Dictionary of Welsh Biography

THOMAS, STAFFORD HENRY MORGAN (1896 - 1968), gweinidog (MC) a bardd Jones (1950) a Prosser Rhys (1952), ac am gywydd, ' Morgannwg ', yn 1956.
THOMAS, THOMAS LLEWELYN (1840 - 1897), ysgolhaig, athro ac ieithydd coleg. Ymserchai'n arbennig yng ngweithiau Virgil, Dante, Goethe a Tennyson. Cyfrannodd bennod ar hanes ei goleg i Colleges of Oxford (1891). Yn ystod gwaeledd Dr Harper ef a weithredai fel prifathro rhwng 1887 ac 1895 ond nid ef a ddewiswyd i'w olynu ond John Rhys. Yn 1897 derbyniodd gan y Goron ganoniaeth Llanelwy, ond bu farw cyn ei sefydlu. Cyfrannodd Llewelyn Thomas erthyglau ysgolheigaidd ar
THOMAS, WILLIAM (1832 - 1911), gweinidog gyda'r Annibynwyr Ganwyd 26 Mawrth 1832 yn Nhroedrhiwfelen, plwyf Llangiwc, Sir Forgannwg. Ni chafodd nemor ddim addysg yn ei ddyddiau cynnar. Yr oedd ei rieni'n aelodau yng Nghwmllynfell, a derbyniwyd yntau yn aelod yno yn 8 oed. Ymroes yn ddiwyd i'w ddiwyllio'i hun drwy ddarllen, ysgrifennu, a dysgu cerddoriaeth; cadwai ysgol gân yn ifanc ar y Gwrhyd. Dechreuodd bregethu yng Nghwmllynfell dan weinidogaeth Rhys
THOMAS, WILLIAM (KEINION) (1856 - 1932), gweinidog Annibynnol, a newyddiadurwr restr ei ofalaethau: Garisim a Pheniel, Llanfairfechan (1879); Siloh a Moriah y Felinheli (1900) Pentraeth, Penmynydd, Llanfair a Phorthaethwy (1910); Biwmaris (1922-32). Priododd ddwywaith: a Ruth ym (1889, a bu iddynt ddau fab, Garth a Robert Tibbot Kerris, ac ym 1902 priododd Jannette Spencer, a bu iddynt bum mab Gwyn, Alon, Iwan, Jac a Dafydd Rhys, ac un merch, Truda. Credai y dylai pob gweinidog
TOMAS ab IEUAN ap RHYS (c. 1510 - 1617), cwndidwr wyr Rhys Brydydd a chefnder Lewis Morgannwg. Er mai Tir Iarll ydoedd cartref cysefin y teulu barddol hwn, ac er mai yn Llanharan y trigai Rhys Brydydd, eto dywedir yn Llanover MS. E4 (a ysgrifennwyd c. 1613-4) mai yn Llandudwg y cartrefai Tomas ab Ieuan ap Rhys. Er hynny, yr oedd cysylltiad agos rhyngddo ef ac aelodau eraill y teulu a Llangynwyd. Ychydig a wyddom am ei fywyd. Dywaid yn un o'i
TRAHAEARN ap CARADOG (d. 1081), brenin Gwynedd yn Iwerddon. Yn 1078 aeth ar gyrch i Dde Cymru a lladd y brenin (Rhys ab Owen) yn Gwdig. Gan fod diddordebau a oedd yn gyffredin i'r gwahanol lywodraethau Cymreig yn cael eu bygwth, daeth Gruffudd a Rhys ap Tewdwr yn gynghreiriaid maes o law a chyda'i gilydd gorchfygasant eu gelyn yn llwyr ym mrwydr enwog Mynydd Cam, a ymladdwyd yn 1081. Lladdwyd Trahaearn yn y frwydr honno. Gadawodd bedwar mab
