Dictionary of Welsh Biography

LEWIS family Llwyndu, Llangelynnin Nolgellau ar 24 Ionawr 1646/7) a briododd ag Elin Ellis (neu Morris), ferch Ellis Morris o Ddol-gun; bu farw yn 1699. Mab i Lewis Owen II oedd Owen Lewis III, y profwyd ei ewyllys ar 20 Ebrill 1744; a mab i hwnnw oedd Lewis Owen III, a fu farw heb wneud ei ewyllys - rhoddwyd gweinyddiad ei stad ar 17 Medi 1765 i'w weddw, Jane, ferch Charles Lloyd (IV) o Ddolobran; gweler yr ysgrif ar y teulu hwnnw. Dyma
LEWIS family, argraffwyr a chyhoeddwyr DAVID LEWIS (1890 - 1943), oedd mab hynaf John David a Hannah Lewis; ganwyd 18 Ebrill 1890 ym Market Stores, Llandysul, Ceredigion. Addysgwyd ef yn ysgol cyngor ac ysgol sir Llandysul. Dysgodd grefft argraffu gan William John Jones, prif argraffydd Gwasg Gomer a sefydlwyd gan y tad. Pan fu'r tad farw yn 1914 syrthiodd baich trwm yr argraffwasg a'r siop lyfrau ar ysgwyddau David, gan fod ei frodyr
LEWIS, DAVID (Charles Baker; 1617 - 1679), Jesiwit a merthyr i'r English College ar 16 Tachwedd, a chafodd ei urddo'n offeiriad ar 20 Gorffennaf 1642. Yn 1645 (19 Ebrill), o dan ddylanwad ei ewythr, y Tad John Prichard (neu Lewis), S.J., aeth i berthyn i urdd y Jesiwitiaid, ac ar ôl gorffen ei gwrs fel newyddian ('novitiate') yn Rhufain a gwasnaethu am gyfnod byr fel cyffeswr i'r English College, fe'i danfonwyd i Dde Cymru ar genhadaeth yn 1648; bu'n
LEWIS, DAVID (1683? - 1760), bardd a dramaydd of Pieces on the Occasion of the Dunciad (golygwyd gan Savage), 1732. Bu farw yn Low Leyton, Essex, yn Ebrill 1760, a chladdwyd ef yno. Yn ôl ei gofadail yr oedd ei wraig yn ferch i fasnachwr yn Leyton.
LEWIS, DAVID (1520? - 1584), prifathro cyntaf Coleg Iesu, Rhydychen -2), yn brifathro Coleg Iesu. Er 1558 bu'n farnwr uchel lys y Morlys a bu'n flaenllaw gyda'r gwahanol achosion morwrol a gododd yn ystod oes Elisabeth. Awgrymodd hefyd foddion i wella cyflwr cynhyrfus rhai mannau o Gymru. Bu farw'n ddi-briod yn Llundain, 27 Ebrill 1584, a'i gladdu 24 Mai yn Abergafenni, ym mhen gogleddol yr eglwys, a elwir ar ei ôl.
LEWIS, DAVID JOHN (1893 - 1982), pensaer ac Arglwydd Faer Lerpwl Ganwyd David John Lewis ar 29 Ebrill 1893 ym Mhenparcau, pentref bach yn y dyddiau hynny, ger Aberystwyth. Roedd ei fam Elizabeth (Lisi neu Lizzie) Lewis (née Phillips) yn aelod o deulu diwylliedig yn y pentref, a deuai ei dad, John Lewis, yn wreiddiol o Lanwrin, sir Drefaldwyn. Wedi cyfnod o weithio yng nghymoedd de Cymru, sefydlodd John Lewis fusnes groser a gwerthu yswiriant ym Mhenparcau
