Dictionary of Welsh Biography

THOMAS, DEWI-PRYS (1916 - 1985), pensaer , Caerdydd, ac fe'i comisiynwyd yn 1980 gan Gyngor Gwynedd i gynllunio pencadlys newydd i'r Cyngor Sir ger safle Castell Caernarfon. Agorwyd yr adeilad trawiadol hwn yn swyddogol yn 1987, a chyflwynwyd Medal Aur yr Eisteddfod Genedlaethol (Medal Goffa T. Alwyn Lloyd) am bensaernïaeth yn 1987 i Merfyn Roberts a Dewi-Prys Thomas ar ôl ei farwolaeth am eu gwaith cynllunio. Y mae papurau a chynlluniau Dewi
THOMAS, DYLAN MARLAIS (1914 - 1953), bardd a llenor Augustus John. Priododd Dylan a Caitlin yn Penzance ym mis Gorffennaf 1937. Ym mis Mai 1938 symudasant i fyw am y tro cyntaf yn Nhalacharn, sir Gaerfyrddin, y pentref a gysylltir agosaf â Thomas erbyn hyn, ac a gafodd ddylanwad dwfn ar ei waith diweddarach. Y flwyddyn honno dyfarnwyd iddo Wobr Farddoniaeth Blumenthal y cylchgrawn Poetry (Chicago). Roedd W. H. Auden a Michael Roberts wedi dewis 'We lying
THOMAS, EBENEZER (Eben Fardd; 1802 - 1863), ysgolfeistr a bardd Ganwyd Awst 1802 yn Nhanlan, yn ymyl pentref Llangybi yn Eifionydd, mab Thomas Williams, gwëydd, a Catherine Prys, aelodau selog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd yng nghapel Ysgoldy, Pencaenewydd, lle yr ymunodd y mab â'r seiat yn 1811. Cafodd addysg mewn ysgolion yn Llanarmon, Llangybi, ac Abererch, a dysgodd grefft ei dad. Bu am ychydig mewn ysgol yn Nhudweiliog yn Llŷn, ac wedi marw ei frawd
THOMAS, EVAN (d. 1781) Cwmhwylfod, Sarnau, copïydd a pherchennog llawysgrifau Golygodd E. Stanton Roberts un o'i lawysgrifau (NLW MS 686B) a'i gyhoeddi o dan y teitl Llysieulyfr Meddyginiaethol a briodolir i William Salesbury (Liverpool, 1916). Bu Cwrtmawr MS 1D (un o lawysgrifau Ellis Gruffydd, y sawdiwr o Galais, ac yn cynnwys adrannau ar feddyginiaeth a llysiau) a NLW MS 642B yn eiddo Evan Thomas, ac erbyn hyn gellir dywedyd hefyd iddo fod yn berchen NLW MS 4581B sydd
THOMAS, EZEKIEL (1818 - 1893), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd ac awdur; Ganwyd 1818, mab Morgan a Catherine Thomas, Pwll-mawr, Llansamled, Morgannwg. Prentisiwyd ef yn saer maen, ond dechreuodd bregethu yn ieuanc yng nghapel y Cwm, Llansamled. Ordeiniwyd ef yn sasiwn y Bont-faen, 1857, ond ni bu â gofal eglwys erioed. Cyfrifid ef yn feddyliwr praff, ac ymddiddorai mewn pynciau allan o'r cyffredin. Ei lyfr cyntaf oedd Daeareg Parth Gorllewinol Morganwg (Cwmafan, 1875
THOMAS, HUGH OWEN (1834 - 1891), meddyg esgyrn yn 'slow traction' â chwerfan ('pulley') i helpu i asio esgyrn a dorrwyd. Credai mewn peri i'r rhai a ddioddefai oddi wrth anhwyldeb ar yr esgyrn orffwys am gyfnod hir a thrwy hynny gallodd arbed llawer coes a llawer braich rhag cael eu torn ymaith gan lawfeddyg. Priododd Jane Owen, Ty'nllan, Bodedern, sir Fôn, chwaer Dr. Owen Roberts, Llanelwy, a gymerth eu pum mab yn brentisiaid, y naill ar ôl y
