Dictionary of Welsh Biography

WILLIAMS, GWYN ALFRED (1925 - 1995), hanesydd a chyflwynydd teledu Fe'i ganed yn 11 Lower Row, Pen-y-wern, Dowlais, Morgannwg, ar 30 Medi 1925, yn un o dri phlentyn Thomas John Williams (1892-1971) a Gwladys Williams née Morgan (1896-1983), y naill a'r llall yn athrawon ysgol. Dowlais oedd crud y chwyldro diwydiannol a'r traddodiad dosbarth-gweithiol yng Nghymru a thestun balchder i Gwyn gydol ei oes oedd bod yn 'fachan bech o Ddowlish'. Codwyd y ty lle y'i
WILLIAMS, HENRY (1624 - 1684), pregethwr Piwritanaidd, amlwg fel Bedyddiwr rhyddgymunol ' (mynnodd Joshua Thomas gael golwg ar y cae yn 1745; dyry'r Dr. William Richards le amlwg i'r hanes yn ei Cambro British Biography, a David Davies le amlycach a mwy barddonol fyth yn ei gyfrol ar Vavasor Powell). Dywed Henry Maurice yn 1675 mai ar Henry Williams y syrthiodd mantell Vavasor) yn Nhrefaldwyn, a dywed hefyd fod y pregethwr, fel yn nyddiau'r Taeniad, yn croesi'r ffin i Faesyfed i weini ar
WILLIAMS, HENRY PARRY - see PARRY-WILLIAMS, HENRY
WILLIAMS, HUGH (1796 - 1874), cyfreithiwr a therfysgwr politicaidd Beca. Yn weddol gynnar ar ei yrfa daeth yn gyfeillgar a Henry Hetherington a James Watson, dau o'r deuddeg a luniodd y ' People's Charter.' Yn 1836, yng Nghaerfyrddin, trefnodd y cyfarfod radicalaidd cyntaf yn Ne Cymru. Etholwyd ef yn warcheidwad y tlodion o dan y ' Poor Law Amendment Act,' 1834; gwrthwynebodd drefniadau'r ddeddf honno yn bybyr iawn. Ar 9 Ionawr 1838 etholwyd ef yn aelod mygedol o'r
WILLIAMS, Syr IFOR (1881 - 1965), Athro prifysgol, ysgolhaig Cywyddau Iolo Goch ac eraill yn 1925 gyda Thomas Roberts a Henry Lewis. Golygodd Syr Ifor gerddi dau fardd a gasglwyd gan ddau ysgolhaig arall, sef Dafydd Nanmor (1923), casgliad Thomas Roberts (Borth-y-gest), a Guto'r Glyn (1939) casgliad J. Llywelyn Williams. Cyhoeddodd amryw byd o destunau, yn rhyddiaith a barddoniaeth, ym Mwletin y Bwrdd Gwybodau Celtaidd. Bu ganddo gryn ddiddordeb hefyd yn yr unfed
WILLIAMS, ISAAC (1802 - 1865), clerigwr, bardd, a diwinydd i'w hen goleg fel darlithydd mewn athroniaeth. Yn 1833 gwnaed ef yn ddeon y coleg. Bu'n ddarlithydd mewn rhethreg rhwng 1834 a 1840, ac yn is-lywydd y coleg yn 1841-2. Yn fuan wedi iddo ddychwelyd i Goleg y Drindod aeth yn gurad i John Henry Newman yn eglwys y Santes Fair. Tyfodd cyfeillgarwch daer rhyngddynt, a phan ddaeth Mudiad Rhydychen yn destun dadl o fewn i'r Eglwys, fe brofodd Isaac Williams