LEWIS, DAVID VIVIAN PENROSE (Barwn Cyntaf Brecon), (1905 - 1976), gwleidydd gweinidog newydd oedd fod ei swyddogaeth yn annelwig ac nad oedd ganddo rym gweithredol. Yr oedd i gynorthwyo Brooke wrth gyflwyno datganoli penodol gorchwylion o'r llywodraeth ganolog ac yr oedd i'w leoli yng Nghaerdydd. Nid oedd y penodiad yn bodloni Cyngor Cymru a sir Fynwy a chyflwynodd adroddiad pellach 18 Ebrill 1958; mewn ymateb swta datganodd y Prif Weinidog nad oedd yn rhannu barn y panel - yn
LEWIS, DAVID WILLIAM (1845 - 1920), cerddor Ganwyd ym Mrynaman 15 Ebrill 1845. Cafodd ychydig addysg yn yr ysgol ddydd, ac wedi hynny gan ryw Prosser, Brynaman. Dechreuodd weithio yn y lofa yn 9 oed. Daeth i wybod am gerddoriaeth trwy astudio llyfrau Mills ac Eleazar Roberts. Enillodd holl dystysgrifau Coleg y Tonic Solffa, a chafodd y radd O F T.S.C.; efe oedd y cyntaf yng Nghymru i ennill y radd honno. Cynhaliodd ddosbarthiadau cerddorol
LEWIS, DAVID WYRE (1872 - 1966), gweinidog a threfnydd (B) , a'r pedair blynedd nesaf ym Mangor yn rhannu ei amser rhwng Coleg y Brifysgol a Choleg y Bedyddwyr. Ordeiniwyd ef 3 Gorffennaf 1900 yn weinidog eglwysi Nefyn a Morfa Nefyn, lle y cododd dŷ cwrdd newydd sbon i'r naill a gosod trefn ar gyllid y llall, a chael profiadau 'cwbl anesboniadwy' yno yn ystod y Diwygiad yn 1905. Sefydlwyd ef 19 Ebrill 1910 yn weinidog eglwys Calfaria, Llanelli, lle y daeth
LEWIS, EMLYN EVANS (1905 - 1969), llawfeddyg edfrydol Ganwyd yn Pennsylvania, 10 Ebrill 1905. Ac yntau eto'n ifanc daeth ei fam ag ef i Gymru ac addysgwyd ef yn Ysgol Trefynwy, ac wedyn dilynodd gwrs o astudiaeth feddygol yn Ysbyty'r Santes Fair yn Llundain. Yno fe'i profodd ei hun yn fyfyriwr disgleiriaf ei flwyddyn, a graddiodd M.R.C.S., L.R.C.P. yn 1929, ac F.R.C.S. yn 1933. Ar ôl profiad helaeth fel llawfeddyg cyffredinol penderfynodd arbenigo
LEWIS, EVAN (1818 - 1901), deon Bangor ysgol yn Aberystwyth, ac yn ddiwethaf yn ysgol ei ewythr David (uchod) yn Twickenham. Yn Ebrill 1838 aeth i Goleg Iesu, Rhydychen; graddiodd yn 1841; yn nyddiau ei goleg, yr oedd yn rhwyfwr nodedig, a than ei gapteiniaeth ef yr aeth cwch y coleg yn 'ben yr afon.' Urddwyd ef gan esgob Bangor (Bethell) yn 1842. Cafodd guradiaethau yn Llanddeusant (Môn), 1842-3; Llanfaes a Phenmon, 1843-5; Llanfihangel
LEWIS, FRANCIS (1713 - 1802), un o'r rhai a arwyddodd y 'Declaration of Independence', U.D.A. yn 1726, blant: Francis, ficer S. Gwynllyw (a fu yntau farw yn 1726; rhydd y D.N.B. hanes ei fab ef, Dr. John Pettingal, hynafiaethydd enwog); Richard, a fu'n aldramon yng Nghasnewydd; Mary, a gafodd yr hyn oedd yn weddill o eiddo ei thad ac unig ysgutores ei ewyllys (bu hi farw yn ddibriod yn 1740); Anne, a briododd Morgan Lewis; ac eraill. Yn ei hewyllys, sydd wedi ei dyddio 29 Ebrill 1740

Search results

469 - 480 of 960 for "Ebrill"