TREGELLES, SAMUEL PRIDEAUX (1813 - 1875), ysgolhaig Beiblaidd, ieithydd Loegr, eithr ni chefnodd yn llwyr ar rai o egwyddorion Brodyr Plymouth. Addysgwyd yn ysgol ramadeg y Parch. T. Sheepshanks, Falmouth (1825-8), a symud yn llanc 15 oed i Fynachlog Nedd. Bu yno am chwe blynedd (1829-35), ac yn ôl un dystiolaeth, clerc ydoedd yn swyddfa'r gwaith haearn. Eithr dywaid D. Rhys Phillips iddo fynd yno yn brentis peiriannydd, ac yr arferai gynnau'r tanau yn y bore cyn cyrraedd
TUDUR ALED (fl. 1480-1526), bardd bardd yn perthyn i Lwydiaid y Chwibren, cainc o deulu Llwydiaid Hafod Unnos a olrheiniai eu hachau i Hedd Molwynog (neu Ab Alunawg), pennaeth un o bymtheg llwyth Gwynedd (op. cit., I, iv, 35), a gallai ymffrostio ei fod yn uchelwr. Honnai berthynas â Dafydd ab Edmwnd, ' ewythr o waed ' (op. cit., I, lxx, 29), ac â Gwenhwyfar, ferch Rhys ab Einion a gwraig Robert Salbri o Lanrwst (op. cit., I, iv, 38
TURBERVILLE family Crughywel, Cerrighywel, cyflog a chanddo wyth o wŷr yn dwyn gwaywffyn dano. Yn ddiweddarach fe'i ceir gyda llu o 8,000 o wŷr traed o oror Cymru a bellach wedi ei ddyrchafu i radd uchel ' banneret.' Y flwyddyn ddilynol daeth â llu o fil o wŷr a dyrchafwyd ef y tro hwn i fod yn ' deputy constable.' Yn 1284 yr oedd yn gwnstabl castell y Bere, Sir Feirionnydd; yn 1287, yn ystod gwrthryfel Rhys, yr oedd yng ngwarchae castell
VAUGHAN family Y Gelli Aur, Golden Grove, Y mae Fychaniaid y Gelli Aur yn hawlio disgyn o Bleddyn ap Cynfyn, tywysog Powys. Y cyntaf o'r teulu i ymsefydlu yn Golden Grove ydoedd JOHN VAUGHAN. Priododd ei fab ef, WALTER VAUGHAN, ddwywaith: (1) Katherine, ail ferch Gruffydd ap Rhys, Dinefwr, a (2) Letitia, merch Syr John Perrot. Dilynwyd ef gan ei fab hynaf JOHN VAUGHAN (1572 - 1634), aelod seneddol Gwleidyddiaeth a Mudiadau Gwleidyddol
VAUGHAN family Corsygedol, Robert Vaughan, Hengwrt, i Siaspar Tudur fod yn aros yng Nghorsygedol ac ychwanega i Henry Richmond ei hunan fod yn aros yno hefyd, ' as some say.' Gwraig y Griffith Vaughan hwn oedd Lowri, nith i Owain Glyndŵr. Dyma ach Griffith Vaughan (1588) yn ôl Dwnn : Griffith ap Richard ap Rhys ap William ap Griffith, ' sgweier o gorff Henry VII ' a thrydydd mab Griffith ab Einion ap Griffith ap Llewelyn ap
VAUGHAN family Brodorddyn, Bredwardine, Tachwedd 1383, yr oedd gan Wallter Sais fab a elwid RHOSIER FYCHAN, a'i fam, Mallt ferch Ieuan ap Rhys, y pryd hwnnw yn wraig i Hywel ap William ap Jankyn, ac yn dal tir yn arglwyddiaeth Talgarth (Llyfrgell Caerdydd, dogfennau Brycheiniog 3). Y mae'n sicr i ROSIER FYCHAN adael tri mab o Wladus ferch Dafydd Gam - Watcyn, etifedd Brodorddyn, Thomas ap Rhosier - gweler teulu Vaughan, Hergest, a (Syr

Search results

433 - 444 of 486 for "Rhys"