Dictionary of Welsh Biography logo
Timeline
Cymraeg
Home Browse Authors A-Z

Search results

1177 - 1188 of 3961 for "Sir William Williams, 1st Baronet, of Gray"

1177 - 1188 of 3961 for "Sir William Williams, 1st Baronet, of Gray"

  • GRYFFYTH, JASPER (d. 1614), clerigwr warden ysbyty Rhuthyn, caplan yr archesgob Bancroft, casglwr llawysgrifau daliodd nifer o fywiolaethau eglwysig, rhai ohonynt, o leiaf, drwy ffafr y deon. Yr oedd yn rheithor Longstone, sir Fynwy, o 1595 i 1601, rheithor rhan gyntaf Llansannan o 1605 i 1614, warden ysbyty Rhuthyn o 1599 i 1606, ficer Hinckley, ger Leicester, o 1600 hyd ei farwolaeth yn 1614. Gwnaeth ei ewyllys ar 18 Mai, profwyd hi 28 Mai, a chladdwyd yntau yng nghangell eglwys Hinckley 25 Mai. Enwa'i wraig
  • GUEST family, meistri gweithydd haearn a glo, etc. hunan i wella ei safle ymhlith y partneriaid - 1/16 o gyfran oedd ganddo pan fu ei dad farw, eithr derbyniodd 8/16 yn ychwaneg pan fu farw ei ewythr, William Taitt, yn 1815. Erbyn 1849 efe oedd yr unig berchennog, ac felly yr oedd lles a llwyddiant dros 12,000 o bobl yn dibynnu'n gyfan gwbl ar y defnydd a wnâi ef o'r holl awdurdod a oedd yn ei ddwylo; yn hyn fe'i cynorthwyid gan ei wraig dalentog, y
  • GUEST, y FONESIG CHARLOTTE ELIZABETH (1812 - 1895), cyfieithydd, gwraig busnes a chasglydd , Evan Jenkins. Gan weithio gyda'r clerigwyr Cymreig, Parchgn Thomas Price ('Carnhuanawc') a John Jones ('Tegid') yn arbennig, a chan dynnu ar ymchwil wedi'i hysbrydoli gan yr adfywiad Rhamantaidd a gwaith cyfieithu William Owen Pughe, dechreuodd y Fonesig Charlotte gopïo a throsi i'r Saesneg un ar ddeg o chwedlau Cymraeg canoloesol o Lyfr Coch Hergest, sef pedair cainc y Mabinogi, tair Rhamant
  • GUTO'R GLYN (fl. ail hanner y 15fed ganrif), bardd eglwyswyr ac abadau - person Corwen, Dafydd Cyffin a Risiart Cyffin, deoniaid Bangor, Siôn Mechain, person Llandrinio; abad Amwythig, ac abadau Glyn Egwestl. Yn wleidyddol, un o blaid Iorc ydoedd, a phleidwyr Iorc oedd rhai o'i brif noddwyr, megis William Herbert, iarll Penfro, a'i frawd Syr Rhisiart o Golbrwc. Canodd i'r brenin Edward IV. Ond ni fedrai oddef gweld Cymro 'n lladd Cymro yn 1468, pan
  • GWALCHMAI ap MEILYR (fl. 1130-80), bardd o Fôn, un o'r cynharaf o'r Gogynfeirdd Canodd i Owain Gwynedd (bu. farw 1170) a'i frodyr, ac i Ddafydd a Rhodri ei feibion, a hefyd i Fadog ap Maredudd o Bowys (bu farw 1160). Ei weithiau eraill sydd ar gael yw ei Orhoffedd, ei ' Freuddwyd,' ei ganu i Efa ei wraig, ac, yn ôl Hendreg. MS. a ' Llyfr Coch Hergest,' y canu i Dduw a briodolir yn y Myvyrian Archaiology of Wales i'w fab Meilyr ap Gwalchmai. Yn un o'r awdlau i Owain Gwynedd