THOMAS, JENKIN (Siencyn Pen-hydd; 1746 - 1807), pregethwr Methodistaidd Ganwyd 16 Medi 1746, mab Thomas Rees, Pen-hydd Fawr, Margam, Sir Forgannwg. Cafodd argyhoeddiad o dan weinidogaeth Evan Dafydd Evan, Ty'r-clai, a daeth o dan ddylanwad William Davies, curad Methodistaidd Castell Nedd. Ymunodd â'r gynulleidfa yng nghapel y Gyfylchi, a dechreuodd bregethu yn seiadau'r cylch. Priododd Catherine, merch John Lewis, Llanfihangel Ynys Afan, ac aeth i fyw i Aberafan am
THOMAS, JOHN (Siôn Wyn o Eifion; 1786 - 1859), bardd Ganwyd yn Chwilog, plwyf Llanarmon, yn Eifionydd. Ei dad oedd Thomas Roberts, brawd 'Siôn Lleyn' (John Roberts, 1749 - 1817), bardd. Pan oedd 'Siôn Wyn' yn 9 oed cyfarfu â damwain trwy gael ei wasgu rhwng cert a gwal gerrig yn ymyl ei gartref. Wedi iddo wella aeth i ysgol Isaac Morris, Pentyrch Isaf, athro 'Eben Fardd' a 'Dewi Wyn.' Ymhen tair blynedd wedi'r ddamwain cafodd glefyd trwm a'i
THOMAS, JOHN (1763 - 1834), emynydd Trigai yng Nghwmsidan Fawr, Llansadwrn, Sir Gaerfyrddin. Ymunodd â'r Methodistiaid yn Esgair-nant, Talyllychau, yn 1785, a bu'n flaenor yno ac yn ysgrifennydd yr eglwys. Yr oedd ef a'i gyfaill Thomas Lewis o Dalyllychau yn flaenllaw gyda mudiad yr ysgol Sul yn y gymdogaeth. Bu farw 30 Ebrill 1834, a chladdwyd ef gyda Catherine, ei briod, ym mynwent Talyllychau. Cyfansoddodd amryw o emynau, ond yr
THOMAS, JOHN (Pencerdd Gwalia; 1826 - 1913) Ganwyd 1 Mawrth 1826 ym Mhenybont-ar-Ogwr, Morgannwg, mab John a Catherine Thomas. Cymerai y tad ddiddordeb mewn cerddoriaeth, a dysgodd y mab i ganu'r piccolo a'r delyn. Gwnaeth gynnydd cyflym fel telynor. Yn 12 oed enillodd y delyn deir-res yn eisteddfod Abergafenni, 1838. Yn 1840, trwy garedigrwydd yr iarlles Lovelace, unig ferch yr arglwydd Byron, anfonwyd ef am gwrs o addysg i'r Royal
THOMAS, JOHN STRADLING (1925 - 1991), gwleidydd Ceidwadol Ganwyd ef ar 10 Mehefin 1925, yn fab i Thomas Roger Thomas a Catherine Delahaye. Addysgwyd ef yn Ysgol Bryntirion, Pen-y-bont ar Ogwr, Ysgol Rygbi, Prifysgol Llundain (graddiodd yn B.Sc.), a'r Coleg Milfeddygol Brenhinol. Daeth yn gymrawd anrhydeddus o Goleg Brenhinol y Milfeddygon a Chymdeithas Filfeddygol Brydeinig. Galwyd ef i'r bar o'r Deml Fewnol. Roedd hefyd yn ffermwr ac yn gyfarwyddwr
THOMAS, JOHN WILLIAM (Arfonwyson; 1805 - 1840), mathemategwr Ganwyd yn 1805 yn fab i William Thomas, llafurwr, Allt Isaf, Pentir. Cafodd deirblwydd (7-10 oed) o ysgol; bu wedyn yn hogyn chwarel, ond mynychai ysgol nos, ac amlygodd hoffter neilltuol o rifyddeg. Yn 17, er mwyn cael rhagor o gyfle i ddarllen, aeth yn deithiwr dros lyfrwerthwr o Fiwmares; ond ymhen y flwyddyn aeth am dri mis i ysgol yr almanaciwr Robert Roberts (1776-1836), yng Nghaergybi. Yna

Search results

601 - 612 of 703 for "Catherine Roberts"