Dictionary of Welsh Biography

DAVIES, ALUN HERBERT (CREUNANT) (1927 - 2005), Cyfarwyddwr cyntaf Cyngor Llyfrau Cymru (y Cyngor Llyfrau Cymraeg yn wreiddiol) a'r Deyrnas Unedig), a Chymdeithas y Beibl. Yn ôl Richard H. Morgan mewn erthygl deyrnged iddo yn y cylchgrawn Cristion: 'Dyma ddyn oedd yr un mor nerthol yn pregethu'r Gair ym mhulpudau cefn gwlad Ceredigion a thu hwnt ag yr oedd yn amddiffyn buddiannau Cymru yng nghyfarfodydd Cymdeithas y Beibl yn Swindon.' Tra oedd yn Gyfarwyddwr y Cyngor Llyfrau llwyddodd i berswadio'r enwadau i sefydlu un
DAVIES, BENJAMIN (1739? - 1817), athro a gweinidog Annibynnol gynulleidfa Llangeler - gwir fod Llangeler ar y pryd dan ofalaeth, annelwig braidd, gweinidogion a henuriaid Henllan a Threlech. Ond gwyddom iddo fod yn weinidog Pen-y-graig (gan ddilyn Milbourn Bloome) o 1757 hyd 1784; unwaith yn y mis yr ymwelai â'r lle. Yn y cofnod y cyfeiriwyd ato uchod, ' Rees Davies, Pen-y-graig' y gelwir ef. Derbyniodd BENJAMIN DAVIES ei addysg fore gan ei weinidog Thomas Morgan; yna
DAVIES, CLEMENT EDWARD (1884 - 1962), gwleidydd Trallwng yn 1955 a rhoes Prifysgol Cymru radd LL.D. er anrhydedd iddo yn 1955. Bu farw yn Llundain 23 Mawrth 1962 a chladdwyd ef ym mynwent eglwys Meifod. Priododd yn 1913 Jano Elizabeth (bu farw 27 Rhagfyr 1969) merch fabwysiedig Morgan Davies, meddyg poblogaidd gan y Cymry yn Llundain a ysgrifennodd lawer i'r papurau Cymraeg o dan yr enw ' Teryll y Bannau '. Bu iddynt dri mab ac un ferch ond un o'r
DAVIES, DANIEL (1840 - 1916), 'cashier' Cwmni Glofeydd yr Ocean (Ton, Ystrad), a llenor Mab hynaf David Davies, crydd, Tregaron, a adweinid fel David Davies, Camer-fach, un o flaenoriaid enwog capel Bwlchgwynt (M.C.). Ei fam oedd Mary, merch David Jones, Dolau Bach, un o flaenoriaid enwocaf Llangeitho. Ganwyd ef yng ngwanwyn 1840 yn Nhanyrodyn, Tregaron, a'i fagu mewn ty yn Noldre. Cafodd ei addysg yn ysgol Morgan Morgan, Penygraig, tad J. Myfennydd Morgan, ac y mae nod yr ysgol ar
DAVIES, DAVID (Dai'r Cantwr; 1812? - 1874), un o derfysgwyr 'Beca' Ganwyd yn nhreflan Treguff (Tregof), Llancarfan, Morgannwg, yn 1812 neu 1813 - rhoddir ei oedran yn '31' pan gyrhaeddodd Tasmania yng Ngorffennaf 1844. Ei dad, meddir, oedd John Davies, tenant i'r dug Beaufort - gellid meddwl ei fod wedi marw erbyn adeg alltudiad y mab, ond yr oedd mam 'Dai,' ei ddau frawd William a Morgan, a'i chwiorydd Ellen Jane Margaret Elizabeth (pa gynifer oeddynt nid yw'n
DAVIES, DAVID (d. 1807), golygydd Y Geirgrawn, gweinidog Annibynnol Dyn o Lanybydder mae'n debyg. Aeth i'r academi yn Abertawe yn 1786, ond yn 1787 urddwyd ef yn fugail ar ddwy eglwys Capel Sul (Cydweli) a Phen-y-graig. Yn 1790, symudodd i Dreffynnon, a bu yno hyd 1800. Yno y dug allan Y Geirgrawn (naw rhifyn, Chwefror-Hydref 1796), olynydd Cylchgrawn Morgan John Rhys. Pleidiai'r Geirgrawn egwyddorion Radicaliaeth yn bur bendant - ynddo, er enghraifft, argraffwyd
