Dictionary of Welsh Biography

DAVIES, BENJAMIN (1739? - 1817), athro a gweinidog Annibynnol Ganwyd yn 1739 neu 1740, yn ail fab i Rees Davies, rhydd-ddeiliad cefnog y Canerw ym mhlwyf Llanboidy. Haedda REES DAVIES ei hunan sylw, er mai diffygiol iawn yw ein gwybodaeth amdano; bu farw tua 1788. Yr oedd yn henuriad athrawiaethol yn eglwys Henllan Amgoed, a chyda Henry Palmer a John Davies anfonodd lythyr (Trevecka Letter 231) at Howel Harris ar 22 Mawrth 1740; ymddengys mai Calfin pybyr
DAVIES, BRYAN MARTIN (1933 - 2015), athro a bardd ymdriniaethau estynedig cyntaf o'r Cymoedd ôl-ddiwydiannol dirywiedig i ymddangos yn y Gymraeg. Cyngor Bryan Martin Davies wrth lenorion ifanc yn ddiweddarach oedd iddynt beidio â chyhoeddi nes eu bod dros eu deg ar hugain, a gellir tybio mai ffrwyth profiad oedd wrth wraidd y gosodiad hwnnw. Enillodd Goron y Brifwyl drachefn y flwyddyn ganlynol, ym Mangor, ac fe ymddangosodd ei ail gyfrol, Y Golau Caeth, yn
DAVIES, CASSIE JANE (1898 - 1988), addysgydd a chenedlaetholwraig gefnogi ei doniau academaidd amlwg. Yn yr Ysgol Sir roedd yn un o blith nifer o dalentau nodedig, fel Ambrose Bebb a Kitchener Davies, a ddaeth o dan ddylanwad yr athro hanes carismatig S. M. Powell. Er mai Saesneg oedd iaith y mwyafrif o'r gwersi, credai Powell ym mhwysigrwydd dysgu peth o hanes a chwedlau'r fro i'r plant yn eu mamiaith. Bwriodd y Rhyfel Byd Cyntaf ei gysgod dros y teulu yn ystod ei
DAVIES, CATHERINE GLYN (1926 - 2007), hanesydd athroniaeth ac ieithyddiaeth, a chyfieithydd ). Priodasant yn 1952 ac er mai yn Otley, swydd Gaerefrog, y magodd eu pedwar plentyn, Eleri, Rhodri, Catrin a Gwen, ceisiodd drosglwyddo iddynt eu treftadaeth Gymraeg. Gyda'i gŵr cyfieithodd nofel André Gide La Symphonie pastorale dan y teitl Y Deillion (1965). Wedi i'w gŵr ymddeol o'r gadair Sbaeneg yn Leeds yn 1986, symudasant i Blaenpant, hen ysgoldy ger Llangwyryfon, Ceredigion, lle y byddent yn arfer
DAVIES, CHARLES NICE (1794 - 1842), gweinidog ac athro Annibynnol amryw eglwysi yn Lloegr, gan gynnwys Henffordd. Penodwyd ef yn llyfrgellydd Llyfrgell yr Annibynwyr yn 1831; ond yn 1834 cymerth eglwys Norwood. Yn 1839 penodwyd ef yn athro diwinyddol coleg yr Annibynwyr yn Aberhonddu; bu farw yno 22 Ionawr 1842. Gwerthwyd ei lyfrgell ym Mai 1842 mewn arwerthiant yn Llundain yn cynnwys 1228 o eitemau.
DAVIES, DAN ISAAC (1839 - 1887), un o arloeswyr dysgu Cymraeg yn yr ysgolion rhoes dystiolaeth o flaen y ddirprwyaeth. Yn ei hadroddiad, mabwysiadodd y ddirprwyaeth y rhan fwyaf o argymhellion y memorandwm (1888), ond cyn i'r adroddiad ymddangos, yr oedd Davies wedi marw, 28 Mai 1887. Bu'n briod ddwywaith, a gadawodd weddw a phlant.
