Dictionary of Welsh Biography logo
Timeline
Cymraeg
Home Browse Authors A-Z

Search results

1501 - 1512 of 3961 for "Sir William Williams, 1st Baronet, of Gray"

1501 - 1512 of 3961 for "Sir William Williams, 1st Baronet, of Gray"

  • INCO BRYDYDD (fl. c. 1480), bardd Dywedir ei fod yn fab i Robin ab Inco, ac yn frawd maeth i Ieuan ap Maredudd o'r Gesail Gyfarch yn Sir Gaernarfon. Cadwyd un o'i gywyddau, sef moliant Hywel ap Madog ab Ieuan ab Einion o'r Berkin a'r Plas Hen ym mhlwyf Llanystumdwy, yn Cwrtmawr MS 454B (120) ac NLW MS 9166B (22).
  • INGRAM, JAMES (d. 1788), cynghorwr gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, a gweinidog gyda'r Annibynwyr wedyn ni wyddys pa bryd y ganwyd ef, ond ei gartref oedd Cwm Brith ym mhlwyf Cefn-llys, sir Faesyfed (Cylchgrawn Cymdeithas Hanes y Methodistiaid Calfinaidd, xxxv, 47). Daeth yn llencyn dan ddylanwad Howel Harris, ac ym mis Tachwedd 1742 (Cylchgrawn Cymdeithas Hanes y Methodistiaid Calfinaidd, xxxv, 24) yn Errwd, cytunwyd iddo fod yn glerc a chydymaith i Harris ar ei deithiau; efe, ar ôl 1743, a gadwai
  • INNES, JAMES DICKSON (1887 - 1914), arlunydd gyfeillion calon a theithiodd y ddau lawer gyda'i gilydd yng ngogledd Cymru, yn enwedig yn ardal yr Arennig yn Sir Feirionnydd. Ymneilltuodd i Forocco yng nghwmni Trelawnay Dayrell-Reed am gyfnod ond nid oedd yr hinsawdd yno'n dygymod â'i iechyd a dychwelodd i Brighton yn gynnar yn 1914. Bu farw yn Swanley, swydd Gaint, 22 Awst 1914, a chladdwyd ef ym mynwent Chislehurst. Symudwyd ei weddillion i fynwent
  • INNES, JOHN (Ynys Hir; 1853? - 1923), cyfrifydd a hynafiaethydd a anwyd yn Campbelltown, swydd Argyle, yn yr Alban. Penodwyd ei dad, Robert Vertue Innes, yn gasglwr tollau dros ranbarth de Cymru yn Llanelli, Sir Gaerfyrddin, a chymerodd ran amlwg yn sefydliad ysgol uwchradd yn y dref tua 1863. Cyfrifydd oedd John Innes yng ngwasanaeth y Mri. Nevill Druce, yn Llanelli. Ar 9 Awst 1883 yn eglwys yr Holl Saint, Llanelli, priododd ag Alice Ann Mary, unig blentyn y
  • INSOLE, GEORGE (1790 - 1851), perchennog glofeydd Bedyddiwyd George Insole yng Nghaerwrangon, ar 5 Rhagfyr 1790, y pumed o chwech o blant William Insole (1757-1811), ffarmwr tenant, a'i wraig Phebe (g. Stinton, 1757-1824). Priododd George â Mary Finch (1791-1866) yng Nghaerwrangon ar 11 Awst 1819, a ganwyd iddynt chwech o blant: Helen (1820-1895), James Harvey (1821-1901), Emma (1823-1906), Julia (g. a m. 1825), Julia Ann (1830-1904), a George
  • INSOLE, JAMES HARVEY (1821 - 1901), perchennog glofeydd Siambr Masnach Caerdydd, a daeth yn ustus dros y sir y flwyddyn ddilynol. Yn ystod y 1870au ymneilltuodd James o'r busnes i roi lle i'w feibion, ond dyrchafodd un o'i weithwyr, William Henry Lewis (1845-1905), i fod yn bartner rheolaethol. Gallai James ganolbwyntio wedyn ar weithgareddau boneddigeiddiach casglu celf (y bu wedyn yn ei arddangos mewn amryw arddangosfeydd) a garddwriaeth (gan arddangos ac
