Dictionary of Welsh Biography

MORGAN, JOHN JENKYN (Glanberach; 1875 - 1961), hanesydd lleol a thraethodwr 1901. Yr oedd ei wraig (a fu farw mewn gwasanaeth crefyddol yng nghapel Bryn Seion, Glanaman, 25 Tachwedd 1956) yn chwaer i'r gweinidogion W. Glasnant Jones, Dafydd G. Jones, ac E. Aman Jones. Bu iddynt bedwar o blant. Mewn oes ddifantais manteisiodd John Jenkyn Morgan ar bob cyfle i hogi meddwl a dawn. Yr oedd yn ŵr diwylliedig, a thrwy ei gyfeillgarwch agos â Richard Williams ('Gwydderig
MORGAN, RHYS (c. 1700 - c. 1775), bardd aelodau yn 1734, y naill yn henuriad a'r llall yn ddiacon. Ond fel bardd yr enillodd ei le yn hanes Morgannwg. Diau ei hyfforddi yn y gelfyddyd farddol gan rai o ddisgyblion Edward Dafydd o Fargam, ond y gŵr a gafodd fwyaf o ddylanwad arno, yn ôl pob tebyg, ydoedd Dafydd Lewys o Lanllawddog, ficer Llangatwg o 1718 hyd 1727, gŵr a adwaenai 'Iaco ab Dewi' a Moses Williams. Felly y daeth Rhys Morgan i
MORGAN, WILLIAM GERAINT OLIVER (1920 - 1995), gwleidydd Ceidwadol , ymddiswyddodd o'r Ceidwadwyr ac ymunodd â'r Blaid Ryddfrydol. Yn etholiadau Ewrop 1989 bu Morgan yn annog etholwyr i gefnogi Dafydd Elis Thomas, yr ymgeisydd Plaid Cymru ar gyfer Gogledd Cymru. Eto ni wnaeth fyth ymuno â Phlaid Cymru. Gwasanaethodd hefyd yn gadeirydd y Blaid Seneddol Gymreig, 1965-66, a gwasanaethodd hefyd ar y Pwyllgor Dethol Cymreig. Roedd yn aelod o Bwyllgor yr Arglwydd Ganghellor
MORGANN, MAURICE (c. 1725 - 1802), awdur ysgrifau beirniadol ar Shakespeare ac ar wleidyddiaeth un o deulu'r Morganiaid, Blaenbylan, ym mhlwyf Clydau, Sir Benfro, hen dylwyth â'i achau yn olrhain i Lywelyn ap Gwilym o'r Cryngae (a oedd yn ewythr i'r bardd Dafydd ap Gwilym), ac Ednyfed Fychan, yn ôl yr achydd William Lewes (N.L.W. Bronwydd MS. 7170). Adwaenai Richard Fenton ef a'i frawd William yn dda a dywed mai ym Mlaenbylan, cyn i'r hen gartref syrthio'n adfeilion tua 1740-50, y magwyd ef
MORRIS, DAFYDD - see MORRIS, DAVID
MORRIS, DAVID (1744 - 1791), pregethwr gyda'r Methodistiaid Calfinaidd ac emynydd Dafydd o Blwyf Trecastell, etc., o'r un wasg yn 1783.
MORRIS, EBENEZER (1769 - 1825), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd Ganwyd yn yr Henbant, Lledrod, Sir Aberteifi, yn 1769, yn fab hynaf yr enwog David Morris a Mary ei briod. Symudodd gyda'i dad i blwyf Tredreyr yn 1774, a chafodd ychydig addysg mewn ysgol a gedwid gan Daniel Davies, curad y plwyf. Aeth i gadw ysgol yn Nhrecastell, Brycheiniog, c. 1786, a chafodd argyhoeddiad ysbrydol yno dan weinidogaeth y cynghorwr Methodistaidd Dafydd William Rhys. Ymunodd â'r
MORRIS, ROBERT DAVID (1871 - 1948), llyfrwerthwr teithiol ac awdur Ganwyd yn y Nant, Coed-poeth, Dinbych, 18 Rhagfyr 1871, yn fab i Dafydd a Hannah Morris. Gadawodd yr ysgol yn gynnar a mynd i weithio i'r pwll glo. Wedi rhai blynyddoedd yno, agorodd siop lyfrau Gymraeg a phapur newydd ar y Stryd Fawr yng Nghoed-poeth. Yn 1920au dechreuodd deithio drwy siroedd gogledd Cymru yn gwerthu llyfrau Cymraeg. Byddai'n eu casglu o Wasg y Brython (Hugh Evans a'i Feibion
MORRIS-JONES, Syr JOHN (MORRIS) (1864 - 1929), ysgolhaig, bardd, a beirniad llenyddol Bodleian ac yn dilyn darlithiau John Rhys; yr oedd hefyd yn un o sylfaenwyr (6 Mai 1886) Cymdeithas Dafydd ab Gwilym. Yn Ionawr 1889 (wedi dal yn y cyfamser ysgoloriaeth i astudio Celteg) fe'i penodwyd yn ddarlithydd Cymraeg yng Ngholeg y Gogledd - rhoddwyd iddo gadair athro yn 1895. Priododd (1897) â Mary Hughes, Siglan, Llanfair; cawsant bedair merch. Urddwyd ef yn farchog yn 1918; cafodd LL.D. er
MORUS ap DAFYDD ab IFAN ab EINION - see MORUS DWYFECH
MORUS ap DAFYDD ab IFAN ab EINION (fl. c. 1523-1590), bardd
MOSES, DAVID LEWIS (1822 - 1893), bardd ac ysgolfeistr goffa i Daniel Evans ('Daniel Ddu o Geredigion') a chafodd ganmoliaeth uchel gan ' Eben Fardd.' Adnabyddid ef ar lafar ym Mrynaman fel Dafydd Moses, ond tuag 1860, wedi ymchwil i hanes ei deulu ychwanegodd y cyfenw Evans, a'r cyfenw hwnnw a ddefnyddiai'r pump neu'r chwech ieuengaf o'i naw plentyn a gyrhaeddodd oedran teg, 4 mab a 5 merch. Bu farw 1 Medi 1893. Mary, ei ferch, oedd llysfam J. Lloyd

Search results

373 - 384 of 566 for "Dafydd"