Dictionary of Welsh Biography

PRICE, CHARLES (d. 1646) Pilleth,, milwr a gwleidyddwr Charles Morgan i'w ymgyrch yn Staden; yr oedd hefyd gyda'r fyddin yn Portsmouth pan lofruddiwyd Buckingham (28 Awst 1628), a daeth â'r newyddion cyntaf am y lladd i Siarl I. Yn sesiwn ystormus y Senedd (1629) a ddilynodd y ' Petition of Right ' safai ef yn gryf dros gymedroldeb. Yn 1637 daeth yn ddirprwy stiward dros Raeadr Gwy i 4ydd iarll Pembroke; yr oedd ef wedi bod yn dilyn teulu Pembroke mewn
PRICE, ISAAC (1735? - 1805), gweinidog gyda'r Annibynwyr weinidog Thomas Morgan yn ei lesgedd. Urddwyd ef yn Nhroedrhiwdalar yn 1758. Meddai ar gorff cadarn a'i galluogodd i fynd ar deithiau pregethu cyson drwy gantrefi Buellt a Brycheiniog, ac i Sir Gaerfyrddin mor bell â Chrug-y-bar; aeth i Grug-y-bar ar wahoddiad yr emynydd David Jones o Gaeo, a phregethodd yno unwaith y mis drwy gydol ei weinidogaeth. Pregethai yn angerddol ac argyhoeddiadol, a gwelodd
PRICE, JOSEPH TREGELLES (1784 - 1854), Crynwr a meistr gwaith haearn , yn ddi-briod, ar ddydd Nadolig 1854, a chladdwyd ef ym mynwent y Crynwyr, Castellnedd. Cariwyd y gwaith ymlaen am gyfnod gan ei nai, HENRY HABBERLEY PRICE (1825-?). Nai arall iddo oedd Elijah Waring. Yr oedd ISAAC REDWOOD, a fu'n noddwr i Edward Williams ('Iolo Morganwg') yn ei henaint, yn frawd-yng-nghyfraith iddo; [a gweler Tregelles ].
PRICE, RICHARD (1723 - 1791), athronydd sylfaenol Kant ar foeseg. Yn rhinwedd ei dablau ac amcan-gyfrifon ynglyn â blwydd-daliadau fe'i hetholwyd yn F.R.S. (1765); rhoes ei waith ar Reversionary Payments, 1771, a'i 'Northampton Tables' 'sylfaen wyddonol', i'r defnydd y gellid ei wneuthur at bwrpas yswiriant a blwydd-daliadau o dablau actiwaraidd; addysgodd ei nai, William ('Actuary') Morgan, yn y gangen newydd hon o wybodaeth rifyddol. Cafodd
PRICHARD, WILLIAM (1702 - 1773) Clwchdernog, amaethwr ac Anghydffurfiwr adnabyddus ddarfod i'r canghellor John Owen beri ei wysio droeon i lys yr esgob ym Mangor am iddo feiddio, wrth ddyfod allan o'r eglwys, feirniadu pregeth hwnnw fel un anysgrythurol. Ym Mhwllheli, wedi peth trafod ar gyflwr moesol ei ardal â'r Parch. Lewis Rees, daeth i wybod am Jenkin Morgan, athro a phregethwr a oedd ar y pryd yn Nantydeiliau ger Llanuwchllyn. Francis Evans, Caertyddyn, a gafodd y clod o fyned
PRICHARD, WILLIAM (d. 1713), Bedyddiwr Neilltuol un o brif ddisgyblion John Miles. Serch hynny, ym mlynyddoedd y Weriniaeth, prin y gellir dywedyd ei fod yn ddisgybl cyson ac ufudd iawn i ddelfrydau'r pennaeth; yn fuan wedi ei ordeinio fel gweinidog i'r Bedyddwyr caeth yn y Fenni yn 1653 bu ef (a dau arall o'r eglwys) yn euog o anfon llythyr o ewyllys da at Henry Jessey, prif arweinydd y Bedyddwyr rhydd-gymunol yn y wlad, i'w anfon yn ei dro at