  • GWENFFREWI (fl. gynnar yn y 7fed ganrif), santes Yr unig sylfaen i'w hanes ydyw'r traddodiadau sydd wedi eu corffori mewn 'bucheddau' yn perthyn i'r 12fed ganrif. Dywedir mai brodor o Degeingl (Sir y Fflint bellach) oedd Tevyth, ei thad; yn ôl achau diweddar yr oedd ei mam, Gwenlo, yn chwaer i Beuno Sant. Y mae'n weddol sicr fod iddi gyswllt clos â lledaeniad parch Beuno yng ngogledd-ddwyrain Cymru; ar y fan lle y mae ei chysegr hi yn
  • GWENT, RICHARD (d. 1543), archddiacon Llundain mab i amaethwr o sir Fynwy. Etholwyd ef yn gymrawd o All Souls College, Rhydychen, yn 1515. Gwnaeth astudiaeth arbennig o'r gyfraith a daeth yn ddoethur yn y gyfraith eglwysig yn ogystal a'r gyfraith wladol. Ymarferodd fel cyfreithiwr eglwysig a dewiswyd ef i weithredu ar ran y frenhines Catherine yn 1529. Bu yn dal llawer bywoliaeth eglwysig gyda'i gilydd, ac ymddengys iddo gael ei benodi yn
  • GWENWYNWYN (d. 1216), arglwydd Powys Mab Owain Cyfeiliog a Gwenllian ferch Owain Gwynedd. Yn 1195 dilynodd ei dad fel arglwydd Is-Bowys. Pan enillodd Gwenwynwyn arglwyddiaeth ar Arwystli yn 1197 daeth y cwbl bron o'r wlad rhwng Tanad a Hafren, ynghyd â rhannau o ddyffrynnoedd Dyfi a Gŵy, o dan ei awdurdod. O hyn allan, adnabuwyd yr holl diriogaeth hwn o dan yr enw Powys Wenwynwyn (arwynebedd ymron cyfled i Sir Drefaldwyn presennol
  • GWGON BRYDYDD (fl. c. 1240), bardd Ni wyddys dim amdano, ond cadwyd ei englynion marwnad i'r tywysog Llywelyn ab Iorwerth Drwyndwn yn Cwrtmawr MS 454B (554); NLW MS 4973B (47); Peniarth MS 240 (13); The Myvyrian Archaiology of Wales 1890 (235).
  • GWILYM ap SEFNYN (fl. c. 1440), bardd nid erys unrhyw fanylion am ei fywyd, ond ymddengys mai gŵr o Ogledd Cymru oedd ef. Cadwyd llawer o'i farddoniaeth yn y llawysgrifau, ac yn ei phlith gywyddau i Gwilym ap Gruffudd o'r Penrhyn a'i fab, William Gruffudd Fychan; un cywydd brud (NLW MS 6499B (370)), a nifer o englynion. Ceir hefyd ddau gywydd mwy personol, sef cywydd i Dduw ar lun cyffes, a chywydd marwnad i'w saith mab a thair merch
  • GWILYM DDU O ARFON (fl. c. 1280-1320), bardd dywedir iddo drigo mewn llecyn a elwid yn Furiau Gwilym Ddu, ger Glynllifon (Enwogion Sir Gaernarfon). Erys ychydig o'i waith mewn llawysgrifau, ac yn ei blith ddwy awdl a ganodd i Syr Gruffudd Llwyd o Dregarnedd pan oedd hwnnw yng ngharchar yng Nghastell Rhuddlan, ac awdl farwnad i Drahaearn Brydydd ap Goronwy, neu Drahaearn Brydydd Mawr (Jesus College MS. 1 - Llyfr Coch Hergest (1225, 1229
  • GWILYM GWYN (fl. diwedd y 15g.), bardd Nid erys unrhyw fanylion am ei fywyd. Cafwyd dwy enghraifft o'i waith mewn llawysgrifau, sef cywydd i Elian Geimiad, a rydd hanes chwedlonol y sant hwnnw (B.M. Add. MS. 14906 (89b)) a NLW MS 1559B (647), a darn o gywydd arall, i ryw aelod o deulu Gwydrin yn sir Fôn efallai, yn Peniarth MS 114 (213).