  • IORWERTH ap MADOG (fl. 1240?-68), gŵr cyfraith a enwir yn fynych mewn amryw lawysgrifau o 'Ddull Gwynedd' y cyfreithiau Cymreig Mewn un llawysgrif gelwir ef yn fwy pendant yn ' Iorwerth ap Madog ap Rhahawd ', a gwnai hyn ef yn frawd i'r bardd Einion ap Madog (fl. c. 1237), perthynas a dderbynir gan Syr John Lloyd, A History of Wales, 355. Byddai felly yn un o ddisgynyddion Cilmin Droed-ddu (9ed ganrif), ac yn perthyn i'r teulu y daethpwyd i'w adnabod yn ddiweddarach fel teulu Glyn, Glynllifon, Sir Gaernarfon, teulu a
  • IORWERTH BELI (fl. gynnar yn y 14eg ganrif), bardd Canodd awdl i esgob Bangor (The Myvyrian Archaiology of Wales, 317-8) 'i ymliw ag ef am esgeuluso beirdd a mawrhau cerddorion.' Llinynnir toddeidiau yn y gerdd hon, ac yn ôl Cerdd Dafod, 339, awdl a ganwyd yn 1322 yw'r gynharaf y gellir ei dyddio lle y gwneir hyn. Yn awdl Iorwerth Beli, ceir cipdrem ar gyflwr a safbwynt beirdd y cyfnod wedi cwymp Llywelyn. Bellach y mae'r beirdd a ymfalchïai yn
  • IORWERTH FYCHAN ap IORWERTH ap ROTPERT (fl. c. 1300), bardd Ni wyddys dim amdano, ond cadwyd dwy awdl serch o'i waith, y naill i ferch a elwir Gweirful a'r llall i Gwenllian; gweler NLW MS 6680: Llawysgrif Hendregadredd (123, 123b), a The Myvyrian Archaiology of Wales, 1870, 279.
  • ISAAC, DAVID LLOYD (1818 - 1876), clerigwr a llenor Ganwyd yn Llanwenog 10 Chwefror 1818. Yr oedd yn aelod gyda Bedyddwyr Aberduar (D. Jones, Hanes Bed. Deheubarth, 336) ac aeth i athrofa'r Fenni yn 1835 (Rufus Williams, Hanes Athrofeydd y Bedyddwyr, 35) ac oddi yno i Bontypŵl yn Awst 1836 (Hanes Athrofeydd y Bedyddwyr 65 - ei enw ef yw'r cyntaf ar restr myfyrwyr y coleg newydd), lle'r arhosodd am 18 mis. Urddwyd ef yn 1838 yng Nghastell Nedd, a
  • ISHMAEL (fl. 6ed ganrif), sant Haedda sylw oherwydd ei gysylltiadau clos â chyfoeswyr mwy enwog. Dywedir fod Teilo yn ewythr iddo a Tyfei ac Oudoceus yn frodyr. Ymddengys hefyd ymhlith disgyblion Dewi Sant; yn 'Llyfr Llandaf' dywedir mai ef a ddilynodd y sant hwnnw yn Nhyddewi. Yn Nyfed yn unig y coffeir ei barch; gydag un eithriad, yn Sir Benfro yn unig y ceir eglwysi ar ei enw; yn wir, dywed traddodiad i'w dad, Buddig
  • ISMAIL, Sheikh SAEED HASSAN (1930 - 2011), arweinydd Mwslemaidd dinesig ehangach Caerdydd. Am gyfnod hir ef oedd yr unig Imam yn y ddinas a oedd â'r awdurdod cyfreithiol i weithredu fel cofrestrydd genedigaethau, marwolaethau a phriodasau, a byddai miloedd o Fwslemiaid o bob cwr o Gaerdydd yn mynd ato i gyflawni'r gofynion hanfodol hyn. Ef hefyd oedd y Mwslem cyntaf i fod yn gaplan i arweinydd sifig yng Nghymru, gan weithio gyda Paddy Kitson, Cadeirydd Cyngor Sir De