DAVIES, DANIEL JOHN (1885 - 1970), gweinidog (A) a bardd . Cynhaliai ddosbarthiadau yn y cynganeddion yn Llanelli. Er mai swil ydoedd wrth natur, daeth yn un o dywysogion ei enwad, gŵr hirben a doeth, gyda hiwmor diymdrech a deniadol. Etholwyd ef yn llywydd Undeb yr Annibynwyr, a gwelir ei araith o'r gadair yn Adroddiad 1957. Yr oedd yn un o olygyddion y Caniedydd Cynulleidfaol a gyhoeddwyd yn 1960. Ymddeolodd o ofalaeth Capel Als yn 1958. Bu farw 4 Mehefin 1970
DAVIES, Syr DANIEL THOMAS (1899 - 1966), ffisigwr o'i gyfeillion mwyaf mynwesol. Cadwodd gysylltiad â'r bywyd Cymreig gan gadw ei Gymraeg yn llithrig a gloyw. Yr oedd yn storïwr ac ymgomiwr di-ail a darllenwr eang mewn llenyddiaeth Saesneg a Chymraeg. Yr oedd ymhlith aelodau gwreiddiol Ymddiriedolaeth Pantyfedwen a ffurfiwyd yn 1957. Priododd Vera, merch J. Percy Clarkson, a chawsant ddwy ferch. Bu farw 18 Mai 1966 yn ei gartref yn Wimpole Street
DAVIES, DAVID (Dai'r Cantwr; 1812? - 1874), un o derfysgwyr 'Beca' eglur) eto'n fyw. Dyn gweddol dal oedd 'Dai,' â gwallt gwinau a locsen ledgoch. Dywedir yn recordiau'r heddlu mai labrwr ar y tir ydoedd, ac y medrai aredig; y mae son iddo fod yn chwarelwr ym Mhenybont-ar-Ogwr (ac yn bregethwr cynorthwyol gyda'r Wesleaid yno), ac yn labrwr ar y tir yn Llangatwg-y-Barri, lle y mynychai gapel (Philadelphia) y Bedyddwyr. Yn y 'gan hiraethlon' (B. B. Thomas, Baledi
DAVIES, DAVID (1763 - 1816), gweinidog gyda'r Annibynwyr changhennau. Yno drachefn bu'n llwyddiannus i'w ryfeddu; cododd gapel (Ebeneser) yn nhref Abertawe yn 1803, ac yn 1808 rhoes Fynydd-bach i fyny, gan ei gyfyngu ei hun i Ebeneser a'r Sgeti. Bu farw 26 Rhagfyr 1816. Y mae David Davies yn ffigur hanesyddol yn ei enwad; yn wir, deil rhai mai efo oedd y pregethwr mwyaf a fu gan yr Annibynwyr. Ynddo ef, ond odid, y torrwyd gyntaf ar hen draddodiad y Presbyteriaid
DAVIES, Syr DAVID (1792 - 1865), meddyg farchog gan y frenhines Victoria yn gynnar ar ôl iddi esgyn yr orsedd. Priododd, 8fed o Chwefror 1819, Letitia Maria, merch John Williams ('Yr Hen Syr'), ysgolfeistr ysgol Ystrad Meurig. Bu iddynt bedwar mab - (a) Samuel Price, (b) Syr Robert Henry, (c) Thomas, a (d) William. Bu'r meddyg farw yn Lucca yn yr Eidal, 2 Mai 1865, a chladdwyd ef yn Biarritz.
DAVIES, DAVID (Y BARWN DAVIES cyntaf), (1880 - 1944) Ganwyd 11 Mai 1880, unig fab Edward Davies, Llandinam, a Mary, merch Evan Jones, gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd a pherthynas agos i John Jones, Tal-y-sarn. Etifeddodd egni ac yspryd anturiaethus ei daid, David Davies, Llandinam, y diwydiannwr Cymreig mwyaf a welodd cyfnod Victoria. Addysgwyd ef yng ngholeg y Brenin, Caergrawnt. Aeth i Dyr Cyffredin yn 26 mlwydd oed, yn aelod

Search results

193 - 204 of 1867 for "Mai"