PROBERT, LEWIS (1837 - 1908), gweinidog a phrifathro coleg gyda'r Annibynwyr Parch. Henry Oliver, Pontypridd. Derbyniwyd ef i Goleg Aberhonddu yn haf 1863. Gwnaeth gynnydd cyflym gyda'i efrydiau a daeth yn bregethwr eithriadol boblogaidd, ac ymhell cyn iddo orffen ei gwrs yr oedd eglwys Bodringallt neu Gelligaled gynt wedi ymserchu ynddo. Urddwyd ef yno fel ei gweinidog cyntaf, Gorffennaf 1867. Bryd hynny yr oedd Cwm Rhondda yn dechrau datblygu a phobl o'r wlad yn dylifo yno
PROGER family gainc hon o'r teulu. II. CAINC GWERN -VALE, fwy diddorol. Bu Gwern-vale ym meddiant amryw deuluoedd. Yn 1530 prynwyd y plas a hanner y tiroedd gan Feredydd ap Meredydd ap Morgan ap Dafydd Gam. Darfu llinach y Meredyddiaid mewn aeres, Elizabeth; priododd hi (yn ôl Theophilus Jones a Bradney) â LEWIS PROGER, ail fab y William Proger a enwyd dan I. Dilynwyd Lewis Proger gan ei fab EDWARD PROGER, a mab
PROTHERO, CLIFFORD (1898 - 1990), trefnydd y Blaid Lafur yng Nghymru fel AS y Rhyddfrydwyr yn 1951. Ond y fuddugoliaeth fwyaf nodedig o dan ei arweiniad oedd Aberteifi yn 1966 pan enillodd Llafur o fwyafrif o 523, ac yntau yn Asiant i Elystan Morgan, gwr a ymladdodd bum gwaith fel ymgeisydd seneddol Plaid Cymru cyn troi at y Blaid Lafur. Dychwelodd Prothero o'i ymddeoliad i drefnu yn ddeheuig beirianwaith digon simsan y Blaid Lafur yn Sir Aberteifi. Gwnaeth ei
PROTHERO, THOMAS (1780 - 1853), cyfreithiwr, perchennog glofeydd, a dinesydd dylanwadol yng Nghasnewydd, Mynwy corfforaeth gyfyngedig Casnewydd. At hyn daeth yn oruchwyliwr i Syr Charles Morgan, Tredegyr, perchennog y rhan fwyaf o'r tir yr adeiladwyd Casnewydd arno, a hefyd i ddau berchen tir arall. Trwy hyn cafodd gyfle i ychwanegu at ei waith ei hun fel cyfreithiwr trwy drosglwyddiadau tiroedd, a thrwy ychwanegu cymalau, i'w fantais ei hun, ar adeg pryd y datblygai blaenau Mynwy eu hadnoddau mewn glo a haearn
PRYDDERCH, RHYS (1620? - 1699), gweinidog Annibynnol ac athro hynny allan hyd ddiwedd ei oes, Ymneilltuwr cyson a chadarn ydoedd. Er llawer cynnig bras, methwyd â'i berswadio i wadu ei ffydd newydd. Er heb ei ordeinio, bugeiliai gorlannau bychain yr Ymneilltuwyr ar odre Mynydd Epynt; eu man cyfarfod canolog oedd castell Craig y Wyddan. Teithiai lawer i bregethu o Lywel i Lanwrtyd ac o Lanymddyfri hyd ororau Maesyfed. Wedi marw Henry Maurice yn 1682, symudodd yn
PRYS, EDMWND (1544 - 1623), archddiacon Meirionnydd, a bardd yma, mae'n debyg, a barodd gychwyn y traddodiad anghywir mai yn y Gerddi Bluog, ger Harlech, yr oedd ei gartref. Gwnaed ef yn un o ganoniaid Llanelwy, 8 Hydref 1602. Ychydig o ffeithiau sydd ar gael o hanes ei fywyd. Ceir ei hanes yn ymryson gerbron Llys y Seren. Bu'n cynorthwyo'r esgob William Morgan gyda'r gwaith o gyfieithu'r Beibl. Anghywir yw'r traddodiad iddo ef gyfieithu'r salmau; yr hyn a

Search results

769 - 780 of 1076 for "henry morgan"