Dictionary of Welsh Biography

JONES, JOSIAH THOMAS (1799 - 1873), cyhoeddwr, a gweinidog Annibynnol gwaith i'w erlid o'r dref, ac aeth i'r Bont-faen i ddal ymlaen â'r cyhoeddi. Yn 1838, aeth i Gaerfyrddin, ac ailafaelodd yn y weinidogaeth fel bugail eglwysi Llan-y-bri a Bethesda, ond 'nid oedd yr achos mewn un modd yn flodeuog' dano, gan mai yn ei wasg yn nhref Caerfyrddin yr oedd ei wir ddiddordeb. Symudodd i Aberdâr yn 1852, a bwriodd weddill ei oes yno; bu farw ganol nos, 26-7 Ionawr 1873. Y mae'n
JONES, LEWIS (1702? - 1772), gweinidog gyda'r Annibynwyr o weinidogaeth yn y Drewen a'r Llechryd i mewn yn 1739-40. Eithr mewn man arall o'r un llyfr (iv, 167), awgrymir posibilrwydd mwy rhesymol (gan nad oes fwlch rhwng y ddau weinidog David Sais a David Evan yn y Drewen), sef mai dechrau pregethu (yn 18 oed meddai David Williams yr emynydd yn ei farwnad iddo) yn yr eglwys hon a wnaeth Lewis Jones, ac efallai gynorthwyo David Sais, yn ddiurddau, cyn
JONES, LEWIS (fl. 1703) Pandy,, bardd , efallai, yn Cwrtmawr MS 206B (176), NLW MS 4697A (67), NLW MS 12867D (35), a Swansea MS. 3 (13). [Gall mai llawysgrifau gan y ddau hyn a gopïodd 'Ioan Pedr' - gweler Journal of the Welsh Bibliographical Society, iv, 4, t. 167.]
JONES, MAI - see JONES, GLADYS MAY
JONES, MICHAEL DANIEL (1822 - 1898), gweinidog gyda'r Annibynwyr a phrifathro Coleg Annibynnol y Bala enwad yn gymhleth â hi. Mynnai ef mai yn nwylo'r tanysgrifwyr at y coleg yr oedd y llywodraeth i fod, ond daliai ei wrthwynebwyr mai pwyllgor o gynrychiolwyr y cyfundebau sirol a ddylai fod â'r awdurdod i lywodraethu. Prif arweinydd yr wrthblaid oedd y Dr. John Thomas, Lerpwl, a fynnai, yn ôl M. D. Jones, bresbytereiddio'r enwad. Aeth y ddadl i'r eglwysi a bu cynnwrf drwy'r wlad ben bwy gilydd. Galwyd
JONES, MORDECAI (1813 - 1880), hyrwyddwr Ysgolion Brutanaidd, perchennog gweithydd glo, etc. Ganwyd 2 Mai 1813 yn Aberhonddu, mab Richard Jones, adeiladydd ar gamlas Aberhonddu, a oedd yn nai i Robert Jones, Rhos-lan. Addysgwyd ef ar gost rhyw Lloyd, marsiandwr glo, Aberhonddu. Yn ddiweddarach dilynodd Jones ei noddwr fel perchennog y busnes; yr oedd hefyd yn cludo glo a chalch o Lanelli, sir Frycheiniog, i Aberhonddu mewn badau ar y gamlas. Yr oedd ganddo fragdy yn Aberhonddu (1841
JONES, MORGAN GLYNDWR (1905 - 1995), bardd a llenor ddinas, bu'n byw gyda'i rieni yn ardal y Rhath ac wedyn yn Cathays, ac âi gyda hwy i gapel yr Annibynwyr Cymraeg yn Minny Street, Cathays; er iddo sgrifennu yn nes ymlaen mai 'yr unig reswm yr es i i'r capel yr adeg honno oedd i blesio Mam', daeth yn gyfeillgar â nifer o bobl ifainc yn y capel, llawer ohonynt yn fyfyrwyr yn y brifysgol gerllaw. Roedd y cyswllt hwn â chymuned Gymraeg yn allweddol i
