Dictionary of Welsh Biography

LEWIS, Syr GEORGE CORNEWALL (1806 - 1863), gwleidyddwr Ganwyd yn Llundain, 21 Ebrill 1806, mab hynaf Syr Thomas Frankland Lewis. Cafodd ei addysg yn ysgol Eton ac yng Ngholeg Eglwys Crist, Rhydychen, a derbyniwyd ef yn fargyfreithiwr yn 1831. Bu'n gweithredu ar amryw gomisiynau ymchwil y Llywodraeth; yn 1839 dilynodd ei dad fel comisiynwr o dan Ddeddf y Tlodion ('Poor Law Commissioner'). Bu'n gyfrifol i raddau helaeth iawn am y ' Poor Law Amendment
LEWIS, HENRY GETHIN (1872 - 1945), marsiandwr a dyn busnes Ganwyd 5 Ebrill 1872, ym Mhontlotyn, sir Fynwy, mab James a Margaret Lewis. Aeth i ysgol Lewis, Pengam, ac wedi hynny i swyddfa ewythr iddo a oedd yn ben ar y ' Bute Works Supply Co. ', Caerdydd. Bu yn y busnes hwnnw 21 mlynedd gan ddyfod yn bartner a phan wnaethpwyd y cwmni yn un 'cyfyngedig', yn gyfarwyddwr ac yn ysgrifennydd. Cynullodd gyfres o dablau a gyhoeddwyd (yn Y Fenni, 1899) o dan y
LEWIS, HOWELL ELVET (ELFED; 1860 - 1953), gweinidog (A); emynydd, bardd Ganwyd 14 Ebrill 1860 yn fab hynaf o ddeuddeg o blant i James ac Anna Lewis, yn 'Y Gangell', ger Blaen-y-coed, Sir Gaerfyrddin. Brawd iddo oedd Thomas Lewis. Bychan fu enillion y tad fel 'gwas mawr' ym Mhencraig-fawr a bu'r fam yn chwyddo'r gôd drwy gadw siop yn y cartref ym Mhant-y-waun. Prin fu cyfle Howell i addysg. Dysgodd yr ABC o lythrennau mawr Beibl ei dad, a'r cartref a'r Ysgol Sul fu ei
LEWIS, HUGH (1562 - 1634), clerigwr ac awdur canghellor ym Mangor yn ei le. Enw ei wraig oedd Ellen vch Rhytherch, a chawsant ddau fab, Morgan ap Hugh Lewis a William ap Hugh Lewis, Bu Ellen farw yn Ebrill 1634; yn Llanwnda y claddwyd hi a'i phriod.
LEWIS, HYWEL DAVID (1910 - 1992), Athro ac athronydd ddigymrodedd. Yr oedd yn areithydd penigamp, a gallai wefreiddio cynulleidfa er mai personoliaeth a chorff egwan oedd ganddo. Priododd Megan Jones 17 Awst 1943 ond bu hi farw ym 1962. Priododd eilwaith â Megan Pritchard 17 Gorffennaf 1965. Bu farw ar 6 Ebrill 1992 a chynhaliwyd ei angladd yn Amlosgfa Bangor cyn gosod ei lwch ym medd y teulu ym Mhen y Gogarth yn Llandudno. Cynhaliwyd dau wasanaeth coffa iddo
LEWIS, IDRIS (1889 - 1952), cerddor cerdd rhanbarth Cymru (1936-52), y cyntaf i'w benodi i'r swydd honno. Bu farw yn ei gartref yn Llandaf, 15 Ebrill 1952, ac amlosgwyd ei weddillion yng Nglyntaf. Y mae'n ffigur pwysig yn hanes cerddoriaeth y genedl, yn bennaf oherwydd ei waith arloesol yn darlledu cyngherddau cerddorfaol o Gaerdydd. Bu hefyd yn gyfrifol am drefnu cyfresi o raglenni lleisiol poblogaidd ar radio sain, yn eu plith ' Melys
LEWIS, JANET ELLEN (1900 - 1979), nofelydd, bardd a newyddiadurwr Country Places (1951) a Honey Pots and Brandy Bottles (1954). Bu farw Eiluned Lewis ar 15 Ebrill 1979.
LEWIS, JOHN (Eos Glyn Wyre; 1836 - 1892), bardd a cherddor Ganwyd 6 Ebrill 1836, mab Lewis Lewis a Margaret ei wraig, Hen Dŷ Mawr, Llanrhystyd, Sir Aberteifi. Teiliwr oedd ei dad; yr oedd hefyd yn gerddor. Dilynwyd ef yn yr un grefft gan ddau o'r meibion, sef David Lewis, ' y Cerddor ' a John, sef ' Eos Glyn Wyre.' Codwyd y brawd arall, Evan, yn grydd. Priododd John Lewis ferch Felinganol, o'r enw Jane Davies, ac aeth i fyw i'r lle hwnnw, a ganwyd iddynt
LEWIS, JOHN SAUNDERS (1893 - 1985), gwleidydd, beirniad a dramodydd ar ei yrfa academaidd gan y Rhyfel Mawr. Ymrestrodd Lewis yn wirfoddol yng Nghatrawd y Brenin Lerpwl ym Medi 1914. Yn Ebrill 1915 cynigiodd am gomisiwn gyda 12fed Bataliwn Cyffinwyr De Cymru, a daeth yn lifftenant llawn ym mis Chwefror y flwyddyn ganlynol. Anfonwyd ef i Ffrainc yr haf hwnnw. Yn sgil ei glwyfo wrth amddiffyn llain o dir yn ymyl Gonnelieu yn Ebrill 1917, fe'i cludwyd yn ôl i Brydain
LEWIS, PIERCE (1664 - 1699), clerigwr, a 'diwygiwr' Beibl 1690 Ganwyd 11 Ebrill 1664, mab i Pierce Lewis o Blas Llanfihangel (Tre'r Beirdd), cofrestrydd esgobaeth Bangor, a'i wraig Elizabeth Lloyd o'r Henblas yn Llangristiolus. Aeth i Goleg Iesu yn Rhydychen yn 1681, a graddiodd yn 1684; ymddengys iddo aros yn Rhydychen hyd 1690, ac mai yno y golygodd yr argraffiad o'r Beibl a gysylltir yn gyffredin â'i gâr William Lloyd, esgob Llanelwy - llysenwid Lewis yn
LEWIS, REES (Eos Ebrill; 1828 - 1880), cerddor
LEWIS, THOMAS ARNOLD (1893 - 1952), rheolwr cwmni yswiriant a thrysorydd Anrhydeddus Gymdeithas y Cymmrodorion Ganwyd 20 Ebrill 1893, yn fab i'r Capten Thomas Lewis a'i briod Elizabeth (ganwyd Jones), Manor Hall, Aberaeron, Ceredigion. Addysgwyd ef yn yr ysgolion lleol ac Ysgol Ardwyn, Aberystwyth, cyn ymuno â chwmni yswiriant, a chodi i fod yn rheolwr cangen cwmni Alliance Assurance yn West End Llundain. Daeth yn aelod o'r Court of Assistants of the Worshipful Co. of Horners a derbyn rhyddfraint dinas

Search results

481 - 492 of 960 for "Ebrill"