WILLIAMS, JANE (Ysgafell; 1806 - 1885), awdur llyfr Saesneg ar hanes Cymru ac amryw lyfrau eraill Yr oedd yn ferch i David ac Eleanor Williams o Riley Street, Chelsea, lle y ganwyd hi, 1 Chwefror 1806. Yr oedd ei thad, a weithiai yn swyddfa'r Llynges, yn llinach Henry Williams (1624?-1684), Ysgafell. Gan waeled ei hiechyd treuliodd Jane hanner cyntaf ei hoes yn y Neuadd Felen ger Talgarth, sir Frycheiniog, lle y dysgodd Gymraeg a dechrau ymddiddori yn llenyddiaeth Cymru. Daeth i adnabod
WILLIAMS, JOHN (Glanmor; 1811 - 1891), clerigwr a hynafiaethydd ). Erbyn heddiw, gwelir fod trefniant y ddwy gyfrol yn aflêr, a rhai o'r ffeithiau yn anghywir, ond yn eu dydd yr oeddynt yn gyfraniad gwerthfawr i hanes Cymru yn y canol oesoedd. Nid oes dim wedi ymddangos hyd yn hyn i gymryd lle Ancient and Modern Denbigh, ond cyhoeddwyd Survey of the Honour of Denbigh, 1334 (gol. P. Vinogradoff a F. Morgan, British Academy, London, 1914) sydd yn gwella ar benodau
WILLIAMS, JOHN (Ab Ithel; 1811 - 1862), clerigwr a hynafiaethydd ffolineb oedd 'Eisteddfod Fawr Llangollen' (1858), a drefnwyd ganddo ef a'i ffrindiau megis 'Môr Meirion (R. W. Morgan) a 'Carn Ingli ' (Joseph Hughes), ac a oedd yn wawd ac yn warth i'w gydwladwyr ystyriol - 'enillodd' ef a'i deulu amryw o'r gwobrau, a chollfarnwyd Thomas Stephens am feiddio amau dilysrwydd stori Madog. Ar waethaf hyn oll, bu eisteddfod 1858 yn garreg filltir go bwysig yn hanes yr
WILLIAMS, JOHN (1627 - 1673), Anghydffurfiwr cynnar, pregethwr a meddyg oedd ei drigfan arferol - y tŷ hwnnw a gofrestrwyd ar 5 Medi 1672 yn dŷ cwrdd, dan Oddefiad y flwyddyn honno. Ddiwedd Awst 1672 ymwelodd Henry Maurice â Llŷn, ac ar 7 Medi galwodd yn y Tynewydd i weld ei 'gâr,' chwedl yntau - ni lwyddwyd hyd yn hyn i brofi perthynas rhyngddynt. Edliwiodd Maurice i John Williams ' ei hir lonyddwch, am nad oedd wedi pregethu ers tro mawr,' a serch iddo weled 'llawer o
WILLIAMS, JOHN (1762 - 1802), clerigwr efengylaidd gymryd ei ddyletswyddau yn Begelly yn ei absenoldeb, a'r teimlad na ddylai clerigwr wasnaethu cynulleidfa a oedd yn gwegian rhwng yr Eglwys Wladol a rhyw fath o Ymneilltuaeth. Ond ar y llaw arall, croesawai bregethwyr teithiol a ymwelai â Begelly, hyd yn oed Ymneilltuwyr - yn arbennig rhoddai groeso i Richard Morgan o Henllan a Morgan Jones o Drelech ar eu teithiau cenhadol mynych ym Mhenfro Saesneg, a
WILLIAMS, JOHN JOHN (1884 - 1950), athro, gweinyddwr addysg, cynhyrchydd a beirniad drama Brython, Y Genedl Gymreig, North Wales Observer a'r Liverpool Daily Post. Gwr bregus ei iechyd ydoedd ond meddai ar asbri a hiwmor. Yr oedd ganddo bersonoliaeth gyfareddol, yn ymgomiwr diddan, a darlledwr difyr. Ymhlith ei gyfeillion eraill yr oedd William Garmon Jones, ysgrif gan J.J.), E. Morgan Humphreys a Gwilym R. Jones perthynai iddo urddas a syberwyd. Fe'i disgrifiwyd fel sosialydd Cristionogol

Search results

1021 - 1032 of 1076 for "henry morgan"