Dictionary of Welsh Biography

REYNOLDS, JOHN (1759 - 1824) Felinganol, gweinidog y Bedyddwyr Galfiniaeth gymedrol yng Nghaerfyrddin adeg yr ymraniad Arminaidd yn 1799. Bu'n gymedrolwr cymanfa'r de-orllewin yn 1799 a 1802. Fe'i hetholwyd yn 1806 ar bwyllgor sefydlu athrofa'r Fenni. Ceisiwyd yn aflwyddiannus ei gyhuddo o deyrnfradwriaeth adeg glaniad y Ffrancod yn Abergwaun (1797). Bu farw 13 Ebrill 1824, a'i weddw wedyn ymhen pum wythnos.
REYNOLDS, JONATHAN OWAIN (Nathan Dyfed; 1814 - 1891), awdur ac eisteddfodwr Ganwyd 28 Ebrill 1814 ym mhlwyf Llanwinio, Sir Gaerfyrddin, mab Dafydd a Mary Reynolds. Medrai ddarllen Cymraeg pan oedd yn 5 oed - ei fam wedi ei ddysgu; naw wythnos mewn ysgol ddyddiol oedd yr unig addysg ffurfiol a gafodd. Bu'n was fferm ac wedyn yn gylchwr gyda'i dad, a dilyn y grefft honno ym Merthyr Tydfil hyd ei farw; gadawsai ei gartref i fynd i weithio gerllaw Llanelli a symud i Merthyr
RHYS ap GRUFFYDD (Yr Arglwydd Rhys), (1132 - 1197), arglwydd Deheubarth ar ei flynyddoedd olaf gan elyniaeth a dygasedd ei feibion a chan ddifaterwch y llywodraeth newydd o dan Richard I tuag at y safle arbennig a ddaliasai Rhys hyd yn hyn. Gan gredu mai trwy ymosod y gallai ei amddiffyn ei hun orau, ailddechreuodd ymladd â'i gymdogion Normanaidd, a pharhaodd y brwydro hyd ddiwedd ei oes. Bu farw 28 Ebrill 1197 a chladdwyd ef yn eglwys gadeiriol Tyddewi. O'i wraig
RHYS ap THOMAS Syr (1449 - 1525), prif gynorthwywr Cymreig y brenin Harri VII mrwydr Blackheath (17 Mehefin 1497) cymerodd yr arweinydd, Lord Audeley, yn garcharor, a gwnaethpwyd Syr Rhys yn ' knight-banneret.' Yr oedd yn bresennol pan roes Perkin Warbeck ei hunan i fyny yn Beaulieu Abbey ym mis Medi 1497. Am y gwasnaethau hyn (a rhai eraill) fe'i gwnaethpwyd yn K.G. - Marchog o Urdd y Gardys - ar 22 Ebrill 1505. Parhaodd i fwynhau'r ffafr brenhinol wedi i Harri VIII esgyn i'r
RHYS CAIN (d. 1614), arwyddfardd ieuengaf, Ann yn 1579, Dorithie yn 1587, Roger yn 1589, ac Elisabeth yn 1592, ac yno y claddwyd ei wraig, Gwen, 19 Ebrill 1603. Priododd drachefn â Chatrin ferch Dafydd, yr hon a'i goroesodd. William Llŷn oedd ei athro barddol, a gadawodd ei lyfrau a'i roliau iddo wrth yr enw ' Rice ap Rinald alias Kain,' yn ei ewyllys, 1580, a chanodd yntau farwnad iddo ar ddull ymddiddan, megis y gwnaethai William Llŷn
RHŶS, ELIZABETH (1841 - 1911), athrawes, gwesteiwraig ac ymgyrchydd dros hawliau merched . Drwy gydol ei bywyd prysur fel gwraig i un a fu'n ddylanwadol yn Rhydychen fel athro ac yna fel pennaeth coleg, dioddefodd Elspeth anwylderau niferus. Yr oedd ei marwolaeth, ar 29 Ebrill 1911 yn bur annisgwyl, serch hynny. Cofiwyd amdani gydag edmygedd ymhlith y rhai a'i hadwaenai yn Rhydychen yn ogystal â chymdogion bore oes yn Llanberis, ag Alice Gray Jones, golygydd Y Gymraes, yn nodi'n atgofus
