Dictionary of Welsh Biography

GRIFFITHS, JOHN POWELL (1875 - 1944), gweinidog (Bed.) ac athro , ond byddai hefyd yn dysgu Hanes ac Athrawiaeth Gristnogol os byddai galw. Amcangyfrifir fod cynifer â 140 o weinidogion o bob enwad wedi treulio amser dan ei hyfforddiant, yn eu plith Dr Emlyn Davies, Toronto, y Prifathrawon Gwilym Bowyer a Tom Ellis Jones, Bangor, a'r Prifardd Rhydwen Williams. Mae'r enw 'Coleg y Rhos' a arferir weithiau am ei ysgol braidd yn gamarweiniol er gwaethaf y nifer a
GRIFFITHS, MORRIS (fl. 1766-1805), cynghorwr Methodistaidd, gweinidog gyda'r Bedyddwyr, ac emynydd ; Defnyddiol Hymnau i Breswylwyr y Graig (Trefeca, 1779); Llythyr Caredig, 1786; Egwyddorion Difinyddiaeth, 1789 - math o gyffes ffydd a phennill ar ddiwedd pob pwnc ynghyda thri emyn; a Dammeg, mewn Dull o Ymddiddan rhwng Credadyn a Mr. Ewyllys-Rhydd a Satan (Trefeca, d.d.). Yn ôl ' Gwilym Lleyn ' cyhoeddodd hefyd Dull o Ymddiddan rhwng Gweinidog yr Efengyl, a Disgybl ieuanc dan holiad, yn 1784. Ni bu ei
GRIFFITHS, PETER HUGHES (1871 - 1937), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd ac awdur Gweithiau Gwilym Teilo (d.d.), ac ymddangosodd Cofiant W. E. Prytherch yn 1937, ar ôl ei farw. Bu farw 1 Ionawr 1937, a'i gladdu ym mynwent Salem, Pencoed.
GRIFFITHS, WILLIAM (1898 - 1962), llyfrwerthwr Cymmrodorion am flynyddoedd ac etholwyd ef yn aelod o Orsedd y Beirdd wrth yr enw ' Gwilym Cerdin '. Priododd Winifred Irene, merch John Kent, a'i wraig Sara (ganwyd Rogers) yn eglwys blwyf Mentmore, swydd Buckingham 23 Medi 1933, a bu iddynt un ferch. Bu farw 8 Hydref 1962 mewn ysbyty yn Llundain.
GRUFFUDD ab ADDA ap DAFYDD (fl. 1340-1370), llenor Yr oedd yn gyfoeswr ac yn gyfaill i Dafydd ap Gwilym a ganodd farwnad iddo, lle y ceir rhai manylion amdano. Yr oedd yn frodor o Bowys Wenwynwyn, a lladdwyd ef gan ei gâr yn Nolgellau, lle y claddwyd ef. Ceir cyfeiriadau at ei farddoniaeth ym Mynegai Jones a Lewis; gweler hefyd Brogyntyn MS. 2 yn y Llyfrgell Genedlaethol. Y mae ei waith yn cynnwys rhai o'r ychydig enghreifftiau o ryddiaith y 14eg
GRUFFUDD ap NICOLAS (fl. 1415 - 1460), uchelwr, a phrif ffigur llywodraeth leol deheubarth tywysogaeth Cymru yng nghanol y 15fed ganrif ar Ddygwyl Dewi, 1459, y mae'n anodd credu y buasai ei enw allan o'r comisiwn a roddwyd i'w ddau fab, Thomas ac Owain, gyda Siasbar ac Owain Tudur. Ni ellir felly dderbyn iddo gael ei ddiwedd ym mrwydr Wakefield, 1460, neu Mortimer's Cross, 1461. Canwyd ei glodydd gan Ddafydd ab Edmwnt, Hywel ap Dafydd ab Ieuan ap Rhys, Rhys Llwyd ap Rhys ap Rhicert, Gwilym ab Ieuan Hen, a Lewis Glyn Cothi. Y mae'n
GRUFFUDD GRYG (fl. ail hanner y 14eg ganrif), bardd ? Pa ben i'r cyfnod? Sicr yw i Ruffudd gyfoesi mewn rhan â Dafydd ap Gwilym, canys bu ymryson enwog rhwng y ddau. Rhoed gynt amcan am dymor canu Dafydd fel 1340-80, a phe tybid i Ruffudd oedi canu i Einion hyd 1360, a dal ymlaen hyd 1412, rhoddai hynny 1360-80 fel amcan am gyswllt posibl y ddeufardd, a thros hanner canrif o brydyddu i Ruffudd ! Mae hyn yn gyfnod go hir; dyna pam y petrusir ynglŷn â
GRUFFUDD LEIAF (fl. 15fed ganrif), bardd Brodor o sir Ddinbych, mab Gruffudd Fychan ap Gruffudd ap Dafydd Goch, o linach Owain Gwynedd (Peniarth MS 127 (17)). Ceir englyn o'i waith yn Cwrtmawr MS 242B (1) ac NLW MS 6499B (1). Priodolir cywydd i'r dylluan iddo mewn rhai llawysgrifau hefyd, e.e. Cardiff MS. 64 (552), ac Esgair MS. 1 (37); ond rhoir enw Dafydd ap Gwilym, ac aelodau eraill o deulu Gruffudd, sef Rhobert Leiaf a Syr Sion
GRUFFUDD LLWYD ap DAFYDD ab EINION LLYGLIW (fl. c. 1380-1410), bardd ef yn rhai o lysoedd enwocaf ei wlad, ac ymhlith ei gywyddau i uchelwyr ei gyfnod ceir rhai i Owain Glyndŵr, Syr Dafydd Hanmer, Owain ap Maredudd o'r Neuadd Wen, a Hywel a Meurug Llwyd o Nannau. Canodd gywyddau serch, a chywyddau ac awdlau crefyddol; efe hefyd biau'r cywydd i ddanfon yr haul i annerch Morgannwg, a briodolir hefyd i Iolo Goch ac i Dafydd ap Gwilym (gweler Bulletin of the Board of
GRUFFYDD, ROBERT GERAINT (1928 - 2015), ysgolhaig Cymraeg awduron a'u llyfrau, ac yn arbennig ar gamp William Morgan a Beibl 1588. Dyma pryd y daeth yn arbenigwr ar gyhoeddiadau print cynnar yn y Gymraeg. Ond rhan fawr o ddawn Geraint Gruffydd fel ysgolhaig oedd ei allu i feistroli maes newydd yn drwyadl ac yna i ymchwilio ynddo o'r newydd gan gynnig astudiaeth destunol fanwl a diogel neu ddehongliad gwreiddiol treiddgar. Ym Mangor troes at Dafydd ap Gwilym
GRUFFYDD, WILLIAM JOHN (1881 - 1954), ysgolhaig, bardd, beirniad a golygydd ar Ddafydd ap Gwilym (1935). Cymwynas arall Gruffydd mewn perthynas ag astudio llenyddiaeth Gymraeg oedd paratoi detholiadau o gerddi. Y cyntaf oedd Cywyddau Goronwy Owen (1907). Casgliad oedd Y Flodeugerdd newydd (1909), o gywyddau beirdd yr uchelwyr - llyfr i'w ddefnyddio mewn dosbarth yn hytrach na gwaith ysgolheigaidd fanwl. Yna caed Blodeuglwm o englynion [1920], gyda rhagymadrodd yn egluro
GWILYM ab ELIS - see ELLIS, WILLIAM

Search results

85 - 96 of 362 for "Gwilym"