Dictionary of Welsh Biography

CRAWSHAY, GEOFFREY CARTLAND HUGH (1892 - 1954), milwr a noddwr cymdeithasol dros y sir, ac yn farchog Urdd S. Ioan. Bu'n gadeirydd Bwrdd Afon Wysg a'r Cyngor Adeiladau Hanesyddol dros Gymru. Wedi gorfod ymddeol parhaodd am ddwy flynedd i frwydro yn erbyn afiechyd a bu farw yn ddisymwth mewn gwesty yng Nghaerdydd ar 8 Tachwedd 1954. Fe'i claddwyd yn eglwys Llanfair Cilgedin, Y Fenni. Yr oedd yn 62 oed ac yn ddibriod. Cymerodd ran mewn llawer agwedd ar fywyd Cymru ond i'w
DARLINGTON, THOMAS (1864 - 1908), ysgolhaig ac arolygydd ysgolion mab Richard Darlington, amaethwr, Burland, Nantwich, sir Gaerlleon; ganwyd 22 Chwefror, ac addysgwyd yn ysgol ramadeg Whitchurch, Ysgol y Leys, Caergrawnt, a Choleg S. Ioan, Caergrawnt (lle yr oedd yn ysgolor). Enillodd y clod uchaf yn yr arholiad cyntaf yn y clasuron (1884) a gwobr arbennig am draethawd Lladin (1885); graddiodd yn B.A. (Llundain) yn 1884, yn gyntaf yn y clasuron, ac yn M.A. yn
DAVIES, DANIEL (1840 - 1916), 'cashier' Cwmni Glofeydd yr Ocean (Ton, Ystrad), a llenor ei lawysgrifen ddestlus, fel ar waith disgyblion eraill yr un athro. Bu am gyfnod byr yn cadw ysgol Gorsneuadd ar war Tregaron, ac wedi hynny yn drafaeliwr te yn siroedd Aberteifi Brycheiniog, a Chaerfyrddin, dros John Lewis ('Ioan Mynyw'). Symudodd i Ddowlais yn 1862, ac yn niwedd 1865 i'r Rhondda, lle y treuliodd weddill ei oes yn gyfrifydd i Gwmni'r Ocean. Fel ' Daniel Davies, cashier, Ton ' yr
DAVIES, Syr DANIEL THOMAS (1899 - 1966), ffisigwr Royal Free Hospital yn 1930, lle y gwnaeth waith clinigol am 30 mlynedd ac yn Ysbyty S. Ioan a S. Elizabeth am 35 mlynedd (1930-65). Rhagorodd fel athro a bu'n ddarlithydd Bradshaw yng Ngholeg Brenhinol y Ffisigwyr. Gwnaeth waith arloesol ym myd meddygaeth gyda Lionel Whitby, Graham Hodgson, yr Arglwydd Dawson ac eraill. Bu'n gweithio ar ddefnydd serwm Felton mewn niwmonia a chydnabyddir ei erthygl ar
DAVIES, DAVID CHARLES (1826 - 1891), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, diwinydd, esboniwr, ac am gyfnod yn brifathro Coleg Trefeca (1888-91) ddilyn y Dr. John Parry yn y Bala, ond yn 1888 derbyniodd y swydd yn Nhrefeca yn olynydd i'r prifathro William Howells. Bu fyw ym Mangor am rai blynyddoedd ac yno y bu farw 26 Medi 1891. Er mai gwannaidd fu ei iechyd am flynyddoedd, gweithiodd yn ddygn fel darlithydd, esboniwr, athro, a phregethwr. Cyhoeddodd esboniadau ar yr Effesiaid (dwy gyfrol), y Rhufeiniaid, ac Epistol Cyntaf Ioan, darlithiau