RHYS, MORGAN (1716 - 1779), athro cylchynol ac emynydd Ganwyd 1 Ebrill 1716, yn yr Efail-fach, Cil-y-cwm, Sir Gaerfyrddin, mab Rhys ac Anne Lewis. Ychydig a wyddys am fore'i fywyd. Gweithredodd fel athro cylchynol mewn amryw fannau yn siroedd Caerfyrddin a Cheredigion rhwng 1757 a 1775, a cheir cyfeiriadau at ei ddiwydrwydd fel athro yn Welch Piety. Gelwid ef 'a Methodistical Teacher ' gan gyfoeswr yn 1770, a phraw ei ewyllys olaf mai'r seiat
RHYS-ROBERTS, THOMAS ESMOR RHYS (1910 - 1975), milwr a bargyfreithiwr Ganwyd Thomas Esmor Rhys Roberts (mabwysiadodd 'Rhys-Roberts' fel cyfenw yn ddiweddarach) ar 22 Ebrill 1910, yn 23 Albion Road, Hampstead, yn fab i Arthur Rhys Roberts, cyfreithiwr, a'i wraig Hannah Dilys Roberts (g. Jones), cantores adnabyddus. Roedd Arthur Rhys Roberts wedi bod yn bartner cyfreithiol i David Lloyd George ac yn dal i'w gynghori ar faterion cyfreithiol personol. Un o atgofion
RICE family Newton, hyd fis Ebrill 1770 pan ddewiswyd ef gan North yn drysorydd ystafell y brenin. Bu farw yn y swydd honno yn 1779. Priodasai, yn 1756, Cecil, unig blentyn William, yr iarll Talbot 1af, Lord Steward of the Royal Household,' a grewyd, yn 1780, yn iarll TALBOT a barwn DYNEVOR, gyda hawl gan ei ferch i'w ddilyn. Daeth eu mab hwy, GEORGE TALBOT RICE (1765 - 1852), 3ydd barwn Dynevor, yn aelod seneddol
RICHARD, HENRY (1812 - 1888), gwleidyddwr Ganwyd 3 Ebrill 1812 yn Nhŷ Gwyn, Tregaron, ail fab Ebenezer Richard a'i wraig Mary (merch William Williams o Dregaron). Wedi ei enedigaeth symudodd y teulu i Prospect House, Tregaron. Cafodd ei addysg yn ysgol Llangeitho, a'i brentisio yn 1826 i ddilledydd yng Nghaerfyrddin; yna penderfynodd ymgeisio am y weinidogaeth, ac aeth i Goleg Highbury, yn Llundain. Ordeiniwyd ef 11 Tachwedd 1835 yn
RICHARD, TIMOTHY (1845 - 1919), cenhadwr yn China Shantung a Shansi, ac yna, yn Shanghai, pan ddewiswyd ef (1891) yn ysgrifennydd y ' Chistian Literature Society of China. ' Ymddiswyddodd yn 1915 a bu farw yn Llundain ar 17 Ebrill 1919. Y mae'n amhosibl rhoddi hyd yn oed fraslun o'i weithrediadau a'i weithgareddau amrywiol ac amlochrog a'r dylanwad eang a gafod ei lafur. Yr oedd yn arloeswr fel cenhadwr, yn ddyngarwr, yn wladweinydd cenhadol, yn
RICHARDS, ALUN MORGAN (1929 - 2004), sgriptiwr ffilmiau, dramodydd ac awdur Ganwyd Alun Richards ar 27 Hydref 1929 yng Nghaerffili, yn fab i Edward Morgan Richards (1891-1976), trafeiliwr masnachol, a'i wraig Megan (g. Jeremy, 1905-1977). Priododd ei rieni yn Llundain yn Ebrill 1929. Tridiau ar ôl i Alun gael ei eni, ymadawodd ei dad â'i fam, a magwyd Alun yng nghartref rhieni ei fam, Thomas (c.1870-1939) a Jessie (1877-1955), yn ardal gefnog Graigwen ym Mhontypridd

Search results

721 - 732 of 960 for "Ebrill"