ar yr

Search results

241 - 252 of 579 for "Bob"