Dictionary of Welsh Biography

EDNYFED FYCHAN Yr oedd Ednyfed ap Cynwrig (bu farw 1246), a hawliai ddisgyn o Farchudd, yn aelod o un dosbarth o dwr o wehelythau a oedd wedi ymsefydlu ers hir amser yn Rhos a Rhufoniog. Efe oedd ' distain ' Gwynedd, c. 1215-1246 (A History of Wales, ii, 684-5), a gwobrwywyd ef am y gwasanaeth gwleidyddol a milwrol a roesai i Lywelyn Fawr trwy gael rhoddi iddo drefi caeth yn sir Fôn, yn Nantconwy, Arllechwedd
EDNYFED, SION, cerddor
EDNYFED, WILLIAM, crythor
EINION ap GWALCHMAI (fl. 1203-23), bardd cartref am 21 o flynyddoedd, yna'n dychwelyd, a'i wraig (sef, yn ôl y chwedl, a'r englynion ynddi, Angharad, ferch Ednyfed Fychan) newydd briodi gwr arall ond yn ei adnabod wrth iddo ganu'r delyn a dangos hanner y fodrwy briodas a gadwasai, a chwedl arall am y ' brawd ' Gwryd yn ei iacháu o anhwyldeb a fuasai arno saith mlynedd. Mewn englyn arall sydd ynglyn â'r ail chwedl dywedir yn bendant mai mab
EINION OFFEIRIAD (fl. c. 1320), y gwr y cysylltir ei enw â'r gramadeg neu'r 'llyfr cerddwriaeth' cynharaf sydd gennym hynny yw, llyfr yn trafod celfyddyd cerdd dafod, ac yn rhoddi talfyriad Cymraeg o'r gramadeg Lladin a ddefnyddid yn yr Oesoedd Canol. Canodd awdl i Rys ap Gruffudd ap Hywel ap Gruffudd ab Ednyfed Fychan, a pherthyn hon i'r cyfnod 1314-22. Myn Syr Thomas Williams yn NLW MS 3029B mai gwr 'o Wynedd ' ydoedd, ac iddo lunio'r gramadeg 'yr ynrrydedd a Moliant' i'r un Rhys ap Gruffudd. Ni chyfeirir ato
ELIDIR SAIS (fl. niwedd y 12fed ganrif a hanner cyntaf y 13eg.), bardd Canodd englynion marwnad i Rodri ab Owain Gwynedd (bu farw 1195) ac i Ednyfed Fychan. Nid Sais mohono, oblegid dywed Gwilym Ddu (The Myvyrian Archaiology of Wales, 277B) fod Elidir yn 'ŵr o ddoethion Môn, mynwes eigion,' a rhydd ei waith gyda chynnyrch prifeirdd eraill yn 'iawn ganon,' neu'n safon i feirdd. Canu crefyddol yw'r rhan fwyaf o'i gynnyrch, ac fe'i ceir yng nghasgliad y Dr. Henry Lewis
ELLIS family Bron y Foel, Ystumllyn, Ynyscynhaearn fel y cyfrifid Ieuan, brawd Syr Howel y Fwyall, yn gyndad hen deulu Madryn, Sir Gaernarfon. Priododd HOWELL AP MEREDYDD, Bron y Foel, Gwenllian, ferch Gruffydd ab Ednyfed Fychan. Aer y briodas oedd GRUFFYDD AB HOWEL. Ei aer ef, o'i wraig Angharad, oedd EINION AP GRUFFYDD, siryf sir Gaernarfon, 1354-6, a mab arall oedd Syr Howel y Fwyall. Dilynwyd Einion gan IEUAN AB EINION, siryf sir Gaernarfon
EVANS, ALFRED THOMAS (Fred, Menai; 1914 - 1987), gwleidydd Llafur Dilwyn, Hengoed. Bu farw Fred Evans yn ei gartref ar 13 Ebrill 1987 ac amlosgwyd ei weddillion yn breifat. Ei olynydd fel AS Llafur dros etholaeth Caerffili oedd Ednyfed Hudson Davies.
EVANS, FREDERICK (Ednyfed; 1840 - 1897), gweinidog y Bedyddwyr
GRIFFITH family Carreglwyd, Disgyn y teulu hwn o Ednyfed Fychan, distain Llywelyn Fawr a chyndad teulu'r Tuduriaid. Trydydd mab William Griffith Vychan o'r Penrhyn, Sir Gaernarfon, oedd EDMUND GRIFFITH, Porth-yr-aur, Caernarfon, a briododd Janet, merch Maredydd ap Ieuan ap Robert, un o hynafiaid teulu Wynn o Gwydir a hendaid Syr John Wynn, yr enwocaf o'r teulu hwn. Eu pedwerydd mab hwy oedd WILLIAM GRIFFITH (c. 1516 - 1587
GRIFFITH family Penrhyn, Hwyrach mai hwn oedd y teulu cyntaf yng Ngogledd Cymru i ddyfod i'r amlwg fel perchnogion ystad fodern. Hawlient eu bod yn ddisgynyddion i Ednyfed Fychan drwy ei fab Tudur. Yn ôl yr achau confensiynol daeth y Penrhyn a Chochwillan (gweler teulu Williams o Gochwillan) i'w meddiant drwy briodas (c. 1300-1310) Griffith ap Heilyn ap Tudur ab Ednyfed Fychan (bu farw c. 1340), ac Efa, merch ac aeres
GRUFFUDD LLWYD ap DAFYDD GAPLAN (fl. c. 1400?)), bardd Ni wyddys dim o'i hanes, ond cadwyd tua dau ddarn o'i farddoniaeth, y naill yn gywydd crefyddol ar lun cyffes, a'r llall yn gywydd marwnad Syr Rhys Ieuanc ap Syr Rhys Hen o linach Ednyfed Fychan a gorhendaid, ar ochr ei fam, i Syr Rhys ap Tomas o Ddinefwr.

Search results

13 - 24 of 55 for "Ednyfed"