JONES, MORGAN HUGH (1873 - 1930), hanesydd, a gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd cynnwys y llyfr i arholwyr y Brifysgol am y radd o Ph.D., a roddwyd iddo yn 1929. Dychwelodd yn 1929 i'w hen ofalaeth yn Heol-y-dŵr, Caerfyrddin, ond bu farw yno 5 Mai 1930. Ni wnaeth neb un fwy cymwynas i haneswyr Methodistiaeth Cymru nag a wnaeth M. H. Jones. Yr oedd hyd yn oed ei gyfyngiadau'n werthfawr - buasai gŵr o 'athrylith' fwy ac o ddychymyg bywiocach wedi ffoi o ŵydd y pentyrrau o bapurau a
JONES, MORRIS CHARLES (1819 - 1893), hynafiaethydd, a chychwynnydd y Powysland Club, Welshpool Ganwyd 9 Mai 1819 o hen deulu yn y Trallwng. Bu'n gyfreithiwr yn Lerpwl am flynyddoedd. Yn 1867 paratôdd gylchlythyr a'i anfon at lawer o bobl, ' Proposals for the establishment of the Powysland Club,' a phan ffurfiwyd y gymdeithas efe oedd ei hysgrifennydd cyntaf. Bu'n cyfrannu erthyglau am chwarter canrif i Montgomeryshire Collections, cylchgrawn y gymdeithas; yn eu plith y mae ' The feudal
JONES, MOSES OWEN (1842 - 1908), ysgolfeistr, cerddor, a llenor Ganwyd 31 Hydref 1842 yn Gallt-y-foel, Dinorwig, Sir Gaernarfon, mab Owen ac Ellen Jones. Dechreuodd ei yrfa yn ddisgybl-athro yn Ysgol Frutanaidd Deiniolen. Yn 1861 aeth i Goleg Borough Road, Llundain, am gwrs o addysg. Yn Ionawr 1862 penodwyd ef yn is-athro yn ysgol y Carneddi, Bethesda. Ym Mai 1863 penodwyd ef yn bennaeth ysgol yn Treherbert, Rhondda, Sir Forgannwg, ac yno y treuliodd ei oes
JONES, NANSI RICHARDS (Telynores Maldwyn; 1888 - 1979), telynores Ganwyd Nansi Richards ar 14 Mai 1888 yn Fferm Penybont, Pen-y-bont-fawr yn sir Drefaldwyn. Ei henw bedydd oedd Jane Ann. Roedd yn un o saith o blant Ann Richards (ganwyd Evans), Fferm Penybont, a Thomas Richards yr Hafod. Roedd Thomas yn denor gwerth chweil ac yn athro canu lleol. Roedd Ann yn canu'r piano a hi ddysgodd hen nodiant i Nansi am y tro cyntaf. Mynychu ysgol Penbont ym Mhen-y-bont
JONES, OWEN (Owain Myfyr; 1741 - 1814), crwynwr yn Llundain, ac un o'r ffigurau amlycaf ym mywyd llenyddol Cymru yn niwedd y 18fed ganrif a dechrau'r 19fed ap Huw.' Fe'i cawn ef a'i gyfaill, ' Robin Ddu o Fôn,' yn 1768 yn codi gwaith Dafydd ap Gwilym o lyfrau'r Morrisiaid yn ogystal â phob math o ddefnyddiau eraill a welent yn yr hen lawysgrifau. Dyma un o'i brif ddiddordebau trwy gydol ei yrfa. Ni wyddom pa bryd yr ymunodd â Chymdeithas y Cymmrodorion, ond dengys yr argraffiad o'r Gosodedigaethau a gyhoeddwyd yn 1778 mai ef oedd yr ysgrifennydd

Search results

853 - 864 of 1867 for "Mai"