DAVIES, DAVID LLOYD (Dewi Glan Peryddon; 1830 - 1881), bardd, datganwr, etc. ddisgnifiadau byw o rai 'cymeriadau' a adwaenai yn Sir Feirionnydd ac o fywyd yn y Bala a'r cylch, ynghyd â chyfeiriadau at rai o feirdd cyfoes yr ardal honno. Bu'n cyfansoddi miwsig ac yn arwain corau yn ardaloedd Llwyn Einion, Tywyn Meirionnydd, Llanfachreth, a Rhydymain. Wedi iddo ymfudo i'r America cyhoeddwyd, yn 1870 yn Y Drych (Utica), ei nofel, 'Ceinwen Morgan, y Rian Dwylledig' (seiliedig ar fywyd yn
DAVIES, EVAN (1694? - 1770), gweinidog ac athro Annibynnol Harris i Sir Benfro. A gwyddys o leiaf, oddi wrth lythyr (Trevecka Letter 100; 20 Awst 1737) at Harris gan Rees Davies (1694? - 1767), câr i Evan Davies, fod Evan Davies ar y pryd yn gohebu â Griffith Jones, Llanddowror. Eithr erbyn 1741, sut bynnag, dengys llythyr ganddo at Griffith Jones (Welch Piety, 7 Awst 1741) fod y gwynt wedi troi, a dyddlyfr (NLW MS 5456A) Thomas Morgan o Henllan, myfyriwr a
DAVIES, EVAN (1842 - 1919), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, a llenor , lle y bu weddill ei oes. Bu'n llywydd cymdeithasfa'r Gogledd yn 1914; ond ei brif nodwedd oedd ei ddiwydrwydd fel llenor. Am fwy na 30 mlynedd, golygodd Y Lladmerydd gyda John Morgan Jones o Gaerdydd. Ef a olygodd weithiau 'Tafolog' (Richard Davies) ac a sgrifennodd gofiannau Dafydd Dafis, Cywarch, a Joseph Thomas, Carno, heblaw nifer o fân lyfrau crefyddol a rhyw gymaint o brydyddiaeth. Bu farw 10
DAVIES, GWILYM PRYS (1923 - 2017), cyfreithiwr, gwleidydd ac ymgyrchydd iaith chreu gwerinlywodraeth. Cythruddwyd Gwynfor Evans, J. E. Jones ac Wynne Samuel gan y mudiad a llwyddwyd i ddiarddel yr aelodau o'r blaid yng Ngorffennaf 1949. Gadawodd hanner cant ohonynt ac yng Nghastell-nedd ym Mai 1949, gyda Trefor Morgan yn cadeirio, ffurfiwyd plaid wleidyddol newydd. Yn ystod y cyfnod hwn cwrddodd Gwilym â Llinos Evans, myfyrwraig o Abercynon, ac ar 29 Medi 1951 priodwyd hwy yng
DAVIES, GWYNNE HENTON (1906 - 1998), ysgolhaig Hebraeg Broadman Press, 1969. tt. 99-304, 1968; gydag A. B. Davies, Who's Who in the Bible, Teach Yourself Series, Llundain, The English Universities Press Ltd, 1970; 'Aaron', 'Balaam', 'Jethro', 'Joshua', 'Miriam', 'Moses', 'Zipporah' yn Harper's Dictionary of Biblical Biography, gol. C. L. Wallis; 'Gehard von Rad' yn Old Testament Theology in Contemporary Discussion, gol. Robert Laurin (1970); gyda J.E. Morgan
DAVIES, HENRY (1696? - 1766), gweinidog Annibynnol (cafodd brydles yn 1743) sydd eto'n cael ei ddefnyddio - y capel Ymneilltuol cyntaf yng Nghwm Rhondda; yn Eirw (Hafod) y gwnâi ei gartref. Bu farw trwy foddi (O. Morgan, History of Pontypridd and the Rhondda Valleys, 286) tua Rhyd-yr-Eirw; gwylltiodd ei geffyl a bwriwyd yntau i'r afon, yng Ngorffennaf 1766, yn 70 oed - y mae'r dydd o'r mis ar garreg ei fedd wedi treulio, ac nid oes gofnod arall (Yn ôl

Search results

37 - 48 of 572 for "Morgan"