Dictionary of Welsh Biography

REES, RICE (1804 - 1839), clerigwr ac ysgolhaig Ganwyd 31 Mawrth 1804 yn y Ton gerllaw Llanymddyfri, yn fab i David a Sarah Rees - gweler yr ysgrif ' Rees o'r Ton.' Ymddengys mai Annibynnwr oedd y tad, ac yng nghapel yr Annibynwyr y bedyddiwyd Rice Rees, gan Peter Jenkins o'r Brychgoed. Yn 1819 aeth i ysgol ramadeg Llanbedr-pont-Steffan, a oedd ar y pryd dan ofal Eliezer Williams, ond ychydig amser a fu yno. Bu gartref wedyn am ysbaid, ac yn y
REES, THOMAS (1862 - 1951), bridiwr y cob Cymreig , gyda'i ŵyr a'i ŵyres, y gorffennodd ei yrfa, 15 Ionawr 1951. Claddesid ei briod, 31 Mawrth 1936, ychydig wedi iddynt ddathlu eu priodas aur. Gorwedd gweddillion y ddau ym mynwent Capel Gwynfil, Llangeitho. Yn 1880, yn 18 oed, dechreuodd gadw march, sef 'Bold Buck', mab i 'Cardigan Driver' a oedd yn eiddo i bregethwr Undodaidd ym Maesymeillion, Llanybydder. Yna, ac yntau'n was ym Mhant-moch, Pont-siân
REES, THOMAS JAMES (1875 - 1957), cyfarwyddwr addysg Ganwyd 19 Mawrth 1875, yn fab James a Mary Rees, Waun-wen, Abertawe, Morgannwg. Cafodd radd (B.A.) Prifysgol Llundain yn 1898, ac er nad oedd ganddo brofiad o fod yn ysgolfeistr penodwyd ef o blith 112 o ymgeiswyr yn gyfarwyddwr addysg yn Abertawe yn 1908, swydd a gadwodd hyd nes iddo ymddeol yn 1943. Ym myd addysg Prydain daeth yn adnabyddus fel aelod o bwyllgorau ymgynghorol y Bwrdd Addysg
REES, WILLIAM THOMAS (Alaw Ddu; 1838 - 1904) gytganau, anthemau, salm-donau. Bu ' Y Gwlithyn ' a ' Ffynnon ger fy Mwth ' yn boblogaidd. Cyfansoddodd ugeiniau o donau hefyd. Erys ei dôn ' Glanrhondda ' ymhlith y rhai a arferir yn gyson gan yr holl enwadau crefyddol. Bu farw 19 Mawrth 1904, a chladdwyd ef ym mynwent Capel Newydd, Llanelli.
REYNOLDS, JONATHAN OWAIN (Nathan Dyfed; 1814 - 1891), awdur ac eisteddfodwr olygodd i'r wasg y traethawd nodedig (cyhoeddwyd 1893) a ysgrifennodd Stephens ar gyfer eisteddfod Llangollen, 1858, ar Madoc a'r gred (a ddymchwelwyd gan Stephens) iddo ddarganfod America o flaen Christopher Columbus. Y mae cannoedd o lythyrau at Llywarch Reynolds ac at ei dad yn NLW MS 986C a NLW MS 987C. Bu farw 12 Mawrth 1916 yn Brislington, Bryste, a chladdwyd ef yno.
RHYS, EDWARD PROSSER (1901 - 1945), newyddiadurwr, llenor, a chyhoeddwr Ganwyd 4 Mawrth 1901 yn Pentremynydd, yn ardal Bethel (neu Trefenter fel y'i gelwir heddiw), Mynydd Bach, Sir Aberteifi, mab Elisabeth a David Rees. Gof o deulu o ofaint oedd ei dad. Symudodd y teulu wedi hynny i'r Morfa Du. Mynychai Ysgol Cofadail pan oedd yn fachgen, ac aeth i ysgol Ardwyn, neu yn iaith llyfr lòg ysgol Cofadail, 'Aberystwyth County School', Aberystwyth, yn Hydref 1914. Rhyw