DAVIES, DAVID VAUGHAN (1911 - 1969), anatomydd symudodd Harris o Lundain i Gaer-grawnt aeth â'i ysgrifenyddes, Ruby Ernest (1911-2000), gydag ef, ac ymbriododd hi a Davies yn 1940. Ganwyd iddynt dri o blant, Michael David Vaughan Davies (g. 1944), Elizabeth Louise Vaughan Davies (g. 1948) a Christopher Henry Vaughan Davies (g. 1948). Yn 1944 etholwyd Davies yn Gymrawd Coleg Sant Ioan, Caer-grawnt, ac yn 1948 fe'i penodwyd i gadair anatomeg yn Ysgol
DAVIES, GWILYM ELFED (Barwn Davies o Benrhys), (1913 - 1992), gwleidydd Llafur Undeb Cenedlaethol y Glowyr, 1958-59. Ymunodd Elfed Davies â'r Blaid Lafur ym 1929. Daeth yn aelod gweithredol o Blaid Lafur Etholaethol Dwyrain y Rhondda a Phlaid Lafur Bwrdeistref y Rhondda. Ymunodd hefyd â'r Gymdeithas Gydweithredol Gyfanwerthol (Co-operative Wholesale Society) ym 1940. Roedd hefyd yn aelod o Frigâd Ambiwlans Sant Ioan, 1926-46, yn aelod o Gyngor Sir Morgannwg, 1954-61, ac yn
DAVIES, GWILYM PRYS (1923 - 2017), cyfreithiwr, gwleidydd ac ymgyrchydd iaith swyddogion. Gweithiodd yn ddygn i gryfhau Mesur Addysg 1988 a thrwy ei ddycnwch enillodd ymddiriedaeth llu o Gymry amlwg fel y bardd R. S. Thomas, prif weithredwr Cyngor Sir Gwynedd, Ioan Bowen Rees a'r addysgwr Dr Derec Llwyd Morgan. Manteisiodd Dr Meredydd Evans, Cledwyn Hughes, John Morris a Ken Hopkins arno i baratoi dogfennau pwysig i hwyluso'r ymgyrchoedd dros Gymru, a defnyddiodd ei allu cyfreithiol
DAVIES, JOHN (1625 - 1693), cyfieithydd llyfrau Ganwyd yng Nghydweli, 25 Mai 1625 yn ôl Anthony Wood (eithr awgrymir 1627 gan Sidney Lee yn D.N.B.), mab William Davies, ffermwr. Aeth i Goleg Iesu, Rhydychen, 16 Mai 1641, eithr oherwydd amgylchiadau'r dref honno wedi i'r Rhyfel Cartrefol dorri allan symudodd i Gaergrawnt ac ymaelodi yng Ngholeg S. Ioan, 14 Mai 1646. Wedi hynny bu'n trafaelio yn Ffrainc, gan ddysgu'r iaith yn dda. Wedi dychwelyd
DAVIES, JOHN IDRIS (Ioan Idris; 1821 - 1889), bardd
DAVIES, Syr LEONARD TWISTON (1894 - 1953), noddwr celfyddyd ac astudiaethau bywyd gwerin uchel siryf Mynwy yn 1933; yn aelod o gyngor sir Mynwy am flynyddoedd; yn llywydd cyngor cymunedau gwledig Mynwy; yn ynad heddwch, ac yn weithgar mewn nifer o gyfeiriadau eraill yn ei sir. Eithr yn sefydliadau cenedlaethol Cymru yr oedd ei brif ddiddordeb. Gweithredodd fel cadeirydd Cyngor Gwasanaeth Cymdeithasol Cymru, fel is-gomisiynydd Ambiwlans S. Ioan yng Nghymru ac fel aelod o lys Prifysgol
DAVIES, MARY (Mair Eifion; 1846 - 1882), bardd Ganwyd 17 Hydref 1846 ym Mhorthmadog, lle bu'n byw hyd derfyn ei hoes, merch hynaf Capt. Lewis Davies a Jennet ei wraig, Tregunter Arms, Porthmadog. Addysgwyd hi yn yr ysgol a gedwid ym Mhorthmadog gan ferch i Dr. William Rees ('Gwilym Hiraethog'). Dangosodd hoffter at farddoni'n gynnar ac fe'i hyfforddwyd gan ' Ioan Madog ' a'r prifardd ' Emrys.' Ymddangosodd llawer o'i chynyrchion o dro i dro

Search results

13 - 24 of 233 for "Ioan"