RHŶS, ELIZABETH (1841 - 1911), athrawes, gwesteiwraig ac ymgyrchydd dros hawliau merched anfon llythyr oddi yno, dyddiedig 27 Medi 1870, at wythnosolyn rhyddfrydol Methodistiaid Calfinaidd Cymru, Y Goleuad. Hwn oedd y cyntaf mewn cyfres o lythyrau at y papur o'r Cyfandir, â dau lythyr dilynol, ar 4 Ionawr a 25 Mawrth 1871, wedi eu hysgrifennu o Berlin. Ynddynt, mynegodd Elspeth ei drwgdybiaeth o safbwyntiau'r wasg Brydeinig ynghylch y rhyfel; disgrifiodd Brwsia Otto von Bismark (1815-1898
RHYS, WILLIAM JOSEPH (1880 - 1967), gweinidog (B) ac awdur Hanes y Bedyddwyr Cymreig, 1649-1949 (1949), cyfrol sy'n ffynhonnell werthfawr a dibynadwy o hanes yr enwad. Bu'n awdur neu olygydd hanes tua 50 o eglwysi, gan gynnwys dwsin a mwy o gyfrolau safonol megis Hanes Seion, Treforus, 1845-1945, a'r olaf a wnaeth, sef hanes Noddfa, Treorci, lle'r oedd yn aelod. Priododd (1), yn 1910, â Bessie Gwen Morris (bu farw 6 Mawrth 1960), Treorci; a (2), 1961, ag
RICHARD, EBENEZER (1781 - 1837), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd athro preifat yn nheulu un o'r Boweniaid Llwyngwair. Priododd, 1809, Mary Williams o Dregaron ac aeth i fyw i gartref ei wraig. Neilltuwyd ef i'r weinidogaeth yn ordeiniad cyntaf y Methodistiaid yn sasiwn Llandeilo Fawr, 1811. Bu farw 9 Mawrth 1837, a'i gladdu ym mynwent Tregaron. Yr oedd yn bregethwr grymus iawn, ond cofir amdano'n bennaf fel un o brif drefnwyr ei enwad yn nechrau'r 19eg ganrif. Bu'n
RICHARD, EDWARD (1714 - 1777), ysgolfeistr, ysgolhaig a bardd Ganwyd yn Ystradmeurig ym mis Mawrth 1714. Enw ei dad oedd Tomos Richard, teiliwr a thafarnwr, a Gwenllian ('Modryb Gwen' fel y gelwid hi yn gyffredin) oedd enw ei fam. Cafodd Edward wersi mewn Groeg a Lladin gan ei frawd, Abraham; aeth i ysgol ramadeg y frenhines Elisabeth, Caerfyrddin, ac oddi yno i Bontygido, dan ofal clerigwr o'r enw Pugh, ysgolhaig enwog mewn Groeg. Tua 1735 neu 1736 aeth yn
RICHARDS family Coed, Caerynwch, wraig Syr RICHARD RICHARDS (1752 - 1823), barnwr, ' baron of the Exchequer,' ac felly'n cael cyfeirio ato'n fynych fel y ' Baron Richards.' Ganed Syr Richard Richards ar 5 Tachwedd 1752, mab Thomas Richards, Coed, a'i wraig Catherine, chwaer William Parry, warden ysgol Rhuthyn, sir Ddinbych. Cafodd ei addysg yn ysgol Rhuthyn, yng Ngholeg Iesu (ymaelodi ar 19 Mawrth 1771), ac yng Ngholeg Wadham
RICHARDS, ALUN MORGAN (1929 - 2004), sgriptiwr ffilmiau, dramodydd ac awdur stori fer 'Knight Mabon' ar 'Light Programme' y BBC. Darlledwyd ail stori, 'Ferb', ym Mawrth 1957. Cafodd lwyddiant yng nghystadleuaeth straeon byrion Clwb Llenyddol y Phoenix yng Nghaerdydd. Cyhoeddwyd 'Thy People: A Fable' wedyn yn y cylchgrawn llenyddol, Wales, yn Hydref 1958. Enillodd Richards ei le yn fuan fel cyfrannwr sefydlog, gan ddarparu straeon byrion, ysgrifau, a 'dyddiaduron' tan i'r

Search results

733 - 744 of 984 for "Mawrth"